Quantcast
Channel: POETAS SIGLO XXI - ANTOLOGIA MUNDIAL + 20.000 POETAS: Editor: Fernando Sabido Sánchez #Poesía
Viewing all 7276 articles
Browse latest View live

LÊ ANH XUÂN [16.768] Poeta de Vietnam

$
0
0

LÊ ANH XUÂN

Lê Anh Xuân, 1940 - 1968, fue un poeta de Vietnam. Se le concedió a título póstumo el Premio Estatal Estado de Vietnam y el título de Héroe de las Fuerzas Armadas del Pueblo por sus contribuciones.

Su verdadero nombre es Ca Le Hien, nacido el 5 de junio de 1940 en la ciudad de Ben Tre, domicilio en la comuna, Tan Thanh Binh, Distrito Cay (ahora en el distrito de Mo Cay Bac), provincia de Ben Tre. Su padre era un profesor de Ca Van Thinh, como investigador literario. Los miembros de su familia son maestros y artistas conocidos. Su hermano es músico Ca Le Thuan, ex director de Arte Dramático II Ho Chi Minh City, hermano Ca Le Thang pintor.

Ahondó la poesía desde la infancia, a los 12 años comenzó a aprender la cultura, aprender a imprimir en casa Trinh Dinh Trong Nam Ministerio de Departamento de Educación en la zona de guerra.

En 1954, siguió a la familia al Norte. 

Lê Anh Xuân murió en fecha 21 de mayo de 1968 en Quang Phuoc Aldea, Phuoc Loi, Distrito Duoc, provincia de Long An, en una incursión militar de Estados Unidos.

Obras 

Tiếng gà gáy (thơ, 1965)
Không có đâu như ở miền Nam (thơ, in chung, 1968)
Nguyễn Văn Trỗi (trường ca, 1968)
Hoa dừa (thơ, 197l)
Thơ Lê Anh Xuân (tuyển thơ, 198l)
Giữ đất (tập văn xuôi-1966)




La posición de Vietnam

Te caíste en la pista en Tan Son Nhat
Pero te paraste nuevamente, descansando el rifle sobre el
helicóptero,
Y moriste disparando.

Al verte, los enemigos en pánico rogaron tu rendición.
Algunos se arrojaron a tus pies para evadir las balas,
Porque aunque muerto, tu coraje
Se mantuvo firme, inequívocamente disparaba, al ataque.

¿Cuál es tu nombre querido hermano?
Perduras como un baluarte de bronce,
Como tus sandalias que han pisado tantos cuerpos americanos
Pero siguen siendo de un color brillante y simple.
No hay imagen, ni hay línea de dirección,
No dejaste nada por ti mismo antes de partir,
Sólo la posición de Vietnam esculpida en el siglo.
Eres el soldado de la Liberación Nacional.
Tu nombre se ha convertido en el nombre del país.
Oh soldado de Liberación Nacional,
Desde tu posición en la pista de Tan Son Nhat,
La nación asciende con la inmensidad de la primavera.


Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena





Dừa ơi

Tôi lớn lên đã thấy dừa trước ngõ 
Dừa ru tôi giấc ngủ tuổi thơ 
Cứ mỗi chiều nghe dừa reo trước gió 
Tôi hỏi nội tôi: "Dừa có tự bao giờ?" 
Nội nói: "Lúc nội còn con gái 
Đã thấy bóng dừa mát rượi trước sân 
Đất này xưa đầm lầy chua mặn 
Đời đói nghèo cay đắng quanh năm" 

Hôm nay tôi trở về quê cũ 
Hai mươi năm biết mấy nắng mưa 
Nội đã khuất rồi xanh rì đám cỏ 
Trên thân dừa vết đạn xác xơ. 
Dừa ơi dừa! Người bao nhiêu tuổi 
Mà lá tươi xanh mãi đến giờ 
Tôi nghe gió ngàn xưa đang gọi 
Xào xạc lá dừa hay tiếng gươm khua. 

Ôi có phải nhà thơ Đồ Chiểu 
Từng ngâm thơ dưới rặng dừa này 
Tôi tưởng thấy nghĩa quân đuổi giặc 
Vừa qua đây còn lầy lội đường dây. 

Tôi đứng dưới hàng dừa cao vút 
Cạnh hàng dừa tơ lá mướt xanh màu 
Những công sự còn thơm mùi đất 
Cạnh những chiến hào chống Pháp năm nao. 

Vẫn như xưa vườn dừa quê nội 
Sao lòng tôi vẫn thấy yêu hơn 
Ôi thân dừa đã hai lần máu chảy 
Biết bao đau thương, biết mấy oán hờn. 

Dừa vẫn đứng hiên ngang cao vút 
Lá vẫn xanh rất mực dịu dàng 
Rễ dừa bám sâu vào lòng đất 
Như dân làng bám chặt quê hương. 

Dừa bị thương dừa không cúi xuống 
Vẫn ngẩng lên ca hát giữa trời 
Nếu ngã xuống dừa ơi không uổng 
Dừa lại đứng lên thân dựng pháo đài. 

Lá dừa xanh long lanh ánh nắng 
Theo đoàn quân thành lá nguỵ trang 
Nếu rụng xuống dừa ơi không uổng 
Dừa lại cháy lên ánh đuốc soi đường. 

Đất quê hương nát bầm vết đạn 
Đã nuôi dừa năm tháng xanh tươi 
Ôi có phải dừa hút bao cay đắng 
Để trổ ra những trái ngọt cho đời. 

Nghe vườn dừa rì rào tiếng nhạc 
Lòng nao nao tôi nhớ nội xiết bao 
Tuổi thơ xưa uống nước dừa dịu ngọt 
Tôi biêt đâu thuở chua xót ban đầu. 

Tôi ngước nhìn mùa xuân nắng dọi 
Bốn mặt quê hương giải phóng rồi 
Tôi bỗng thấy nội tôi trẻ lại 
Như thời con gái tuổi đôi mươi 
Như hàng dừa trước ngõ nhà tôi.

(1-1966)




Dáng đứng Việt Nam 

Anh ngã xuống đường băng Tân Sơn Nhứt 
Nhưng Anh gượng đứng lên tì súng trên xác trực thăng 
Và Anh chết trong khi đang đứng bắn 
Máu Anh phun theo lửa đạn cầu vồng. 
Chợt thấy Anh, giặc hốt hoảng xin hàng 
Có thằng sụp xuống chân Anh tránh đạn 
Bởi Anh chết rồi nhưng lòng dũng cảm 
Vẫn đứng đàng hoàng nổ súng tiến công

Anh tên gì hỡi Anh yêu quý 
Anh vẫn đứng lặng im như bức thành đồng 
Như đôi dép dưới chân Anh giẫm lên bao xác Mỹ 
Mà vẫn một màu bình dị, sáng trong. 
Không một tấm hình, không một dòng địa chỉ 
Anh chẳng để lại gì cho riêng Anh trước lúc lên đường 
Chỉ để lại cái dáng-đứng-Việt-Nam tạc vào thế kỷ: 
Anh là chiến sỹ Giải phóng quân. 
Tên Anh đã thành tên đất nước 
Ôi anh Giải phóng quân! 
Từ dáng đứng của Anh giữa đường băng Tân Sơn Nhứt 
Tổ quốc bay lên bát ngát mùa xuân






Qua Ấp Bắc

Tôi đi trên cánh đồng Ấp Bắc 
Đất dưới chân thơm mát, phì nhiêu 
Chiều Ấp Bắc trong veo 
Đồng Ấp Bắc một màu xanh ngắt 

Ôi Ấp Bắc thành đồng bất khuất 
Chiến công đã vang khắp địa cầu 
Mà mảnh đất này giản dị biết bao 
Bông súng dưới ao nở xoè cánh quạt 
Những rặng trâm bầu, những hàng bình bát 
Những đám mạ xanh, những liếp mía vàng 
Và đâu đây mùi bùn đất Việt Nam 
Tất cả đã trở thành bất tử 
Từng ngọn gió đã thổi vào lịch sử 
Tôi tưởng nơi đây tan nát còn đâu 
Lạ lùng thay lúa vẫn tươi màu 
Lúa trùng điệp vây quanh đồn giặc 
Lúa bất khuất như người bất khuất 
Phù sa đã lấp những hố bom 
Và cả những vết thương của tâm hồn 
Quân giặc đêm ngày vẫn giội bom, trút đạn
Vì sao đất này vẫn xanh màu cuộc sống? 

Tôi bước đi lòng thấy bâng khuâng 
Anh nằm ở đâu? Hỡi anh Đừng 
Chỗ các anh nằm đơn sơ nấm đất 
Bát ngát bốn bên rì rào lúa hát 
Bóng hàng tre che mát nghĩa trang 
Buổi chiều dâng những hoa nắng tươi vàng 

Thôi tôi đi nhé! Chiều sắp tắt 
Đường còn dài hẹn mai lại gặp 
Tôi quay nhìn giữa đồng lúa mênh mông 
Mộ của các anh sao bỗng giống lạ lùng 
Những công sự bên đường mới đắp 
Ngôi sao chiều cháy rực trời Ấp Bắc

10-1966 







BÙI MINH QUỐC [16.769] Poeta de Vietnam

$
0
0

BÙI MINH QUỐC 

Nacido el 3 de octubre de 1940, poeta, periodista, miembro de la Asociación de Escritores de Vietnam, se desempeñó como vicepresidente de Arte, Editor en Journal Square Tierra Quang Nam - Da Nang, fundador y primer presidente de la Asociación Cultural provincia de Lam Dong. Es actualmente vicepresidente de la Asociación de Periodistas Independientes de Vietnam, a cargo de la región central.


Nuestra inmensa tierra de la aldea

Mi madre cavaba túneles cuando su cabello era joven aún.
Ahora su cabeza es blanca como la plata.
Mi madre cava túneles aún al alcance del cañón.
De noche el llamado de la gallina de páramo suena a través de los
cinco turnos.

Nuestra tierra en veinte años de guerra.
Las cinco llamadas de turno de la gallina de páramo están lleno de
amor por nuestra patria.
Los túneles que extiendes son nuestras fortalezas, nuestras murallas
Que protegen cada paso que doy.

La tierra de nuestra aldea es tan inmensa
Que el enemigo no puede ocuparla en absoluto.
Tu corazón es tan grande
Que podrías esconder una división subterránea.
En el túnel oscuro es donde hay más luz,
Donde puedo ver la fuerza de Vietnam.

A la entrada del túnel
Los invasores americanos vinieron a herirte.
Nada dijiste.
Sostuviste tu silencio ante la paliza del enemigo.

Llevas muchas heridas en tu cuerpo.
Tu cabello se torna blanco, se vuelve aún más blanco,
Pero noche tras noche
Cada golpe de azadón desgarra la tierra todavía.

Hay ejércitos que se levantan desde la tierra,
El enemigo se asusta con sus ingenios.
A su alrededor se convierten en el campo de batalla.
La tierra de nuestra aldea es inmensa;

El corazón de la madre, tan grande.

Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena








Đất quê ta mênh mông

Mẹ đào hầm từ thuở tóc còn xanh 
nay mẹ đã phơ phơ bạc đầu 
mẹ vẫn đào hầm dưới tầm đại bác 
bao đêm rồi tiếng cuốc vọng năm canh. 

Đất nước mình hai mươi năm chiến tranh 
tiếng cuốc năm canh nặng tình đất nước 
hầm mẹ giăng như luỹ như thành 
che chở mỗi bước chân con bước. 

Đất quê ta mênh mông 
quân thù không xăm hết được 
lòng mẹ rộng vô cùng 
mẹ giấu cả sư đoàn dưới đất 
nơi hầm tối lại là nơi sáng nhất 
nơi con nhìn ra sức mạnh Việt Nam. 

Trên nắp hầm 
bầy giặc Mỹ xúm vào đánh mẹ 
nửa lời không hé 
mẹ lặng thinh trước những trận đòn thù. 

Trên mình mẹ mang nhiều thương tật 
tóc mẹ bạc rồi lại bạc thêm 
nhưng đêm đêm 
từng nhát cuốc vẫn xoáy vào ruột đất. 

Có những đoàn quân từ lòng đất xông lên 
quân thù bạt vía 
xung quanh chúng đều là trận địa. 

Đất quê ta mênh mông 
lòng mẹ rộng vô cùng.

9-1967






Ðao phủ ngồi thiền

Ðao phủ giọng thật mềm: 
Chuyện đã qua rồi, thôi cho qua mãi mãi 
Xới lại làm chi những điều oan trái 
Người chết cũng chết rồi, hãy để họ nằm yên 
Mắt lim dim, đao phủ ngồi thiền...

(1995)






Bài thơ về hạnh phúc

(Tưởng nhớ XQ thân yêu) 



Thôi em nằm lại 
Với đất lành Duy Xuyên 
Trên mồ em có mùa xuân ở mãi 
Trời chiến trường vẫn một sắc xanh nguyên. 

Trời chiến trường không một phút bình yên 
Súng nổ gấp. Anh lên đường đuổi giặc 
Lấy nỗi đau vô cùng làm sức mạnh vô biên 
Bước truy kích đạp trăm rào gai sắc 
Ôi mũi lê này hôm nay sao sáng quắc 
Anh mất em như mất nửa cuộc đời 
Nỗi đau anh không thể nói bằng lời 
Một ngọn lửa thâm trầm âm ỉ cháy 
Những viên đạn quân thù bắn em, trong lòng anh sâu xoáy 
Anh bàng hoàng như ngỡ trái tim rơi 
Như bỗng tắt vầng mặt trời hạnh phúc. 
Nhưng em ạ, giây phút này chính lúc 
Anh thấy lòng anh tỉnh táo lạ thường 
Nhằm thẳng quân thù, mắt không giọt lệ vương 
Anh nổ súng. 


II 

Hạnh phúc là gì? Bao lần ta lúng túng 
Hỏi nhau hoài mà nghĩ mãi vẫn chưa ra 
Cho đến ngày cất bước đi xa 
Miền Nam gọi, hai chúng mình có mặt. 

Nhớ chăng em, cái mùa mưa đói quay đói quắt 
Mỗi bữa chia nhau nửa bát măng rừng 
Em xanh gầy, gùi sắn nặng trên lưng 
Môi tái ngắt, mái tóc mềm đẫm ướt 
Bao giốc cao em cần cù đã vượt 
Và mỗi lần ngồi nghỉ, em nhìn anh 
Em nói tới những điều em định viết 
Giữa hai cơn đau em ngồi ghi chép 
Con sông Giàng gầm réo miên man 
Nước lũ về... Trang giấy nhỏ mưa chan 
Em vẫn viết: lòng dạt dào cảm xúc. 

Và em gọi đó là hạnh phúc... 

Nhớ chăng em, ngày mở màn chiến dịch Đông Xuân 
Em lên đường phơi phới bước chân 
B.52 bom nghìn tấn dội 
Kìa dáng em băng rường bước vội 
Vẫn nụ cười tươi tắn ấy trên môi. 
Thôn 6 Bình Dương bãi cát sóng dồi 
Nắng long lanh trong mắt người bám biển 
Giặc mới lui càn khi em vừa đến 
Bà mẹ già kể chuyện chặn xe tăng 
Quanh những bờ dương bị giặc san bằng 
Đã lại mở những chiến hào gai góc 
Những em bé, dưới mưa bom, vẫn đi làm đi học 
Những vồng khoai ruộng lúa vẫn xanh tràn 
Trong một góc vườn cháy khét lửa Na-pan 
Em sửng sốt gặp một nhành hoa cúc. 

Và em gọi đó là hạnh phúc... 

Như chồi biếc gặp mưa xuân, như chim én say trời 
Em mải mê, đi giữa bao người 
Xuyên Thọ, Xuyên Châu, Xuyên Hà, Xuyên Phú... 
Những mảnh đất anh hùng quyến rũ 
Phút giây đầu đã ràng buộc đời em 
Như tự lọt lòng từng biết mấy thân quen 
Em nhỏ giao liên, mẹ hiền trụ bám 
Cô du kích dịu dàng dũng cảm 
Sông Thu Bồn hằng xao động tâm tư 
Có tiếng hò như thực như hư 
Em đã đến, tắm mình trong sóng nước 
Sông kể em nghe chuyện đôi bờ thủa trước 
Em mở mắt nhìn kinh ngạc những làng thôn 
Và kêu lên khi được thấy cội nguồn 
Mỗi sự tích trên đất này thắng Mỹ. 
Em đã gặp bao anh hùng dũng sĩ 
Đã cùng họ sẻ chia 
Cọng rau lang bên miệng hố bom đìa 
Phút căng thẳng khi vòng vây giặc siết 
Nỗi thống khổ ngút ngàn không kể hết 
Của một thời nô lệ đau thương 
Em lớn lên bên họ can trường 
Giữa bom gào đạn réo 
Em đã thấy những tâm hồn tuyệt vời trong trẻo 
Những con người như ánh sáng lung linh 
Mỗi đêm ra đi giản dị hiến mình 
Để làm nên buổi mai đầy nắng 
Em bối rối, em sững sờ đứng lặng 
Vẻ đẹp này em chưa biết đặt tên 
Thức dậy bao điều mới mẻ trong em 
Nơi ngọn bút nghe cuộc đời thôi thúc. 

Và em gọi đó là hạnh phúc... 


III 

Em ra đi chẳng để lại gì 
Ngoài ánh mắt cười lấp lánh sau hàng mi 
Và anh biết khi bất thần trúng đạn 
Em đã ra đi với mắt cười thanh thản 
Bởi được góp mình làm ánh sáng ban mai 
Bởi biết mình có mặt ở tương lai. 
Anh sẽ sống đẹp những ngày em chưa kịp sống 
Sẽ yêu trọn những gì em chưa kịp yêu 
Em trong anh là mùa xuân náo động 
Từ phút này càng rực rỡ bao nhiêu.

8 tháng 3 - 1969 
6 tháng 9 - 1969 










ALÉXANDROS SUTSOS [16.780] Poeta de Grecia

$
0
0

Aléxandros Sutsos

Poeta griego, (Constantinopla, 1803 Izmir-1863). De familia noble, fue educado en Chios, en París y en Italia. En 1825 se fue a Nafplio, pero, decepcionado por el sectarismo imperante, atacó a la gente en diversos eventos y poemas satíricos. Incluso los acontecimientos posteriores (la dictadura de Koper, la muerte del Rey Otto) le dieron la inspiración para una sátira salvaje, alternando entusiasmos tan impetuosos como efímeros.

Aparte de una Historia de la Revolución griega, escrita en francés, y comedias mediocres y romances, el interés de Sutsos permanece ligado a las Sátiras (1827. 

Entre otras obras: : Il primo ministro e il poeta ribelle (1843), Grecia antica e moderna (1849), La Grecia combattente contro i Turchi (1850). 




Ruiseñor ciego y encerrado en una jaula

Encarcelado en una jaula, ruiseñor mío, te quejas
y has empezado a olvidar tu melodiosa voz.
"En otro tiempo, cantaba por los bosques
y gozaba de la naturaleza, antes de que me cortaran las alas.
         Ahora, sin embargo, esclavizado,
         lloro, desgraciado, y lloro.

Antes de que me cegaran, veía la llanura, las montañas,
el verde prado y el brillante cielo,
y, junto a la fuente fría y al rosal,
el dulce céfiro movía mi perfumado nido.
         Ahora, sin embargo, ciego,
         lloro y lloro, desgraciado.

Cuando vi que me iban a encerrar en la jaula,
intuí que también iban a privarme de la luz".
"Bien lo intuiste. Los esclavos viven amargamente en las sombras
y entre el trabajo y la oscuridad comienzan a decir:
         Esclavizado, ciego,
         solloza, desgraciado".

"Si no canto y oculto mi pena en mi interior,
el tirano, lleno de cólera, me privará incluso del alimento.
¿Qué voy a hacer? Canto y, con mi lamento,
compro la amarga comida del día.
         Esclavizado, ciego,
         lloro y lloro, desgraciado".

"Hubo un cantor antiguo idéntico a ti.
Ruiseñor del Helicón, dios de la poesía,
pero ciego y pobre hasta su muerte,
se ganó la vida con sus melodiosos cantos,
         y pobre y ciego
         cantaba el desgraciado".

Aléxandros Sutsos, incluido en  Antología de la poesía griega. Desde el siglo XI hasta nuestros días  (Ediciones Clásicas, Madrid, 1997, ed. de José Antonio Moreno Jurado).











CÂNDIDO PORTINARI [16.781] Poeta de Brasil

$
0
0

Cândido Portinari

Cândido Portinari (Brodowski, Brasil, 29 de diciembre de 1903 - Rio de Janeiro, 6 de febrero de 1962) fue un pintor brasileño. Nació en una hacienda cafetalera en la ciudad de Brodowski, estado de São Paulo, el 29 de diciembre de 1903. Hijo de Giovan Portinari y Domenica Torquato, fue el segundo de doce hijos.

Entre otras obras, Portinari es famoso por sus frescos Guerra y paz, que se encuentran en la sede de la ONU en Nueva York.

De familia pobre, Portinari se impresionó desde pequeño por los pies de los labradores, a los cuales describía como "pies deformes, que pueden contar una historia, semejantes a los mapas con montes, valles, ríos y caminos". Estas imágenes marcarían su obra en la que contaría al mundo la realidad del trabajador del campo. A los quince años, Portinari ingresó a la Escuela Nacional de Bellas Artes, en Río de Janeiro, y vendió su primer cuadro (Un baile en el campo) a la edad de 18 años. Al año siguiente (1922) recibe su primer premio: la medalla de bronce del Salón de Bellas Artes.



Con el fruto de varios premios del Salón de Bellas Artes, Portinari viajó a Europa en 1929, y se establece en París después de recorrer España, Italia e Inglaterra. El choque con la efervescencia plástica de la Europa de los años 1930 define el rumbo que Portinari seguiría al volver a su país. Al llegar a Brasil, en 1931, lo hace casado con Maria Victoria Martinelli, con quien tuvo su único hijo, João Cândido.

En 1935, su cuadro Café recibe mención honorífica en la Exposición Internacional de Arte Moderno del Instituto Carnegie, en Nueva York. Este hecho le abre la conquista de espacio en el continente y el mundo, la cual tendría un momento especial en 1940, cuando Portinari fue el primer artista sudamericano en tener una exposición individual en el Museo de Arte Moderno de Nueva York, con la exposición Portinari of Brazil.

Recibió, entre otros honores, la Legión de Honor de Francia (1946), el Guggenheim´s National Award (1956), y la medalla al pintor del año 1955 por el International Fine Art Council. Fue miembro del Partido Comunista y activista político. A veces sufre el estigma, tal vez injusto, de ser considerado pintor "oficial" de la Revolución del 30 y del Estado Novo, períodos difíciles en la historia de Brasil. Portinari murió a consecuencia de intoxicación plúmbica, el 6 de febrero de 1962.


De izquierda a derecha: Candido Portinari, Antônio Bento, Mário de Andrade y Rodrigo Melo Franco (1936).


Cándido Portinari: el poeta


“Cuánta cosa contaría si pudiese, y si supiese al menos la lengua, como el color” 

Los circos traían iluminación
De carburo. Próximos
A los elementos. ¡Cuántos vendavales y
Lluvias de granizo!

Molinos de guarapo,
Hechos de madera – cañaverales,
Y matorrales vírgenes con sus pájaros y
Frutas. Consumieron

Todo y más las leyendas. ¿Dónde
Estarán los jacús y las pacas?
Los jenipapos y yataís?
Los senderos cortando las

Florestas, creaban historias
Y miedos. Los caminos
También huyeron. Mirando
Cielos, a veces transformados en
Nubes.

Salí de las aguas del mar
Y nací en el cafetal de
Tierras coloradas. Pasé la infancia
En mi pueblo arenoso.

Monté en bicicleta y en
Cavallo en pelo. Tuve miedos
Y soñé. Viajé por el espacio.
Fui la luna primero que el sputnik.

Caminé hasta más allá, mucho más allá, más
Allá del paraíso. Bajé en paracaídas,
Atravesé el arco iris, llegué
a los ojos de agua antes del sol nacer.

Nací y subí a la grupa
De muchos jinetes. Después
Monté yo solo a caballo de
Planta de maíz. Hice los más

Extraños viajes y corrí
Delante de la lluvia durante
Muchos sábados. Había polvareda
en el trencito de Guaivira.

Paco español era mi aparcero.
Vivíamos asustados con los
Temporales – parecían odiar
Aquellos lugares…

Venían feroces contra las
Siete u ocho cabañas
Desarmadas.

En una planta de café nací,
El trencito pasaba
Por entre la plantación. Llegó la hora
Exacta. En ese tiempo los viejos
Inmigrantes impresionaban a los recién
Llegados.

El tema del cotilleo era el lobizón.
La luna y el sol pasaban lejos.
Más tarde mudamos para la Calle de Arriba.
El sol y la luna moraban detrás de nuestra casa.
Cuantas veces vi al sol parado.

Éramos los primeros a recibir su luz y Calor.
En muchas ocasiones oí a la luna cantar.




Mi Vida Va Corriendo Tanto, Que No Puedo Acompañarla

En aquel tiempo, más lejos aún, miraba el cielo estrellado.
Le Pedía a Dios para morir Sería ángel: siete años.
Todo Corre sin tiempo de ver…
Amé a la primera que pasaba, no viví.
Bajaré a la sepultura Solitario. Nada quedará…
No sabré de los amigos y ni de la familia.

¿La muerte será colorida? ¿Cuál será el color del otro lado?
Cuando aún la fuerza estaba en mí,
cuando sudaba como un albañil sobre andamios,
llenando los muros del que no veía y veía espantapájaros,
espantaba las angustias, la maldición y el silencio.

Ahora polvoriento y solo me tiene prisionero.
La esperanza se escabulló y la muerte a propósito me espía
riendo, dejando el tiempo escurrir como un arroyo sin fin…

París oct., 61 (PORTINARI, C. Viajante solitario. In: Poemas de Candido Portinari. Rio de Janeiro: José Olympio, 1964, p. 96-97).





Ensayo de Oración Para Mi Denise, En Su Primer Año y Medio

Señor, tu blanca espada no dejará
Que penetren en mi pequeño corazón:
El egoísmo, la vanidad, la desconfianza y los males…

La luz reflejada de tus cosas me iluminará en el camino real,
Distanciándome de las tinieblas al lado de los otros en las luchas,
Sea yo arena fina que no incomoda, que mi mirar atraviese lo opaco
Y perciba la hierba de Dios, no estrujándola bajo mis pies.

Dame mucho amor. Yo lo distribuiré en las filas interminables.

Si oyes esta plegaria, fuerte seré, y diariamente la haré meditándola
Con mis actos de cada instante caminaré iluminada,
Sin perderme en la oscuridad,

Amén.

París, 6, nov., 961 Para mi Denise con mucha nostalgia y Todo el amor del Abuelo Candiño (PORTINARI, C. Ensaio de oração para minha DENISE no seu um y meio aniversário. In: Poemas de Candido Portinari. Rio de Janeiro: José Olympio, 1964, p. 105)





Dios de Violencia

Los retirantes vienen con fardos y paquetes
Vienen de las tierras secas y oscuras; pedregullos
Doloridos como chispas de carbón encendido

Cuerpos disformes, unos paños sucios,
Rasgados y sin color, colgados
Hombres de enorme vientre aventajado
Mujeres con fardos caídas de lado

Panzudas, cargando en la falda un chico
lagrimeando, legañoso
Muchachitas de pechos duros y vestido roto
Viejas vacilantes marcadas por el tiempo

Ojos de catarata y pies informes
A los viejos ciegos agarradas
Pies hinchados enormes
Levantando polvo del color de sus ropas rasgadas

En el rumor monótono de las sandalias
Hay una pausa, cae en el polvo
La mujer que carga una lata
¡De agua! Sólo hay unas gotas — Sólo con una

No va a arribar. Es mejor que el marido
Y los hijos se queden. Nosotros vamos andando
Tenemos mucho que andar en esta senda de tierra
Las sequías sembrando la muerte.






No Teníamos Ningún Juguete 
(El Niño y el Pueblo)

No teníamos ningún juguete
Comprado. Fabricamos
Nuestras cometas, trompos,
Diábolo.
Por la noche de manos libres y
pies ligeros era: pique, barra-
manteca, cruzado.
Ciertas noches de cielo estrellado
Y luna, quedábamos tumbados en el
Césped de la iglesia de ojos presos
Por hilos luminosos venidos del cielo
era juego de
Encantamiento. En el silencio podíamos
Percibir el menor ruido
Hora del desplazamiento de los
Pequeños fulgores… ¿Dónde andan
Aquellos niños, y aquel
Cielo luminoso y de fiesta?
Los miedos desaparecían

Sin decir nada nos recogíamos
Tranquilos…





Salí de las Aguas del Mar 
(El Niño y el Pueblo)

Salí de las aguas del mar
Y nací en el cafetal de
Tierras coloradas. Pasé la infancia
En mi pueblo arenoso.

Anduve en bicicleta y a
Caballo en pelo. Tuve miedos
Y soñé. Viajé en el espacio.
Fui a la lucha primero que el Sputnik.

Caminhei além, muito além, para
Lá do paraíso. Desci de pára-quedas,

Caminé más allá, mucho más allá, más
Allá del paraíso. Bajé en paracaídas,

Atravesé el arco iris, llegué
A los ojos de agua antes del sol nacer.
Nací y monté a la grupa
De muchos jinetes. Después
Monté yo solo a caballo de
Planta de maíz. Hice los más

Extraños viajes y corrí
Delante de la lluvia durante
Muchos sábados. Había polvareda
En el trencito de Guaivira.

Paco español era mi aparcero.
Vivíamos asustados con los
Temporales — parecían odiar
Aquellos lugares…

Venían feroces contra las
Siete u ocho cabañas
Desarmadas.

En una planta de café nací.
El trencito pasaba
Por entre la plantación. Llegó la hora
Exacta. En ese tiempo los viejos
Inmigrantes impresionaban a los recién llegados.
El tema del cotilleo era el lobizón.
La luna y el sol pasaban lejos.
Más tarde nos mudamos para la Calle de Arriba.
El sol y la luna moraban detrás de nuestra
Casa. Cuántas veces vi al sol parado.
Éramos los primeros a recibir su luz y calor.
En muchas ocasiones oí a la luna cantar.

Se esmeraba para aparecer nítidamente
Redonda. Se quedaba espiando en nuestro maracuyá.
Sorprendido viendo a San Jorge sin su armadura.
Pensé en pedirle el caballo prestado.
No me animé. La luna estaba vestida de
Novia. Las campanas comenzaron a tañer.
Las gentes acudían, era la misa del gallo.
Los dos sitios de Adán y de los ojos de agua
Allá estaban desde temprano.
Las estrellas bajaron iluminando el lado
De afuera de la iglesia, donde se aglomeraban
Las gentes, los perros y los animales de montaría.
El Dragón vino aproximándose de chinelas…






Me Sentía Feliz Cuando Llegaba un Circo 
(El Niño y el Pueblo)

Me sentía feliz cuando llegaba un circo.
Venía de tierras extrañas.
Todo mi pensamiento se ocupaba con él.
El payaso, montando un burro viejo, era un
Reclame con los chiquillos acompañando.
Yo asistía al espectáculo y quedaba encantado con las
Acróbatas de diez a quince años. Hacía
Planes para huir con ellas. Nunca les hablé.
Por ellas todo en mí palpitaba.
Mi fantasía. Volviendo a la vida real, me entristecía. ¿No era yo
Un príncipe? Nada de eso. Ropas baratas,
Pobreza… Hasta las flores de casa parecían
Marchitas y sin perfume. Sólo nos encontrábamos
Bien rondando el circo. Cuando partía para otra
Localidad, yo sentía tanta tristeza, llegaba a desesperarme,
Lloraba silenciosamente; desolado iba a ver al tren
Pasar en dirección a donde estaban las acróbatas.
Tal vez pensasen en mí
El tren sería mi emisario.
Nos encontraríamos más
Tarde… El tempo dejaba pequeños recuerdos
Hasta la llegada de otro circo…







Respirar

El hijo menor está muriendo
Las hijas mayores sollozan fuertemente
Caen lágrimas de piedra. Madre queriendo
Llevar al niño muerto: feo de sufrir, cara de la muerte

Desolación. Silencio asustando
Suelo sin fin incendiándose.
No hay dirección. El sol quemando
Embrutece. Cabeza vacía de bobo

¿Hace cuánto tiempo? Hambrientos y sin suerte
El agua poca, nadie pide ni menciona

Agua, agua, si se acaba, viene la muerte.
¿Están irrigando la tierra? ¿Es ruido de agua? Alucinación

¿Qué Santo nos podría librar?
Rezo de viejo loco
Dios puede a todos castigar.
¿Qué tiene ese niño? Está muerto.





Sobresaliente

El mar me mira día y noche nos abandonamos
A veces, solamente por algunos instantes
Asiste a mi soledad y al trabajo
La luna va subiendo ante nosotros
Cuando se presenta nítidamente redonda
Parece concentrar los ojos sobre mí
En cada banco de piedra hay más de una
Pareja de enamorados. Nunca viví así
Fui diferente; fui siempre sobresaliente
En todo. Lo que todos tuvieron no tuve
A veces pienso haber venido por engaño.
El material usado para fabricarme,
allá en el infinito, estaba destinado a
Realizar hojas de árbol o… agua.
Por qué viniste si nada sientes; me
Habituaría a pensar en ti en silencio
Ya eras una fábula. No oyes lo
que digo. Desconversas siempre.
Casi nada sé de ti y nada
Quieres saber de mí.
Me sequé como el árbol en el campo
Lo poco de verde aparenta
Vida. Mis amigos muertos, más
Vivos y más estimados.
Sólo ellos me darán vida…
Están colocados en mí
Memoria con los recuerdos
De infancia—nubes blancas
Desfilando: ciudades
Moviéndose. Voy sobrando nada más
Existe.
Así sin cimentos me voy hundiendo
En el vacío.






Quanta coisa eu contaria se pudesse
E soubesse ao menos a língua como a cor.

Portinari, 25 de outubro de 1958




Deus de Violência

Os retirantes vêm vindo com trouxas e embrulhos
Vêm das terras secas e escuras; pedregulhos
Doloridos como fagulhas de carvão aceso

Corpos disformes, uns panos sujos,
Rasgados e sem cor, dependurados
Homens de enorme ventre bojudo
Mulheres com trouxas caídas para o lado

Pançudas, carregando ao colo um garoto
Choramingando, remelento
Mocinhas de peito duro e vestido roto
Velhas trôpegas marcadas pelo tempo

Olhos de catarata e pés informes
Aos velhos cegos agarradas
Pés inchados enormes
Levantando o pó da cor de suas vestes rasgadas

No rumor monótono das alparcatas
Há uma pausa, cai no pó
A mulher que carrega uma lata
De água! Só há umas gotas — Dá uma só

Não vai arribar. É melhor o marido
E os filhos ficarem. Nós vamos andando
Temos muito que andar neste chão batido
As secas vão a morte semeando.




O Menino e o Povoado 
[Não Tínhamos nenhum brinquedo]

Não tínhamos nenhum brinquedo
Comprado. Fabricamos
Nossos papagaios, piões,
Diabolô.
A noite de mãos livres e
pés ligeiros era: pique, barra-
manteiga, cruzado.
Certas noites de céu estrelado
E lua, ficávamos deitados na
Grama da igreja de olhos presos
Por fios luminosos vindos do céu
era jogo de
Encantamento. No silêncio podíamos
Perceber o menor ruído
Hora do deslocamento dos
Pequenos lumes... Onde andam
Aqueles meninos, e aquele
Céu luminoso e de festa?
Os medos desapareciam

Sem nada dizer nos recolhíamos
Tranquilos...





O Menino e o Povoado 
[Saí das águas do mar]

Saí das águas do mar
E nasci no cafezal de
Terra roxa. Passei a infância
No meu povoado arenoso.

Andei de bicicleta e em
Cavalo em pêlo. Tive medos
E sonhei. Viajei no espaço.
Fui à luta primeiro do que o sputnik.

Caminhei além, muito além, para
Lá do paraíso. Desci de pára-quedas,

Atravessei o arco-íris, cheguei
Nos olhos-d'água antes do sol nascer.

Nasci e montei na garupa
De muitos cavaleiros. Depois
Montei sozinho em cavalo de
Pé de milho. Fiz as mais

Estranhas viagens e corri
Na frente da chuva durante
Muitos sábados. Dava poeira
No trenzinho de Guaivira.

Paco espanhol era meu parceiro.
Vivíamos apavorados com os
Temporais — pareciam odiar
Aqueles lugares...

Vinham ferozes contra as
Sete ou oito cabanas
Desarmadas.

Num pé de café nasci.
O trenzinho passava
Por entre a plantação. Deu a hora
Exata. Nesse tempo os velhos
Imigrantes impressionavam os recém-chegados.
O tema do falatório era o lobisomem.
A lua e o sol passavam longe.
Mais tarde mudamos para a Rua de Cima.
O sol e a lua moravam atrás de nossa
Casa. Quantas vezes vi o sol parado.
Éramos os primeiros a receber sua luz e calor.
Em muitas ocasiões ouvi a lua cantar.

Esmerava-se para aparecer nitidamente
Redonda. Ficava espiando do nosso maracujazeiro.
Surpreendido vendo São Jorge à paisana,
Pensei pedir-lhe o cavalo emprestado.
Não me animei. A lua estava de vestido de
Noiva. Os sinos começaram a badalar.
As gentes acudiam, era a missa do galo.
Os dos sítios do Adão e dos olhos-d'água
Lá estavam desde cedo.
As estrelas baixaram iluminando o lado
De fora da igreja, onde se aglomeravam
As gentes, os cães e os animais de montaria.
O Dragão veio se chegando de chinelos...





O Menino e o Povoado 
[Sentia-me feliz quando chegava um circo]

Sentia-me feliz quando chegava um circo.
Vinha de terras estranhas.
Todo o meu pensamento se ocupava dele.
O palhaço, montando um burro velho, fazia
Reclame com a meninada acompanhando.
Eu assistia ao espetáculo e apaixonava-me pelas
Acrobatas de dez a quinze anos. Fazia
Planos para fugir com elas. Nunca lhes falei.
Por elas tudo em mim palpitava.
Minha fantasia.
Voltando à vida real, entristecia-me. Não era eu
Um príncipe? Nada disso. Roupas baratas,
Pobreza... Até as flores lá de casa pareciam
Murchas e sem perfume. Só nos achávamos
Bem rondando o circo. Quando partia para outra
Localidade, eu sentia tanta tristeza, chegava ao desespero,
Chorava silenciosamente; desolado ia ver o trem
Passar na direção onde estavam as acrobatas.
Talvez pensassem em mim
O trem seria meu emissário.
Nos encontraríamos mais
Tarde... O tempo deixava pequena lembrança
Até a chegada de outro circo...





Respirar

O filho menor está morrendo
As filhas maiores soluçam forte
Caem lágrimas de pedra. Mãe querendo
Levar menino morto: feio de sofrer, cara da morte

Desolação. Silêncio apavorando
Solo sem fim pegando fogo.
Não há direção. O sol queimando
Embrutece. Cabeça vazia de bobo

Há quanto tempo? Famintos e sem sorte
A água pouca, ninguém pede nem faz menção

Água, água, se acabar, vem a morte.
Estão irrigando a terra? É barulho de água? Alucinação

Que Santo nos poderia livrar?
Reza de velho louco
Deus pode a todos castigar.
Que é que esse menino tem? Está morto.



In: PORTINARI. Poemas: o menino e o povoado, aparições, a revolta, uma prece. Pref. Manuel Bandeira. Nota biogr. Antonio Callado. Rio de Janeiro: J. Olympio, 1964. 



SOBRESSALENTE

O mar olha-me dia e noite nos abandonamos
Às vezes, somente por alguns instantes
Assiste minha solidão e ao trabalho
A lua vai subindo em nossa frente
Quando se apresenta nitidamente redonda
Parece concentrar os olhos sobre mim
Em cada banco de pedra há mais de um
Casal de namorados. Nunca vivi assim
Fui diferente; fui sempre sobressalente
Em tudo. O que todos tiveram não tive
Às vezes penso ter vindo por engano.
O material usado para me fabricarem,
lá no infinito, estava destinado a
Realizar folhas de árvore ou... água.
Por que vieste se nada sentes; me
Habituaria a pensar em ti no silêncio
Já eras uma fábula. Não ouves o
que digo. Desconversas sempre.
Quase nada sei de ti e nada
Queres saber de mim.
Sequei como a árvore no campo
O pouco de verde aparenta
Vida. Meus amigos mortos, mais
Vivos e mais estimados.
Só eles me darão vida...
Estão colocados em minha
Memória com as lembranças
De infância—nuvens brancas
Desfilando: cidades
Se movendo.  Vou sobrando nada mais
Existe.
Assim sem alicerce vou afundando
No vácuo.


PORTINARI, Cândido.  Poemas. O Menino e o Povoado. Aparições. A Revolta. Uma Prece.   Rio de Janeiro: Livraria José Olympio Editora, 1964.  105 p.  16x23 cm.  Prefácio de Manuel Bandeira. Nota biográfica: Antônio Callado.  Retrato por Luís Jardim. Capa: Bianco.  “ Cândido Portinari “  Ex. bibl. Antonio Miranda



Cándido Portinari: EL PINTOR











Cándido Portinari: el dibujante

Los maestros universales del dibujo siempre veneraron el impulso del primer trazo caracterizado por la sutil sensualidad del gesto que lleva al dibujante a revelar velozmente la exactitud de la imagen instantánea.

Esta imagen, comparada a la opulencia cromática de un cuadro, resulta en un despojamiento total del espacio y de la composición, en beneficio del ímpetu originario del artista en su primer gesto en el espacio, escapando a las limitaciones impuestas por el tema. Superado ese límite, el dibujo representa, al mismo tiempo, una refinada elaboración mental y principalmente, la gramática del gesto orgánico. Existen en el mundo, y no por acaso, imponentes museos especializados en los maestros del dibujo de todas las épocas, que reunieron durante siglos los croquis, los esbozos y los estudios de esos genios atemporales, como forma de comprobación, para la posteridad, de cómo sus obras fueron germinadas, concebidas.

Presentes en todos los periodos de su vida de trabajo, los dibujos de Portinari representan un diario minucioso de todas las soluciones y evoluciones imaginarías de su obra. Inclusive en aquel largo periodo en que estuvo impedido de hacer uso de las tintas, por cuestiones de salud.

Durante ese periodo, como única opción ante su voracidad inventiva, sus dibujos adquirieron momentos de explosión total. Ellos eran sus guías espirituales en el desarrollo de temas inmediatos y futuros, anotaciones anímicas para soluciones telúricas. Retratando los pies y las manos de la realidad árida, registra vidas, desespiritualizadas por la lucha de la vida, por la dura hora de sus destinaciones. Sin embargo, su fe en el alma del hombre prevaleció, en realidad, como su axioma primero.

El hombre fue desde siempre la cuestión fundamental de Portinari. La preocupación más nítida de su expresionismo se manifestó siempre dentro de su vehemente protesta socio humanista.

Fuente: CAMARGO, Ralph Portinari Desenhista. Rio de Janeiro. 1977





























CARLOS DE ASSUMPÇÃO [16.782] Poeta de Brasil

$
0
0


CARLOS DE ASSUMPÇÃO

El mayor poeta negro en la historia de Brasil autor del poema de la PROTESTA Himno Nacional a combatir la Conciencia Negro afro-brasileña, en conclusión completó 87 años de vida. 

CARLOS DE Assumpção nació el 23 de mayo 1927 en Tietê-Sao Paulo (Brasil) 
Dijo el Maestro Milton Santos de los versos de protesta y discurso de Martin Luther King, Jr. en Washington, DC, la capital de los Estados Unidos de América, 28 de agosto de 1963, después de la Marcha sobre Washington. “Tengo un sueño” (I have a dream) fueron los dos más grandes gritos por la libertad, los derechos, la paz y la justicia de los afros americanos. Cientos de periodistas, críticos e intelectuales en Brasil y en todo el mundo alaba (Protest) (lo que demuestra que el negro es poderosa esencia de la transformación de los ideales de las personas) trabajan de manera elocuente exalta los divisores de aguas incuestionables del racismo y la amabilidad que prevalece Pero el Brasil de la dictadura y el monopolio de los medios de comunicación y la manipulación de las élites que dominan Brasil censor Protesta Charles Assunpção poema que es nuestra protesta histórica y renace y expresa congregarse y los negros y todos los oprimidos, agraviado esta nación que hace que la Copa gastar mundo miles de millones para la ilusión de un mes que puede ser triste o feliz para el pueblo brasileño, que a veces ni siquiera tienen o ahorra centavos para las necesidades básicas e incluso para su supervivencia. 



Eu sou a noite
Sem destino
Esbofeteada pelo vento
Nesta selva branca

Carlos de Assumpção



Yo soy la noche
Sin rumbo
Golpeada por el viento
En esta selva blanca

Carlos de Assumpção





El negro era inteligente
El blanco no
El negro era culto
El blanco no
El negro era educado
El blanco no
El negro era capaz
El blanco no
Fueron juntos a pedir trabajo
A un mismo lugar
Unas tres vacantes tenían
Hecha la inscripción
La decisión fue
El blanco fue contratado

El negro no.






O negro era inteligente
O branco não
O negro era culto
O branco não
O negro era educado
O branco não
O negro era capaz
O branco não
Foram juntos pedir emprego
A uma mesma repartição
Umas três vagas havia
Fizeram sua inscrição
Decisão
O branco foi contratado


O negro não. 





Poema. Protesta 

Incluso dar la espalda
Mis palabras de fuego
No deja de gritar
No se detendrá
No deja de gritar

Caballeros
Me enviaron al mundo
Para protestar
Tinsel encuentra nada
Nada va a callar

Caballeros
Detrás de la pared de la noche
Sin que nadie lo note
Muchos de mis antepasados
Ya mucho tiempo muerto
Se reúnen en mi casa
Y nos puso a hablar
Acerca de las cosas amargas
Acerca de grilletes y cadenas
Lo que en el pasado eran visibles
Acerca de grilletes y cadenas
Que en la actualidad son invisibles
Invisible pero existente
Los brazos en el pensamiento
En los pasos de sueños en la vida
De cada uno de los vivos
Junto conmigo expósitos de la Patria

Caballeros
La sangre de mis abuelos
Que corre por mis venas
Son gritos de rebelión

Un día, tal vez alguien le preguntará
Conmovido ante mi sufrimiento
¿Quién está gritando
Quién lamenta por lo
Quién es

Y yo te responderé
Mi Hermano
Hermano tu me desconheces
Yo soy el que se había convertido en
Víctima de los hombres
Yo soy el que, siendo un hombre
Fue vendido por los hombres
La subasta en la plaza pública
Fue vendida o intercambiada
Como cualquier instrumento
Yo soy el que plantó
Las plantaciones de caña de azúcar y café
Y regado con el sudor y la sangre
Aquel que tenía sujeta
Acerca de los negros y los hombros fuertes
El progreso del país
¿Qué mil sufrieron torturas
Lo gritó inútilmente
Lo que le dio todo lo que tenía
Y hoy en día no tiene nada
Pero hoy no es gritar
De lo que ha pasado
Lo que pasó es pasado
Mi corazón ha perdonado
Hoy mi grito hermano
Es porque después de todo
Justicia no viene

Yo soy el que estoy gritando
El engañado en el pasado
No se usa en este
Yo soy el que estoy gritando
¿Soy mi hermano que
¿Quién vivía en la cárcel
Que trabajó en la prisión
Él sufrió en la cárcel
Por lo que se construirá
La fundación de la nación
La fundación de la nación
Tiene las piedras de mis brazos
Es la cal de mis lágrimas
Así que la nación está triste
Es muy triste, pero gran
Es uno de esas personas tristes
Hermano soy el más triste

Mi historia es contada
Con las tintas amargura
Un día en gritos de alegría y rosas
Me lanzó de repente
La prisión donde estaba
Para una prisión más amplia
Fue un troyano
La libertad que me dio
Había futuro serpientes
Bajo el manto de entusiasmo
Un día, de repente me tiré
Cómo bagazo
Cómo pajas café
Qué inútil cosa
Eso no era bueno para nada más
Un día, de repente me tiré
En las cunetas de la indefensión calle
Bajo ovaciones y rosas de alegría

Siempre soñaba con la libertad
Pero no me dieron la libertad
Era más ilusión que la libertad

Hermano soy yo el que llora
Tengo razones de peso
Hermano soy yo el que llora
Necesito más
Gritando que la respiración
Pero el hermano se entera
La piedad no es lo que quiero
Lástima no me importa
Débil piden misericordia
Quiero lo mejor
Yo no quiero vivir
En el sótano de la sociedad
No es por ser marginal
Quiero ir a todas partes
Quiero ser bien recibido
A sólo humillaciones
Mi alma está cansada
Quiero que el sol es de todos
O coger todo lo que quiero
Lloro toda la noche
Cómo grito volcanes
Como gritando vendavales
Como llora el mar
Y la muerte no tendrá fuerza
Para hacerme callar.

Organización Nacional Negro Quilombo ONNQ 20/11/1970 –
quilombonnq@bol.com.br






A RAZÃO DA CHAMA. Antologia de poetas negros brasileiros.  Seleção e organização de Oswaldo de Camargo.  São Paulo, SP: GRD, 1986.  122 p. 11,5x20,5 cm.  “ Oswaldo Camargo “ Ex. bibl. Antonio Miranda


PROTESTO

Mesmo que voltem as costas
às minhas palavras de fogo
Não pararei de gritar
Não pararei
Não pararei de gritar

Senhores
Eu fui enviado ao mundo
Para protestar
Mentiras ouropéis nada
Nada me fará calar

Senhores
Atrás do muro da noite
Sem que ninguém o perceba
Muitos dos meus ancestrais
Já mortos há muito tempo
Reúnem-se em minha casa
E nos pomos a conversar
Sobre coisas amargas
Sobre grilhões e correntes
Que no passado eram visíveis
Sobre grilhões e correntes
Que no presente são invisíveis
Invisíveis mas existentes
Nos braços no pensamento
Nos passos nos sonhos na vida
De cada um dos que vivem
Juntos comigo enjeitados da Pátria

Senhores
O sangue dos meus avós
Que corre nas minhas veias
São gritos de rebeldia
Um dia talvez alguém perguntará
Comovido ante meu sofrimento
Quem é que está gritando
Quem é que lamenta assim
Quem é?
E eu responderei
Sou eu irmão
Irmão, tu me desconheces?
Sou eu aquele que se tornara
Vítima dos homens
Sou eu aquele que sendo homem
Foi vendido pelos homens
Em leilões em praça pública
Que foi vendido ou trocado
Como instrumento qualquer
Sou eu aquele que plantara
Os canaviais e cafezais
E os regou com suor e sangue
Aquele que sustentou           '
Sobre os ombros negros e fortes
O progresso do país
O que sofrera mil torturas
O que chora inutilmente
O que dera tudo o que tinha
E hoje em dia não tem nada
Mas se hoje grito não é
Pelo que já se passou
O que se passou é passado
Meu coração já perdoou
Hoje grito, meu irmão,
Ë porque depois de tudo
A justiça não chegou

Sou eu quem grita sou eu
O enganado no passado
Preterido no presente
Sou eu quem grita sou eu
Sou eu, meu irmão, aquele
Que viveu na prisão
Que trabalhou na prisão
Que sofreu na prisão
Para que fosse construído
O alicerce da nação

O alicerce da nação
Tem as pedras dos meus braços
Tem a cal das minhas lágrimas
Por isso a nação é triste
É muito grande mas triste
E entre tanta gente triste
Irmão, sou eu o mais triste

A minha história é contada
Com tintas de amargura

Um dia sob ovações e rosas de alegria
Jogaram-me de repente
Da prisão em que me achava
Para uma prisão mais ampla.
Foi um cavalo de Tróia
A liberdade que me deram
Havia serpentes futuras
Sob o manto do entusiasmo.
Um dia jogaram-me de repente
Como bagaços de cana
Como palhas de café
Como coisa imprestável
Que não servia mais pra nada.
Um dia jogaram-me de repente
Nas sarjetas da rua do desamparo
Sob ovações e rosas de alegria.
Sempre sonhara com a liberdade
Mas a liberdade que me deram
Foi mais ilusão que liberdade

Irmão, sou eu quem grita
Eu tenho fortes razoes
Irmão, sou eu quem grita
Tenho mais necessidade
De gritar que de respirar.

Mas, irmão, fica sabendo
Piedade não é o que eu quero
Piedade não me interessa
Os fracos pedem piedade
Eu quero coisa melhor
Eu não quero mais viver
No porão da sociedade
Não quero ser marginal
Quero entrar em toda parte
Quero ser bem recebido
Basta de humilhações
Minha alma já está cansada
Eu quero o sol que é de todos
Ou alcanço tudo o que eu quero
Ou gritarei a noite inteira
Como gritam os vulcões
Como gritam os vendavais
Como grita o mar
E nem a morte terá força
Para me fazer calar!









LINHAGEM

Eu sou descendente de Zumbi
Zumbi é meu pai e meu guia
Me envia mensagens do orum
Meus dentes brilham na noite escura
Afiados como o agadá de Ogum
Eu sou descendente de Zumbi
Sou bravo valente sou nobre
Os gritos aflitos do negro
Os gritos aflitos do pobre
Os gritos aflitos de todos
Os povos sofridos do mundo
No meu peito desabrocham
Em força em revolta
Me empurram pra luta me comovem
Eu sou descendente de Zumbi
Zumbi é meu pai e meu guia
Eu trago quilombos e vozes bravias dentro de mim
Eu trago os duros punhos cerrados
Cerrados como rochas
Floridos como jardins





BATUQUE

Tenho um tambor
Tenho um tambor
Tenho um tambor

Tenho um tambor
Dentro do peito
Tenho um tambor

É todo enfeitado de fitas
Vermelhas pretas amarelas e brancas

Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que bate
Batuque batuque bate
Que evoca bravura dos nossos avós
Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que bate
O toque de reunir
Todos os irmãos
De todas as cores
Sem distinção

Tenho um tambor
Tenho um tambor
Tenho um tambor

Tenho um tambor
Dentro do peito
Tenho um tambor

É todo enfeitado de fitas
Vermelhas pretas amarelas brancas azuis e verdes

Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que bate
O toque de reunir
Todos os irmãos
Dispersos
Jogados em senzalas de dor
Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que fala de ódio e de amor
Tambor que bate sons curtos e longos
Tambor que bate
Batuque batuque bate
Tambor que bate
O toque de reunir
Todos os irmãos
De todas as cores

Num quilombo
Num quilombo
Num quilombo

Tenho um tambor
Tenho um tambor
Tenho um tambor

Tenho um tambor
Dentro do peito
Tenho um tambor













TERÊZA TENÓRIO [16.783] Poeta de Brasil

$
0
0

TERÊZA TENÓRIO

Francisca Terêza Tenório Albuquerque (Recife, Brasil 30 de diciembre de 1949) es una poeta brasileña.

Sus primeros poemas fueron publicados por el poeta César Leal en el Suplemento Literario de Diario de Pernambuco. Por lo general, es considerada la musa de la Generación 65. 

Obra poética:

PARÁBOLA. Recife, Ed. Imp. Universitária, UFPE, PE -1970.
O CIRCULO E A PIRAMIDE. S. Paulo, Ed. Quíron, SP-1976.
MANDALA. Rio de Janeiro, Civilização Brasileira, RJ -1980.
POEMACESO. Rio de Janeiro, Ed. Philobiblion, RJ -1985.
CORPO DA TERRA, Rio de Janeiro, Ed. Tempo Brasileiro, RJ - 1994.
TREZE POETAS DA GERAÇÃO 65: 30 ANOS, org.,Recife, Espaço Pasárgada/FUNDARPE/*SEC. Turismo da Cidade do Recife, PE - 1995.
POEMAS DE TERÊZA TENÓRIO in Cadernos de Poesia n° 6 - Geração 65, FUNDARPE, PE -1996.
FÁBULA DO ABISMO. Recife, Bagaço, 1999.
A CASA QUE DORME. Recife, Livro Rápido, 2003.
A MUSA ROUBADA. Recife, CEPE, 2007. Organização Lucila Nogueira e Wellington de Melo.



TEXTOS EN ESPAÑOL

Extraídos de
ANTOLOGÍA DE LA POESÍA BRASILEÑA
Org. y traducción de Xosé Lois García
Santiago de Compostela: Edición Loiovento, 2001.


                   CUERPO DE TIERRA

                   Por la ventana el verde
                                                        nos revela
                   el corazón del bosque encendido
                                                        la humedad
                   vino de las aromáticas
                                               resinas
                   de entre nuestras raíces
                                               enlazadas
                   destilando la esencia
                                               de tu aliento
                   en mí
                            cuerpo de la tierra
                                                        desvelado






                        NO LOS QUERÍAMOS SAGRADOS

                  A Aluizio Barro de Carvalho
         e Telma Nóbrega Tenório de Albuquerque

No los queríamos sagrados en los ritos de la sombra
Peregrinos del silencio
¿Cómo saber si recordarán el vuelo de los pájaros
la textura de la rosa
los insondables caminos?

La obsidiana rebusca la tierra
buscando el corazón de arcilla
y sus dolorosos anillos
más com sello de sangre purísima

No los queríamos en el más Allá
los ángeles planeando sobre las luminosas cabezas
                   las manos en cruz
                                      sentados a la derecha
         del oráculo
                            muertos

         Corpo da Terra, 1994




VIRTUAL

En el epicentro de las olas invisibles
edifiqué mandalas para los celtas
los habitantes de los últimos milenios
bronquios de peces y barbatanas rectas

Donde el mar arrastra nuestras redes
para picar en los tenues hilos de espera
los tejidos de la carne contra las piedras

En los módulos lunares disolví
toda la sombra de la superficie líquida
sus bancos de tiburones martillo

entre indormidos teoremas míticos
lance al fuego de estos versos
nuestra imagen virtual de extraños ritos




TRÍPODES

Quemados los corazones
en el  sacrificio de los remos
sobre la piedra de los oráculos
reedificamos el templo

Marineros en otro avatar
fuimos muertos al relente
entre robles y trípodes
en temor al dios sangriento

En el corolario de la leyenda
hija de los cuatro elementos
fertilizamos la tierra

en la grieta al sur de oriente
al final del choque mortal
la savia del sol en el cénit

         Fábula do Abismo, 1999






Extraídos de
ANTOLOGÍA DE LA POESÍA BRASILEÑA
Org. y traducción de Xosé Lois García
Santiago de Compostela: Edición Loiovento, 2001. 


CORPO DA TERRA

Pela janela o verde
                            nos revela
o coração da mata acesa
                                      o úmido
veio das aromáticas
                            resinas
dentre nossas raízes
                            enlaçadas
a destilar a essência
                            do teu hálito
em mim
         corpo da terra
                            desvelado




NÃO OS QUERÍAMOS SAGRADOS

        A Aluizio Barro de Carvalho
         e Telma Nóbrega Tenório de Albuquerque

Não os queríamos sagrados nos ritos da sombra
Peregrinos do silêncio
como saber se lembrarão o vôo dos pássaros
a textura da rosa
os insondáveis caminhos?

A obsidiana revolve a terra
em busca do coração da argila
e seus dolorosos anéis
mais o selo de sangue puríssimo

Não os queríamos no Além
os anjos pairando sobre as luminosas cabeças
                   as mãos em cruz
                                      sentados à direita
         do oráculo
                            mortos 

         Corpo da Terra, 1994





                     VIRTUAL

                               No epicentro das ondas invisíveis
                   edifiquei mandalas para os celtas
                   habitantes dos últimos milênios
                   guelras de peixes e barbatanas retas

                   Onde o mar arrastara nossas redes
                   para morder-nos tênues fios de espera
                   o fluir das espumas retalhou
                   os tecidos da carne contra as pedras

                   nos módulos lunares dissolvi
                   toda a sombra da superfície líquida
                   seus cardumes de tubarões-martelo

                   entre indormidos teoremas míticos
                   arremessei ao lume destes versos
                   nossa imagem virtual de estranhos ritos


                   


TRÍPODES

Queimados os corações
no sacrifício dos remos
sobre a pedra dos oráculos
reedificamos o templo

Marujos noutro avatar
fomos mortos ao relento
entre carvalhos e trípodes
no temor ao deus sangrento

No corolário da lenda
filha dos quatro elementos
fertilizamos a terra

na fenda ao sul do oriente
ao fim do embate mortal
a seiva do sol no zênite

                            Fábula do Abismo, 1999           






TENÓRIO, Terêza.  A casa que dorme.  Recife: LivroRápido, 2002.  73 p.  14,5x20,5 cm.    Capa: Franci Pena.  Col. A.M. 



CASO

O meu primeiro amor morreu de fome
O meu segundo amor não teve jeito
O meu terceiro amor se fez amante
recebendo-me à tarde radiante

Até hoje vivemos do seu jeito
como meu último amor
fatal
perfeito





O EXÍLIO DO POUSO DAS ESTRELAS

Trinta e três luas acesas
no tempo do desencontro
Trinta e três vozes amargas
no rastro das diligências
Trinta e três pedras de toque
vazias de toda crença
Trinta e três sorrisos mortos
nos lábios do afogado
Trinta e três sais na moleira

da que ficou sem o amigo
da que ficou sem parelha
da que ficou sem marido
a misturar na poeira
a dor desse amor perdido




MARIA SUSSUARANA

Não tenho medo da morte
Nem tenho medo da noite
Só tenho medo da força
que me prende em seu açoite

Não me virás por amor
mas paixão de vida ou morte
que a força do meu quebranto
nos amarra à mesma sorte

Sou cobra sussuarana
Meu cheiro é sangue no corte
melaço e caldo de cana
Salvou-te do meu quebranto
adormecido senhor
teu encanto e rezas fortes




TENÓRIO, Terêza.  Poemaceso.  Rio de Janeiro: Philobiblion; Pró-Memória –Instituto Nacional do Livro,1985.  226 p.   (Col. Poesia sempre, 4)    “ Terêza Tenório “  Ex. Bibl. Antonio Miranda



"Este plurifacetado POEMACESO, de Terêza Tenôrio, vem reafirmar a validade, a resistência e a eternidade da Lírica como categoria poética que transcende estilos de épocas e correntes estéticas, historicamente determinadas, mas sem negar sua procedência, seu atavismo latino."
Alberto da Cunha Melo




TORMENTO

Tantas vozes me trazem este tormento.
Revisito cidades e planícies
rostos brancos e longas mãos vazias
quando a infância fluiu dentro do tempo.

Naufrágios que me trazem este tormento.
O teu corpo em meu corpo edificado
quantas luzes e sombras alternadas
quando o amor renasceu além do tempo.

Sangue e fogo na face este tormento.
O sólido silencio das estrelas
as lâminas de gelo da lembrança
quando a vida se fez além do tempo.





XVIII

Ferido o coração mutila o corpo.
As lágrimas de ferro quase líquido
fixam na face branca sua marca.

O coração de fogo exila o corpo
fora as paredes nuas desta sala
cheia de pó, de mofo e deslembrança.

O coração do tempo anima o corpo
que o Amor exauriu na lua nova
e dissolveu a solitária sombra.

O pó, o mofo, o gelo, a deslembrança,
o ódio e seu cortejo de falácias,
a fuligem, a mentira, a indiferença,

tudo converge ao coração aceso
rubro de Amor e sangue das feridas  
que o tempo cicatriza lentamente.









YELENA SHVÁRTS [16.800] Poeta de Rusia

$
0
0


Yelena Shvárts 

(1948-2010): la «Reina de los poetas», en 1979 laureada con el premio de Andrey Beliy, uno de los premios de literatura más antiguos e independientes en Rusia contemporánea.

Nació en Leningrado (actual San Petersburgo), Rusia  en el mes de mayo de 1948. A la lectura de sus poemas hay que dedicar un largo rato, y si resulta que a uno le falte el bagaje cultural, pues, tendrá que acudir a la biblioteca. La antigüedad, lo medieval, lo barroco, el Siglo de Oro y de Plata, la segunda mitad del siglo XX… nada se le escapa, lo consigue todo, encuentra el compendio de todas las cosas. Entre 1975 y 1985 se publicaba ilegalmente bajo los seudónimos. 

A partir de 1978 sus obras empezaron a editar en el extranjero. Entre los años 2002 y 2008 en San Petersburgo sale una gran recopilación de las obras de Shvárts en cuatro tomos.





En la isla de Santa Elena

Bajo la acidez del limonero
Se enfría el desayuno de Bonaparte.
Asquerocillo es el viento meridional,
Agitado está el océano.
Confuso está Napoleón, susurra a parte:
«Tintineando con el sable ebrio,
La muerte me adelantaba,
Y ahora quiere perseguirme,
Escupiendo con la venenosa saliva».
De repente ve que en su huerto
Entra el toro, descaradamente mastica la col,
—Conde, por favor, páseme la escopeta de perdigón.
Apunta a la frente,
A velocidad del rayo cae el toro.
«¡Hah! ¡Todavía me acuerdo!
La mano no me tiembla».
Hoy ha sido el toro,
Ayer los chivitos (gimoteaba el chivo
Mientras lo arrastraban a la cocina).
Antes de ayer — un cerdito.
«Como si la muerte,
Tintineando con la bala ebria,
volara delante de mí».
Con calma
Se unió con la taza de té,
Tomado como providencial, amarillo
Sosias ceñudo de la Muerte.





На острове Святой Елены

Под лимонным кислым деревцем
Стынет завтрак Бонапарта.
Южный ветер мерзок,
Океан неспокоен.
Смутен он сам и шепчет a parte:
“Пьяной саблей звеня,
Смерть шла впереди меня,
А теперь норовит встать за спиной,
Ядовитой плюёт слюной”.
Вдруг он видит — в его огород
Бык забрёл и нагло капусту жуёт,
— Граф, подайте мне дробовик.
Целит в лоб,
И как молния падает бык.
“А! я ещё не отвык!
Рука тверда пока”.
Сегодня быка,
А вчера козлят (правда, стонал козлёнок,
Когда на кухню его волокли).
А позавчера — поросёнок.
“Словно смерть ещё,
Пьяной пулей звеня,
Летит впереди меня”.
Умиротворенно глядя в даль,
К чайной чашке приник,
Выпитый роком, жёлтый
Насупленный Смерти двойник



[Por Kseniya Tokareva
https://revistaplumaroja.wordpress.com/tag/poesia-rusa/]







JAVIER CHAVELAZ REYES [16.801] Poeta de México

$
0
0

Javier Chavelaz Reyes 

(Puebla, México 1992) estudió Comunicación y el diplomado en Creación literaria SOGEM-Puebla en la Escuela de escritores del IMACP. Poemas suyos aparecen en la antología El lugar donde ocurrió la huida, y en el suplemento cultural Catedral; dos cuentos en la antología La trampa de la medusa y uno en Círculo de poesía. Becario del Encuentro Regional de Literatura Los signos en rotación 2014, del Festival Interfaz, espera terminar su primer libro de poesía llamado “Allí habitó una vez el alma”.




EL SOL REVIENTA en la espalda de las nubes
mar vertical que el cuerpo les traspasa
hasta abrirles el buche con el filo de su luz
y así el calor inunde nuestros cuerpos
—dirán los ambientalistas que siempre hay que usar sombrilla
para no ser parte de este matadero—

La noche supone tener una luz un tanto más limpia
largos fulgores viajando hasta rebotar en la fría panza de la luna
—que como ya se sabe no sabe producir su propio resplandor—
que llega hasta nosotros para alumbrarnos el camino
y así escribir los más deshonestamente imprescindibles poemas

Mas de qué ha de servirnos la limpieza de la noche
si al partirse en dos el dulce amarillo es amargo
No estamos a salvo de nada
y todavía creemos que la vida puede ser perfecta





UNA PALABRA tuya bastará
pero qué palabra es necesaria
qué elementos en la boca tuya
para desarticular tu lengua
y soltar la palabra que tiene que bastar
para inundarlo todo de puertas abiertas
¿Qué palabra tuya bastará para perdonar el camino equivocado?
¿Qué palabra bastará
qué palabra?






CUÁNTAS y cuán dolorosas las paletas de mango
de limón de grosella de guayaba
llegaron deliciosas con sus pequeños cuerpos fríos
a desviarme los nervios de la boca y de las sienes

Y la succión / Oh la succión
secando sus colores
volviendo pálida su vida
incompetentes ya para la exigencia de mi lengua

Ay las paletas con su forma de ataúd
trayendo en los sabores el desbordamiento de la muerte
ay el tránsito lento y doloroso de agua que se agolpa
en el tiempo que ha quedado corto

Cómo mis manos empuñando desesperadamente temblorosas
una paleta de frijoles
que ya en mis dientes se deshace





HA VENIDO creciendo una llaga gigantesca
Pesada como yunque
Haciéndole perder el equilibrio a mi mandíbula
Un animal sigiloso
Que entre mis dientes se recuesta
Haciéndome imposible armar una palabra
Una hecatombe de sonidos
Ávidos por formularse
Y abrir el yelmo de mis labios
Todo pesa al filo de mi boca
Que con nada logra hincarse
Y pedir perdón




I

NO ES MI sombra
sino mi alma
sorprendiéndome
huyendo



II

Imagen de mi alma
-tanto tiempo petrificada-
mi sombra




III

¿No seré yo
la sombra
de mi sombra?





ERA INVISIBLE, y por intocable,
inmortal
Ligera, indómita,
¡y servía para ser feliz!
Pero pronto adquirió el peso de las cosas terrenales,
de todo aquello que al pensarlo ya se muestra
y que por vivir inmediatamente se termina,
como las flores que se desgajan con mirarlas,
como los retratos que se caen de la pared
de lo eterno
Adquirió su rotundidad
y la efímera fortaleza de permanecer
y así se elevó hasta perderme de vista
como el blanco globo que un día de repente
se suelta
del cuerpo de los niños




*

Para Haza


De hoy en adelante Dios tendrá que incluir,
con el infinito poder que le hemos conferido,
en todas las biblias
una hoja que lleve por nombre fe de erratas,
y que esto dirá:
Hazareel, Azarel, y variantes,
nombre impuesto a varón o a hembra,
y que significa “bendición de Dios”, ha cambiado
precisamente de significado. Y por el poder
que me he conferido personalmente, y con ayuda
de todos los hombres de la tierra,
y de acuerdo a los estándares del alto lenguaje
de la modernidad, de la lógica y de la hermenéutica,
incluso desde el ámbito horoscópico,
Hazareel, Azarel, y variantes, habrá de significar
“Faro que devuelve a tierra los barcos perdidos”.
He aquí mi palabra, y que se cumpla.















VÍCTOR TENORIO GARCÍA [16.802] Poeta de Perú

$
0
0

VÍCTOR ANTONIO TENORIO GARCÍA

Poeta, narrador, y estudioso de la literatura ayacuchana, nacido en Huamanga, Perú en el año 1941. Fue presidente del APLIJ Ayacucho, el primer presidente de la Asociación de Escritores de Ayacucho, AEDA fue miembro del taller de Literatura Quechua “QANTU” es egresado de la UNSCH. Magíster en literaturas Hispánicas de la Universidad Católica del Perú, ha sido catedrático principal de literatura y profesor visitante de la UNSCH. Obtuvo el primer premio “FOMENTO A LA CULTURA” del H.C.de Huamanga, Ganador del primer premio Nacional de Literatura Quechua de la Universidad Villareal, 2001.

Sus obras: 

Poesía: 
“Confidencias a la amada Invencible”(1984) 
“Alforja de Poemas y Prosas”(1989) 
“Razones del verso: Razones del Amor”(1991) 
“Memorias del Uku Pacha/ Retazos del Vivir”(1996)

Narrativa:
“Los tesoros del Buscador”(1992) 
“No hay mal que dure 100 años” 
“Romances de Emilla” 

Estudios: 
“Ollantay: el amor y Rutas del poder”(1986) 
“Siete estudios del Cuento Peruano”(1988) 
“Tradiciones de Huamanga 
“Estudio de Huambar”(1996) 





Víctor Antonio Tenorio, lengua quechua

Lenguas originarias
Por Kalu Tatyisavi




Volvemos a la lengua quechua que, a nivel latinoamericano, es de las pocas lenguas que parecen tener algunos lectores desde ella misma, además de varias publicaciones y premios específicos. Muestra de ello es el poemario “Musquykunapa qillqan (Escritura de los sueños)” (Obras premiadas, poesía 2002, Perú, Universidad Nacional Federico Villarreal, 2003) de Víctor Antonio Tenorio García (Huamanga, Perú, 1941). Al leer su obra, en la cual hay una serie de poemas titulados Sunqupa harawinkuna (Poemas del corazón), surge una primera duda, ¿existe la palabra corazón en lengua quechua?

Esto porque desde las culturas del Anáhuac, digamos la mía, la del Ñuu Savi no existe una palabra específica para nombrar al corazón ni al alma ni al espíritu; son éstos referentes occidentales. Es generalizado el conocimiento que ánima viene del latín, y que, debido, primero a la filosofía y luego a la religión católica, el vocablo pasó a ser “alma”, así se reproduce mecánicamente como un placebo ante el miedo a la muerte y la cruel realidad, es decir, se delega la posibilidad y acción en la realidad por una posterior, predominando de esta manera lo dogmático. Para mi cultura el corazón pertenece al todo interno integral, donde se acumulan los sentimientos y la razón.

Con relación a la poesía, casi siempre escribo sobre poetas que me gustan, pero como en todas las lenguas, en éstas hay diversos estilos, voces, ritmos, imágenes, situaciones, formas poéticas; en esta ocasión me costó trabajo la selección de tres poemas, pues casi todo el trabajo de Víctor Antonio Tenorio, en el libro, es similar y, aunque siempre elijo los que me parecen representativos –a excepción de los inéditos—, fue difícil hacer cierta discriminación, además, no conozco más que un par de palabras en la lengua, lo cual se vuelve mucho más complejo el asunto.

Aquí está mi exégesis. Los poemas de Víctor se caracterizan por ser directos, encuentra su significante en la comunidad y el significado sale directamente desde su postura como profesor de la lengua. Es decir, su trabajo es inmediato, no rebusca, opta por la pasión como catarsis rayana. La primera estrofa del poema “La canción del viento” es erótica: “Estoy dejando/ Una semilla de luna y sol/ Entre tus labios.” Aquí el cuerpo como exaltación y complemento, la voz en primera persona hacia el otro, en el día y en la noche. El enamoramiento implica una pérdida del yo para expresar lo espontáneo.

Del siguiente poema, “Arte poética”, también tomo la primera estrofa: “Crear poesía/ Es lograr que broten/ Las alegrías las tristezas/ Los sueños/ De nuestro corazón/ Del pueblo que amamos/ Del más cristalino/ Profundo manantial/ De nuestras entrañas/ Floreciendo/ En humano idioma.” Aquí la amada funciona como una analogía para hablar del poema, de la comunidad y de la lengua. Sin duda, es la estrofa más profunda: hay cierta polisemia, un encabalgamiento del verso y una referencia más natural y externa a partir del poema mismo.

En el siguiente poema, “Despedida”, regresamos al sentimiento inmediato: “Y por besar la adorable/ Roja y blanca/ Banderita peruana/ Que florece en tu boca.” Digamos que está presente uno de los tres elementos fundamentales con que se intenta coartar nuestra libertad, según lo describe Michel Onfray: la familia, la patria y la religión.

Los premios literarios no son un indicador de calidad o de la situación de una lengua. Los jueces no son reales como lo pudiera ser el tiempo y la crítica profunda. Los premios son sentimientos de un jurado que no debieran nunca estar de acuerdo. Por otra parte están los premios que otorgan (sic) las instituciones culturales que, como sabemos, no siempre representan a la sociedad literaria; ambos tenderán de alguna u otra manera a callar las voces críticas, a callar las voces fuera del canon. El jurado desempeña un papel triste como mediador, las instituciones oficiales desempeñan un papel mucho más triste cuando callan y traicionan lo que debieran ser sus principios, todo ello en aras de una amistad perversa.

Quisiera finalmente, retomar algunas líneas sobre la modestia y la posibilidad de la crítica, lo que implica escribir como creación y propuesta; basta ver la diferencia de los discursos de los premiados en el Miguel de Cervantes de 2014 y 2015, en éste Juan Goytisolo dice: “La mirada desde la periferia al centro es más lúcida que a la inversa y al evocar la lista de mis maestros condenados al exilio y silencio por los centinelas del canon nacional-católico no puedo menos que rememorar con melancolía la verdad de sus críticas y ejemplar honradez.” Aquí el discurso está consciente de su estrechez, mientras el aprendiz de escribidor que camina más lentamente con los años es más modesto, es decir, es el camino inverso del espectáculo, del currículo y la cursilería.

Bueno, una de nuestras propuestas para las lenguas originarias de México y del mundo es el riesgo. Esto porque no hay nada que perder. La condena a la desaparición de nuestras lenguas fortalece la indignación; se debe mirar hacia todos lados sin traicionarnos.



Wayrapa takin

Inti killapa ruruntam
Simichaykipi saqichkani

Qasquyki ukupi
Miskillaña paqarichisgay
Takita sapinchachini

Sinkachikug
Upyanaytañataq
Sunquchaykipi saqipuyki
Munasqayki urpiman
Kuyakuy harawinkuna
Qillqapunaykipaq

Sapallay kayniyta
Wayllukuyniki
Llampuykuptinga
Simichayki sutiyta
Tuqyaykachiptinga
Wayrakunapa
Ñanninkunata
Qunqaykuspaymi
Muspaq puriyniyta
Takyachispa
Kawsayniyta
Kuyakuynikipa
Millqayninpi
Paskaykusaq



La canción del ciento

Estoy dejando
Una semilla de luna y sol
Entre tus labios

Dentro de tu pecho
Enraicé el más bello canto
Que pude crear

Y en tu corazón dejé
Mi bebida embriagadora
Para cuando escribas
Poemas de amor
A quien tú amas

Si tu cariño tocase
Mi soledad
Si tus labios
Pronunciasen
Mi nombre
Olvidando
Los caminos
Del viento
Deteniendo
Mi vagar inútil
Depositaré
Mi vida
En el regazo
De tu amor



Harawiy

Yanachikwan
Sinchi kuyanakuypi
Simpanakuspa
Kawsay
Sisarichiy hinam
Taki raprachachiy
Nanaq kuyakuywan
Harawi churiyay

Sunqunchikpa
Llaqtanchikpa
Kusikuynin llakin
Musquyninkuna
Uku ukunchik
Chuyay chuyay
Pukyuchanchikmanta
(Runa simipi
Waytaririchkaqta)
Puturichiymi
Harawi paqarichiy
Harawi paqarichiy



Arte poética

Engendrar un canto
Dar alas a la poesía
Es como
Lograr que florezca
La vida
En amoroso abrazo
Con la amada

Crear poesía
Es lograr que broten
Las alegrías las tristezas
Los sueños
De nuestro corazón
De pueblo que amamos
Del más cristalino
Profundo manantial
De nuestras entrañas
Floreciendo
En humano idioma



Kacharpari

Wamanguinu tunaspa
Kuyakuynin riqsiq 
Sumaq warmi
Rawraq yanayki
Rikurispanmi sunquy
Qatisunki
Qamlaytawan 
Chay simichakipi
Waytariq kuyapa
Pirwanu bandiracha
Puka yuraq wifalacha
Muchapayaykunay rayku



Despedida

Bella mujer que conoces
El amor en miel
De las tunas de Huamanga
Este mi corazón
Convertido
En tu ardiente enamorado
Te sigue
Por besarte incansable
Y por besar la adorable
Roja y blanca
Banderita peruana
Que florece en tu boca




SUNQUYPA HARAWINKUNA 

HAMUY URPI 

Imaynam wayra 
Waytapa 
Hawampi puñun 
Chaynam 
Qamta yuyariptiy 
Yuyapakusqay 
Musqun waytaykipi 
Achikyaypi quñi 
Quñi pukyupa 
Sunqunpi 
Kanchariq quyllur 
Rikray ukupim qam 
Waqchirimunki 

Chaymi Lliw runa kayniy 
Yanta kullu 
Rawrarin 
Qam rayku 
Hamuy utqamuy 
Rikrayman 
Pawamuy puni 
Sunqullaymi yanqa 
Musquyninpi 
Kirisqa siminwan 
Sutikita tuqyaypaq 
Tuqyachin 
Qaparin yanqa 

Kaynataña Rawraspaqa 
Lliwchachaylla 
Kañakurusaq 

Kañakuruspa Uchpaña kaptiyqa 
Llaki wayrach 
Qunqachikuq wayrach 
Wañuyman pukuykuwanqa 
Chin niqta 
Riti samayninwan 

Hamuy urpillay Kuskanchikqa 
Wiñaypaqmi 
Waytarisunchik 
Kuyakuyniki 
Kuyakuyniyman 
Kutirimuchun 
Wayllunakuq 
Urpikuna 
Kusi waytam 
Rawranqaku 
Wiña wiñaypaqmi 
Kancharinqaku 
Kawsaypa sunqunpi. 



POEMAS DE AMOR 

VEN, AMADA MÍA 
Así como el viento
Sobre la flor 
Duerme 
Así 
Cuando te evoco 
Mis recuerdos 
Sueñan en tu flor 

Lucero que al amanecer
Alumbra en el corazón 
Ardiente del manantial 
Entre mis brazos 
Amada mía tú 
Iluminas 

Por eso
Todo mi ser 
Madero de leno 
Arde por ti 

Ven de prisa
A mis brazos 
Vuela exacta 
Mi pobre corazón en vano 
Te busca 
Con su boca herida 
En sus sueños 
Musita y musita 
Grita en vano 
Tu nombre 

Ardiendo
De esta manera 
Me consumiré 
Por entero 

Si me convierto en ceniza
Tras consumirme 
El viento de la tristeza 
Con su gélido aliento 
Me soplará a la muerte 
Sin remedio 

Ven paloma mía
Juntos 
Floreceremos 
Para siempre 
Que tu amor 
A mi amor 
Retorne 
Ambos 
Palomas que se quieren 
Flor de felicidad 
Arderán en amor 
Alumbrarán 
Por siempre.



MUNAKUY MUSPAY 

Haykaynaraqcha 
Munayman 
Quñichkaq qisaykipi 
Chay yana chiwillu 
Chukchachaykita 
Achikyaq chaskapa 
Ñaqchanwan 
Ñaqchakuchkaqta 
Wayta simichaykipi 
Muchapayaykuyta 

Yanqa
Muspayniypim 
Tipi wiqawchaykipi 
Rawraq makillaykunata 
Kañaypaq kañani 
Chaymantañataq 
Muspaq 
Munapa ñukñu 
Ñuñuchaykikunapi 
Quyllurkunata pallapayani 
Killapa 
Kuyakuynintam 
Upyani sinka 

Hanaq Pachapiña
Rikurispam 
Ñawikikunapa 
Rawrayninpi 
Chinkakuni 

Runayachiwaqniy
Mucha mucha 
Simichaykimantam 
Uraykamuni 
Allillamanta 
Waytan waytan 
Taki takiristin 
Qunquranpa 
Taytachakunata 
Riqsikustin 

Hinaspa
Yupaychana llamkaq 
Kuyapa chakrachaykipi 
Kawsayta tarpuni 
Miskichikustin 
Nina ninallaña 
Wañuywan sipichikustin 
Wañuyta sipi sipiristin 
Ay muspay muspay muspay… 
¡Munakuy muspay! 




DELIRIO DEL DESEO 

Cuánto quisiera
Besar insaciable 
La flor de tu boca 
Cuando en tu lecho 
Caliente aún 
Estés peinando 
Tu cabellera 
Trinar de ruiseñores 
Con peine del lucero 
Del amanecer 

En vano
En mi delirio 
Quemo incendio 
En tu cintura 
Mis ardientes manos 
Luego 
Delirante 
Recojo estrellitas 
En tus tiernos 
Turgentes senos 
Y bebo ebrio 
El amor de la luna 

Al hallarme ya 
En el Paraíso 
Me pierdo 
En el fuego 
De tus ojos 

De tus golosos labios
Que me convierten en hombre 
Desciendo 
Despacio 
De flor en flor 
Cantando feliz 
De rodillas 

Agradeciendo 
A los dioses
Entonces
En tu chacrita bella 
Trabajador memorable 
Siembro vida 
Endulzándome 
Convertido en fuego 
Dejándome vencer con la muerte 
Venciendo 
Y volviendo a vencer a la muerte 
Ay delirio delirio delirio… 
¡Delirio de amor!      






HUBERT MALINA [16.803] Poeta de México

$
0
0

Hubert Malina 

(1986, México). Pertenece a la cultura Me´phaa. Los Me´phaa,  son pueblos originarios asentados en la región de la montaña del estado de Guerrero.  Estudió la licenciatura en Filosofía en la Universidad Autónoma de Guerrero. Creación Literaria en la Universidad Autónoma de la Ciudad de México (UACM). Actualmente es Estudiante de la Maestría en Estudios Latinoamericanos (UNAM). Ha publicado poemas en las revista de lenguas originarias el  Colibrí y en la revistas,  Deslengua2,  Circulo de poesía.  




Junio 

Me duele tu mueca obscena.  Junio,
         risco de palabra que  deambula
la sombra y  me habita.
          En rabia,  algún silogismo imprevisto
me llora  entre rama, las gotas  que no llegan. 

Recorrer la cornisa de tu lengua, 
         en cuchillo, breve fiera 
guarda los ojos de  ciudad arisca
        donde la  ceniza  de mi palabra se  abre al lodo. 

En garra vienes,  
      me quiebras la espalda, 
junio, “seré un pez en movimiento"
         aleta sin proa en fondo de un escupitajo, 
mientras descuellas mi piel naranja.



*


II

En tu moribunda piel 
           la bermeja entraña por un cuarto de cielo
para despertar y seguir siendo pez.  

Te miro en torno al abismo
        donde renazco ardor inerte bajo la garganta,  
anclado en cráneo de alabastro,
        el grito que troza, 
el  coleo  de mi último respiro.
  
El azote de tu  lengua
          despliega  este erizo silencio, 
espejo de mi palabra, 
      desierto envuelto en loros. 

De mi costilla,
          la hambrienta sanguijuela 
se abre para hundirnos 
        en el vinagre de su tierra. 
  


*


Xtagaa  
(la tierra del jabalí) 

Ocultas, jabalí en celo,
          la fría voz de tu llaga.              
Diste nombre a  hoja fuego que despuntó la lengua, 
          engendra tu  miedo, 
este silencio de arcilla,
          rendija medrosa,
agudo vocal que te da muerte.



  

Xawí  (cangrejo)

Vienes, 
    insomne entre diente
cangrejo  sin premisa 
          arrancas mi silencio
y en guijarro azul me trepas.

          Engranaje de carrizal, 
tu casa de nube, 
         tu cuerpo de trueno, 
mis  años de venado.

         En mi quijada el encallado acero de la  mojada palabra, 
amarre de víscera
la babosa lengua bajo la garganta,
          en sequía mis  piernas del alba 
mi collar de hueso,
          mi vientre dormido.

          Señor,
manojo de lluvia 
         murmura la estrella
que guarda la noche en mi  piel.



Hubert Malina y su lengua me'phaa.

Lenguas originarias
Por Kalu Tatyisavi

Hubert Malina es un estudioso —cursó formalmente Filosofía, Letras y Estudios Latinoamericanos— que escribe desde la orilla y por necesidad; es joven, de ahí que su escritura sea fresca y contundente. Es rival de sí mismo, amigo del insomnio y no busca ninguna metáfora, es decir, realmente intenta escribir. Esta honestidad se siente: su decir va más allá de lo superficial, escarba profundo y encuentra la corriente subterránea de su lengua me’phaa que, geográficamente, se encuentra en el adolorido estado de Guerrero, México.

En él hay encuentro de la escritura y la incertidumbre, la conciencia de la finitud y un largo proceso de instrospección; escribe desde el posnaufragio, ve la huella e intenta descifrarla a través del verso y la imagen. Pero, ¿cómo leer lo que ha sido mancillado por la ignorancia, lo que está hecho con materia del silencio o ha sido encasillado por la academia? Podemos decir mucho y buscar las aristas, podemos inventar sus posibilidades pero conociendo todo su trabajo y sus actividades concluimos que él es reflexivo y concentrado.

En su trabajo aparecen una y otra vez las palabras 'memoria' y 'camino'; el andar y el hacer. No espera sentado a pedir un aventón en el camino depauperado, sino que es activo, espera porque hay algo que esperar, y este esperar es acumulación y silencio reunido. Estar sentado es la fusión del sentimiento y la razón. No es, pues, el decir falso de una palabra incrustada forzosamente entre los versos en castellano.

Él nos compartió tres poemas inéditos. Veamos algunos versos del poema Árbol: “[…] tu raíz de ombligo/ el pesar de mi vientre,/ en tu tallo el acento triste/ sombra de abuelos que mueve,/ el árbol de nuestra carne.” El árbol está vivo con nosotros, como nosotros; el árbol está triste con un aire que rarifica entre sus ramas; es ombligo y raíz como nuestra carne.

De repente salta el verso directo y angustiante en el poema Colibrí: “En gusanos de acero/ bajan/ los que vienen a mandar nuestra memoria,/ tienden su telaraña en la madre/ no respetan la palabra nuestra./ Como perros flemáticos/ envenenan la jícara del pueblo.” No dice la palabra 'modernidad' pero la sugiere, no dice la palabra 'neoliberalismo' pero ve sus efectos, no escribe la palabra 'invasión' porque la advierte, no escribe la palabra 'pobreza' porque la siente. Busca el resquicio de un decir que permanezca. En los versos finales, ¿qué es la jícara del pueblo? Pueblo es la comunidad, el espacio social de reproducción cultural, por eso le afecta que envenenen su agua, su tierra, sus palabras; la jícara es el árbol-sombra, es el sombrero-manantial, es filtro y el correr de la memoria, es el canto que baja incansable porque huye del desequilibrio y del envenenamiento. El pájaro de acero ya no es pájaro, es el gusano transgénico.

Su poema La palabra es un manifiesto y tal vez, una poética: “Pongamos la palabra para recoger el rostro,/ que el hueso escuche el gris de la piedra,/ sentar el aliento de la gran mazorca/ para hacer camino con los que vienen a nuestra carne,/ los del otro cerro, los de la lluvia, los de la noche amanecida.” Aquí menciona la importancia de lo oral, la importancia del acercamiento a la naturaleza; la palabra se respeta porque es “La palabra”, es el diálogo, es el escuchar y trabajar conjuntamente. La palabra es el medio en la cual socializamos, en la cual nos buscamos como origen, es voz y movimiento hacia el otro que regresa hacia el yo para formar el nosotros; es nuestro sentir milenario que retoma su etimología para buscar otra salida.

Veamos unas palabras desde él mismo que complementan lo que hemos mencionado: “¿Cómo entiende el me’phaa a su pueblo? Esto viene de la idea de entender el xabo (gente) —la carne que habla—, como colectividad, conocimiento, memoria. Para cada me’phaa, el hecho de formar una familia significa que está haciendo pueblo. Transgredir a la familia significa transgredir al pueblo, porque en me’phaa el individuo es pueblo, ya que así nace, cuando una mujer está embarazada literalmente se dice que carga el pensamiento (já’ goo ede) y cuando está dando a luz se entiende que está haciendo pueblo (na’ni xuajen). En esta manera de enunciar la y el me’phaa nace pueblo.”

En Hubert Malina no veo la obsesión del poeta o grupo cultural oportunista que desea reivindicarse o lamentarse públicamente después del estallamiento de los conflictos sociales y que, poco después, regresa a su lugar de comodidad acostumbrada; no es el poeta premiado que aprovecha la tribuna complaciente para fingir que hace algo por los demás aunque en realidad nunca ha hecho nada. Hubert ha visto, y por eso lo dice, ha hecho por su comunidad, y por eso no lo dice, y no guarda silencio por pensar que es políticamente correcto criticar la injusticia, la marginación social de siglos que ha provocado nuestra acción contra todas las culturas originarias de México y del mundo.

 


Ixe

Xtaa Ixe,
ixe re’é ákuíin xábo, 
nakua rí jubá , 
nayaxi a´o´ me´phaa,
ajmuu rumía´
ñaju   gakui aun,
ná  xtáya xtaa a´wa tsígiina , 
xkamixu´ xiñaló  rí  nambañií  e´ne
ixe, drigoo xuwialó  ñajua.

 

Árbol

Vives, árbol 
ixe re’é ákuíin xábo, 
tu pie de tierra 
guarda mi voz  Me´phaa,
tu raíz de ombligo
el pesar de mi vientre,
en tu tallo el acento triste 
sombra  de abuelos  que mueve, 
el árbol  de nuestra carne .

 

Tsútsú

Numuun jubá
Muruwaa  xpipiálo´, nakualo´  mí idxalo´
ajngoo makixalo´ ná tsíngua 
mí murigu ajngalo.
Auún  adoo tsí ajua
nawathaa
tsí naguwa nutañajuín jumaalo´ 
nuníi ga´ó á auún rudalo´
tsínií gamakuií ajngaalo´.
Xó xu´wa  nangíi jañú
nuxiñe thana auún   xuajen.
¡Nútheé´ rí ! 
Muñawuaa ixe,  matháa,  mí kuiñaló.

 

Colibrí

Por la tierra
juntemos alas, pies y cabeza
para volar lejos
y poner la palabra. 
En gusanos de acero
bajan 
los que vienen a mandar nuestra memoria,
tienden su telaraña en la madre 
no respetan la palabra nuestra.
Como perros flemáticos 
envenenan la jícara del pueblo.
¡Dicen!
Cuidarán, los árboles, ríos y el hermano animal.

 

Ajngáa

Marigu anjgáa rí mbayaxií  ina lo´ 
rí ma´ne madxauun etsó  rí na´thaán itsi gidíí,
Mu´guiló xuú yaa mbaa
mí   mo´neló jambaa
ga´jmí tsí náguwa ná  xuwialó, 
tsí ju´wa imba júba,tsí naguwa auún ru´wa ,tsí mbroón ni waxuún.

Mori´gulo´ ajngaa auún ñaún gi´ña,
ná xtoó aboo, ná ajmuu xduú mi´xa,
ñu ´u ma´ga ajngalo´
mbií, mbií, auún júba mixaa.

Muxkaxiló a´o ño´on ,
tsí  niyaxi  jambuún mbuanu ga´jmaa namaa; goló, goló;
a´wa  na´ nuxkama´mijnaló 
xu´ge rí namba´to ina´ló

xu´ge rí nu´thaa lo´ajngáa gíína ndriguun mbuanuún
nu´taló ; ajngáa rí naýaxe,rí nayaxi, rí nda´ya.

Mu´yaxi ló ixií, 
mu´yaxi ló  a ó  inaa ninjdo,
ikaá jamboo adoo ñauún ndán.
ikaá tsí  nayaxí jambaa ,ikaá tsí  nayaxí jumaa.

 

La palabra

Pongamos la palabra para recoger el rostro,
que el hueso escuche el gris de la piedra, 
sentar el aliento de la gran mazorca 
para hacer camino con los que vienen a nuestra carne,
los del otro cerro, los de la lluvia, los de la noche amanecida.

Pongamos la palabra en el oído del viento, 
en la piel de serpiente, en la raíz del higo blanco,
allá ira nuestra voz
día a día entre  la tierra caliza.

Despertemos el silencio del pájaro que guardó en su canto
el arco iris y la ciénega; go ló, go ló; 
lugar donde nos encontramos diversos
ahora que abrimos nuestro rostro.

Al decir la palabra triste de los abuelos 
decimos; palabra que mira, 
que guarda, que vive. 

Levantemos en tiempo el diente de maíz, 
el grito de la hoja seca, 
el paso justo del gusano oreja de olla,
aquel de los caminos de la memoria.

Uno de los nombres en me´phaa de Malinaltepec, se traduce como árbol flor de corazón.
Pájaro conocido como cenzontle o Mimus polyglottos.






JORGE MANZANILLA PÉREZ [16.804] Poeta de México

$
0
0

Jorge Manzanilla Pérez

Escritor mexicano. Nació en Mérida Yucatán el 29 de Enero de 1986 y radica en Mochitlán, Guerrero, desde el año 2003. Estudiante de literatura en la Universidad Autónoma de Guerrero. Miembro de la Catarsis Literaria “El Drenaje” impartida por Adán Echeverría. Colaboró en el Grupo Diversidad, en Navegaciones Zur, en México Gótico (México, DF) y en la revista virtual Isla Negra (Argentina).




Tza u hun kat
(Sonido de barro)

Comparte este contenido con tus amigos
Voz de fuego bajo el cenote

lengua exuberante
consistente piedra       
                   / abre la música
en un laberinto desperdigado 
                        /sobre el torso del agua
surgen solapas entre el día
el crepúsculo espera ansioso desvanecer su hilo
                             /al indulto de media noche




Ante la estirpe de algunos aluxes

fumadores del tiempo y del henequén
dejen el barro entre incienso 
donde la tierra húmeda espere gestos
de un patrimonio abandonado
nacen raíces olfateadas por el monte 
al sentir su presencia
la ceiba se desgrana




Acuí/feroz

piedras labradas de epidermis
                /radiante esquizofrenia 
el llanto sobre bolsas de oscuridad 
despierta cualquier oleaje
y coágulos ante la delicia intacta.

El agua es un monstruo que deshebra mosaicos
raíz y rama se conjugan en perfecta geometría
para incendiar su esencia ya gastada





El sol germina bajo semillas de azufre

en las embriónicas aguas
busca la tierra su delirio
persecución clavada entre sal
por donde juega el reflejo
una densidad sumergida
                          /destroza mililitros 
en cada sorbo de silencio
la noche naufraga prisionera
                          /en un racimo 
siluetas de polvo






“Nacer como poeta” por Adán Echeverría 

30 octubre, 2013 • Adán Echeverría, Jorge Manzanilla, La poética del grito, Poesía •

No hace más de dos meses, agosto de 2013, que Jorge Manzanilla Pérez regresó a vivir a Mérida, luego de 7 años de pasársela en los barrios bravos de Mochitlan, mientras estudiaba la licenciatura en letras en la Universidad Autónoma de Guerrero, en el merito Chilpancingo, ahí del otro lado de nuestro México.

Volver a casa, que le dicen; a esta tierra que lo viera nacer, echarse sus primeras chelas, sus primeras volteretas amatorias, algunas broncas de esas que todos tenemos por faldas y cosas así, pero bueno, el caso es que se fue con ciertas frases en los labios: Adán, quiero ser poeta… y ahí jode que jode que le revisen sus textos. Claro que formó parte del taller de la Catarsis, si me apuran creo fue el último en ingresar, no el más joven, ese tuvo que ser Mario Pineda, y si me apuran Eliza Castro, pero a ella, las letras se le fueron escurriendo con la edad.

Y apenas regresar a la tierra que lo vio gestarse de poeta y zas, que el Jorge Manzanilla se convierte en uno más de aquellas jóvenes promesas de la poesía, haciéndose con el Premio Estatal de Poesía José Díaz Bolio 2013, que otorga el Patronato Pro Historia Peninsular (Prohispen). En efecto, esta primera quincena de octubre -ustedes disculpen lectores, pero yo andaba en alta mar, en muestreos en el Golfo de México- el compañero Jorge Manzanilla resultó galardonado por su poemario “Diáfano 23″, que como el autor explicara, es un poemario que “hace referencia a un hospital, el 23 es el número de una camilla en donde ocurre el suceso lírico”.

Centrado, como siempre ha sido, Manzanilla nos comenta además que el” premio no hace al poeta, sólo es un incentivo para que abra una brecha en mi itinerario económico/laboral y pueda seguir escribiendo con más dedicación”.

Se trata de los colores de la angustia, de los colores que como voces lo rodean. Este es un poemario que habla de la experiencia de estar hospitalizado: “digo diáfano porque no quise otros colores más que la blancura desesperada de un hospital; hace mucho leí el artículo de un oculista en donde decía que al nacer vemos luz, y al morir también, sólo que esta última luz es una tonalidad que va opacándose hasta extinguirse: para mí la muerte es de luz y no de penumbra, por eso diáfano.”

Yo celebro con Jorge la consecución de este premio, que viene a graduarlo como poeta, si es que acaso aquello ocurre, pero hago la analogía respecto a que Jorge igual volvió a Mérida luego de graduarse en la Universidad Autónoma de Guerrero, y este premio estatal, viene a ser el primero, seguro, de muchos más que le depara su carrera que apenas comienza y comienza bien.

Les dejo con estas palabras finales del autor: “Escribir es un acto de necedad, sobre todo en México; yo no me peleo con los premios ni tampoco deslindo las críticas que se le han impuesto; pienso en el equilibrio y pienso en los excesos que pueden ser perjudiciales para el autor. Dedicarme a los galardones implicaría escribir para un modelo de premio y/o posible jurado, dedicarme a rechazar todo posible incentivo, sobre todo ahora que no logro conseguir un empleo factible, no creo que sea la mejor manera de hacer protesta alguna. Hay que escribir y leer, lo demás que se vaya agregando.

El autor, humilde al fin, agradece a los compañeros que han tallereado durante largas temporadas con él: Rafael Ramirez Heredia (qepd), Ángel Carlos Sánchez, Úlber Sánchez, Yelitza Ruiz, entre otros, con quienes de forma colectiva o individual “he aprendido hacia dónde quiero que apunte lo que escribo.”

Les dejo el poemario ganador:



DIÁFANO 23

Jorge Manzanilla Pérez (Yuc, 1986)


             I

La anestesia sabe a toda mi infancia,
lo sé porque hace unas horas amputaron la luz de la ventana.

             II

Aquí no hay sala de parto
aquí Leticia sangra aguas negras de los tímpanos
            ¿Para qué vienen los días nublados?
-          Si todavía hay un quirófano donde se incendian lámparas de ecos.
Leticia responde entre suero y silencio

             III

                        ¿Por qué callejón viene Leticia?
Los sudores del recreo se siguen escribiendo
aún cuando Papá se enoje y escupa fogatas
aún cuando Mamá jale las patillas del cielo para regañarla.
Hoy Leticia dibuja la infancia con el iris.

             IV

Cuando creíste en el sueño ciego
            ¿Creíste dormir con imágenes que forman pájaros de azufre?
He leído en tu oreja parte de mi infancia.
Leticia no debes de olvidar a Lalo.
El chico que traza un río de vocales mudas.
Lety, recueda que mi abue  se mira con tus ojos,
Por tanto conoce la historia de Sergio y sus llanuras.
            Eres la mujer de la camilla veintitrés
y todavía murmuras juventudes.

             V

Buenos días Sergio
Ya es octubre y el otoño enjuaga los ojos.
Afuera tu hermana Lety y el espejo de la Eva bíblica.
Sergio levanta la tinta de la foto,
la tarde existe como un pretexto de parques.
Hay un ciclo de vida en la sala cuatro,
camina hacia urgencias,
asciende a los relojes
porque mi abue teje sombras y rosarios con su sangre.

             VI

Octubre tiene formas de ceiba,
viene Lalo, con todos sus cuerpos.
Allá la ventana aúlla de noche.

Ven y pregúntale a Sergio
de todas las citas con la espera,
ya no sé hablarte con mi nombre,
abajo de las metáforas, hay una almohada.

Todo verso duerme con su muerto.

             VII

El espejo es una herida que abre;
desde adentro se lee el agua,
por fuera una lluvia sedante habla de crepúsculos.
            Tengo el sueño escondido atrás de la puerta.
Hoy soy Leticia,
mañana seré larva de árbol.
Aprendo el oficio de nacer,
soy el zodiaco diáfano,
tengo una lengua disfrazada de columna.
  Sergio ven, no sueltes la cafeína.
Ese escapulario conoce a Lalo y
a todas mis matrices.
            ¿Ya viene mi tía?
Me pregunto descalza y vestida de hormigas.

Sergio y su estampa de San Judas,
entiende que este verbo parece de sales.
            Soy la Leticia sin puertas.
En esta música de mar interno está Lalo
repitiendo el mismo poema.
Quiero perder mis sequías sin frecuencias de radio,
tengo una sala de espera que no espera nada.
            ¿Dónde está el mineral de mis pasos?
            Mamá no te mueras en mi útero,
            primero termina de tejerme las manos,
            soy el estambre de una sola sangre.
Eres abanico de mi ráfaga.

             VIII

La sed es cabalística.
Mamá sabe que tengo hambre,
a veces doy vueltas y no escribo mis paredes
 ¿Hoy quién viene a vestirme de catéter?
Hace siete años fui Leticia,
hoy me llamo siete y repito los otoños.
Se cierra el área de choque,
todos hablan de instantes.
Yo prefiero la dilatada aparición de mis vocales,
no estoy para mis hijos ni los ventanales de hojas.

             IX

Tampoco hablo de los fríos.
            ¿Papá, por qué no me hablas?
Aquí se conocen mis páginas bajo el suero,
¿Reincides en el iris todavía?
Mamá ha venido y eso que todavía no nace,
soy insistente, lo sé.
No creas que tengo más ramas y menos rosarios.

             X

Primer contacto:
¿Quién viene a esfumarse?
Hay una llama de rostros clínicos.
            Una jeringa pronuncia mi nombre,
            Abue, estás afuera, lo sé
porque pasas por mi frente
como un ciervo que anuncia atrás de las nubes.
No permitas los relojes en tu pecho.
Estoy aquí respirando blancos.

             XI

Leticia piérdete de este campo de voces
Lalo no desistas de sanarme los verbos
Sergio estás para adjetivarme
Leticia no me dejes
Lalo ten otra hora para mi cuerpo
Sergio del diáfano veintitrés
Leticia voz en off de columpio
Lalo cicatriz de la espera
Sergio no me dejes, no te vayas.


http://www.eforyatocha.com/2013/10/30/nacer-como-poeta-por-adan-echeverria/







Tres poemas publicados en "Escarnio"
 (Verso Destierro Editorial, 2014).


CUANDO ALGUIEN PIERDE LAS LLAVES EN UN POEMA

no tiene las hojas necesarias para abrir la lluvia
quizá carga la maqueta de un posible verso
borrador en el mosaico de los dedos.
Pero quisiera un cerrajero bajo los dientes,
un oficio de madera o plomería
en el quehacer de los años.
Pero en la bolsa del mandado extravía
entre el follaje del olvido la rafia y alambre inoxidable,
las pocas palabras del poema.
                                                                                                                                                                                                                                                                                                  Para Yelitza Ruiz.


UNA RUTA DE LO AUSENTE SE DISPARA

yo no vi la espera de esas fotografías,
aunque hay quienes hablan de las calles
siempre noche, siempre ráfaga. Todavía
tomo mi ruina agónica de carne,
este otro camino tras los párpados.


OTRO DÍA QUE DORMIMOS EN EL PRECIPICIO

He masticado con violencia un espacio,
desde entonces pasan las horas
                caminando ante nuestros ojos.
Hoy es otro día donde no hay uñas que puedan cavar
una fosa en el predio del olvido.











MARIANA RUIZ [16.805] Poeta de México

$
0
0
Fotografía: Capitán Tartar



Mariana Ruiz 

(México, 1992) es originaria de la ciudad de Puebla. Actualmente estudia Lingüística y Literatura Hispánica en la BUAP donde obtuvo el 3er lugar del Premio Filosofía y Letras 2013 en el área de poesía.




A destiempo


De madrugada

Palidece el tiempo
derrama en los minutos 
el fundamento pronunciado
de la razón construida
en el sueño
carece el tiempo de casa
por eso caen puertas
y las ventanas confunden 
escenas reflejadas en otros muros
los golpes al vidrio se quejan
los rostros desvanecidos
fingen que lloran y dejan la huella
de un mismo rostro
en la misma casa
que huye del tiempo.





Meditación

Por la mañana
el reloj nada quiso decir
El Padre habló
Mañana, cuando muy de mañana
venga la a n s i e d a d de escuchar
no vendrá nadie
crecerá la tarde en el dolor de un niño
y nadie sabrá que ha callado
y que ha matado al Padre.





Cambio de estado

De la huella deshabitada
crece el escombro semejante a lo escrito
no la línea
no el movimiento ascendente del horizonte
que derrama el curso de la letra

Existes en el tiempo disidente 
que expulsa la palabra de la imagen
en una figurilla de polvo
enredado en un trozo de cielo derretido 

Dejo caer mis miedos y me cubro
el rostro inmóvil 
la soledad profana que se encierra

En el susurro de la calma
vuelvo a la letra pausada que dormía
y al verbo reiterado que te acoge





La estática del recuerdo vibrando en la habitación

Ante la única ventana abierta
no hay huellas de viento acumulado
ni arañas pululando enredos en los muros
tampoco hay humedad madera adentro
y nuestras manos ya no nacen del cristal

Existe, en cambio, una cortina sin pies
que dobla el polvo entre sus pliegues y la luz
se cubre en ese oscuro corredor de sí 

Existe, entonces, una escena repetida
de ecos que se asustan y se abrazan con las uñas
a las paredes sin olor

En esa única ventana
no hay más reflejo
dentro y fuera están cerrados 
en el espacio oculto en que las aves saben
que no es fácil volar

Tiembla cada esquina 
mermada
esa ventana es una sola puerta endeble
que reluce tu apagada voz 
                                           entre un vacío      

http://www.rojosiena.com/poesiacutea/mariana-ruiz




DANIEL MEDINA ROSADO [16.806] Poeta de México

$
0
0

Daniel Medina Rosado 

Nació en Mérida, Yucatán, México en 1996. Es egresado del Centro de Educación Artística “Ermilo Abreu Gómez” en el área de Letras. Autor del libro Mímesis para Gusanos (2015). Poemas suyos aparecen en más de una docena de publicaciones, como Punto en Línea, Monolito, El Humo, Vagón de Ostras y Parteaguas; así como en las antologías 8° Carruaje de Pájaros (Editorial Transeúnte) y Poetas Latinoamericanos (Editorial Imaginante). Recibió el Premio Nacional de Poesía Joven “Jorge Lara” 2014 y el Concurso de Poesía “100 Años de letras mexicanas”, otorgado por el INBA y el CEDART. Dirige la revista de poesía Bistró. 



LA TRANSMUTACIÓN DE LAS SOMBRAS

El tono de la voz de la sombra no era el tono de un solo ser,
sino el de una multitud de seres.
EDGAR ALLAN POE

Magnético el brillo de los pájaros,
el fragor de las sustancias fronterizas.
¡Sombra, oh Sombra!
Cuerpo desigual de la tarde que se incendia.

¿Cuándo podré volver a verte?
¿bajo qué nombre?
                              ¿en qué raíces?
                                                       ¿entre qué formas?

De los árboles inclinados 
a la espera del vacío,
Sombra,
brotan sus frutos refulgente.



NIEBLA

Se yerguen las serpientes hiperbóreas en los cielos.

Y la mañana
                      con su denso cuerpo de tiniebla
acecha los ojos de quienes miran atentos
el fulgor del día que comienza.




HAIKÚ

Para M.P

De entre la espuma
brotan las moléculas
del amor azul.





Ebria otra vez la casa de silencio
la enorme soledad tiene tu nombre,
el envés ligero de tus ojos y tu sexo.

¿A dónde va la soledad 
sino a tus brazos?
Llena de piel completamente espera
                                                         rota
a entrar por tus pupilas y devorar tu cuerpo,
derretirlo, cambiar su forma y sus disfraces;
toda la belleza que aletea.

La soledad es un mar decapitado y bebido
en donde crecen máquinas.




Nunca supe pronunciarte, soledad;
yo sólo creo en tus abismos.

Si digo semilla
                     naces como nueva 
y todo inicia ahí; te conviertes,
tomas la forma de la tierra
hasta colmarte.
                         
Si digo buganvilia,
eres el canto y te despiertas,
recreas tu grafía y tu palabra.

Poderosa
permaneces en mis manos
para brotar de una fisura.

Si digo la ebriedad,
si la pronuncio, tomas tu verdadera forma
y te destapas:

nadie pudo descifrar nunca
tu cuerpo de poema.




De la niñez devienen los muertos.

A través de fríos columpios
vimos a la soledad 
                                –tan sola–
hacerse de escrituras en la arena
y en el cielo. 
Hemos sido pájaros
                        oropéndolas.
Y también la soledad es un despojo
                                                    un gajo de lluvia.
El salitre de tus dedos
teje nuestra infancia en las esquinas.
Cuando niños también éramos ebrios.

Llenos de ánimas y sales
jugábamos a desnudarnos
                                      a atrapar el viento.
Coronamos el filo del silencio en nuestras voces,
fuimos ígneos.

Fugitivos de ti y de tus brazos
nadie nos espera
                             nada
–sólo tú–.






ĐỖ TRUNG LAI [16.807] Poeta de Vietnam

$
0
0

ĐỖ TRUNG LAI

Đỗ Trung Lai nació el 7 de abril 1950 en Phung Xa comuna, distrito Mi Duc, provincia de Ha Tay, Vietnam. Miembro del Partido Comunista de Vietnam. Asociación de afiliación a Vietnam Escritores desde 1991. 

Graduado de la Facultad de Física de la Universidad Nacional de Hanoi, el poeta Đỗ Trung Lai trabajó como maestro de cultura en el ejército, entonces Jefe Adjunto reportero del Periódico Ejército del Pueblo. Además de escribir poesía, periodismo, Do Trung Lai es pintor, con su propia galería de arte ha sido artista visual. 

Ha publicado: 

- Đêm sông Cầu (thơ, 1990); 
- Anh em và những người khác (thơ, 1990); 
- Đắng chát và ngọt ngào (thơ, in chung, 1991);
- Thơ và tranh (1998); 
- Người chơi đàn nguyệt ở Hàng Châu (truyện và ký, 2000); 




Mi hermana

Mi hermano se ha ido y no ha regresado.
Nadie pudo resolver lo del compromiso de mi hermana.
Mi hermana ha perdido ahora todo su encanto;
Por tantos años sólo pudo ver el viento en las alturas.
Por tantos años, ella iba y venía.
Por tantos años la urraca nunca cruzó el río *
Esperándolo a alguien, sin noticias,
¿Dónde podría enviarle sus lazos de afecto?
Cuando la luna mengua o el rocío se incrementa,
Sola en su soledad, ¿a quién podía hablarle?
Verde oro como la hierba en la playa,
La hierba podía esperar al agua; ¿ella a quién podría esperar?
El río es profundo y el pozo también.
La vieja areca fue cortada; la enredadera sobre la planta de betel
se secó.
Las persianas de mallado fino se balancean.
El bambú se desvencija, pero ella aún no ha conocido a nadie.

Mi hermana ha perdido ahora todos sus encantos.
Incluso con la rosa en el capullo, uno no tomaría la flor.
Pasan los años, pasan los meses;
Va ella a la deriva como en un sueño.
¿Es así como termina una vida?
Joven de cabello y dientes blancos, tres otoños en un día.
¿Qué se puede decir sobre el marchitarse?
Mi hermana ha muerto desde el día en que él partió.


* La urraca cruzando el río significa el matrimonio o volverse a casar.

Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena







Đá và cờ ở Đồng Văn

Dưới bóng vàng sao đầu Lũng Cú 
Đá cũng là dân đất nước tôi 
Chiều xuống sương bò ra mặt đá 
Như người giữ nước đổ mồ hôi 

Cả đá lẫn người đều lẫm liệt 
Muôn kiếp thi gan nhật nguyệt rồi 
Ngậm gió Cổng Trời buông tiếng thét 
Đá thề sống chết tựa người thôi 

Sống chết tận trung mà báo quốc 
Chầu bên cột mốc chốn biên thuỳ 
Ấm lạnh với người trong sương tuyết 
Che đỡ cho người lúc hiểm nguy 

Rồi đá cho người thân kiếp đá 
Dựng thành chót vót với uy nghi 
Hồn nước ngày đêm theo thạch trụ 
Phần phật reo trên ngọn quốc kỳ

Nguồn: Ơ thờ ơ (thơ), Đỗ Trung Lai, NXB Hội nhà văn, 2013






Ngần ấy người ấy ơi

Người ấy như là mẹ ta 
Lo từng miếng cơm ngụp nước 
Ta dẫm phải gai mùng tơi 
Người ấy buốt vào tận ruột! 

Người ấy như là chị ta 
Không cần biết ta được, mất 
Thấy ta mặt ủ mày sầu 
Thì lén co khăn thấm mắt! 

Người ấy như là em ta 
Ta lỡ một lời khinh xuất 
Thì buồn suốt mấy tuần liền 
Mặc kệ bờ xôi ruộng mật! 

Người ấy như người ta yêu 
Tiễn ta lên tàu ra trận 
Rồi quay về nhà lấy chồng 
Để ta phương trời lận đận! 

Người ấy như người yêu ta 
Trời cũng chưa là to nhất 
Thấy ta bắt đầu bất công 
Thì “đứng về phe nước mắt”! 

Người ấy như là trò ta 
Coi lời ta như pháp luật 
Thấy ta lành lặn trở về 
Thì chân đi không bén đất! 

Người ấy như là bạn ta 
Ba năm không nhìn thấy mặt 
Nhưng ta gặp vận hạn gì 
Thì đến cùng ta sớm nhất! 

Người ấy như là vợ ta 
Xinh xắn, dịu dàng, chân thật 
Thấy ta về nhà đúng giờ 
Thì tươi hơn đào, hơn quất! 

Người ấy càng như vợ ta 
Bình thường là đường là mật 
Ta bành đã nổi lên rồi 
Thì vua cũng là cục đất. 

Ngần ấy người ấy đâu rồi! 
Sao không cùng về họp mặt? 
Lâu lâu mới gặp một người 
Thì giờ trôi đi chán ngắt! 

Ngần ấy người ấy đâu rồi! 
Ngoài đường đã đầy tết nhất 
Nói dại, ngần ấy cùng về 
Cầm chắc là ta tan xác!

Rút trong Tuyển tập thơ Việt Nam 1975-2000, tập II, NXB Hội nhà văn, 2001 







Đêm sông Cầu

Anh qua sông Hồng, sông Đuống 
Mùa mưa bọt nước đỏ ngầu 
Không biết ở nơi em ở 
Êm êm một khúc sông Cầu 

Tiếng một con tôm búng nước 
Vó bè ai cất sau lưng 
Sao giời lọt qua mắt lưới 
Rơi đầy xuống cả mặt sông 

Con sông của người quan họ 
Suốt đời nước chảy lơ thơ 
Em ơi! Em là cô gái 
Từ lâu anh đợi anh chờ 

Em là cô Tấm thảo hiền 
Đến giữa đời anh trẩy hội 
Tình đã trao nhau êm đềm 
Mà vẫn mắt nhìn bối rối 

Sông Cầu khi đầy khi vơi 
Chảy ngang qua câu quan họ 
Ướt đầm vạt áo bao người 
Vạt thương ướt cùng vạt nhớ 

Em nói nhẹ như hơi thở 
Anh nghe để nhớ suốt đời: 
Giữ tình yêu như giữ lửa, 
Đừng quên, đừng tàn, đừng nguôi! 

Tình yêu có từ phương em 
Đi qua tháng năm chờ đợi 
Tình yêu cũng từ phương anh 
Lửa rừng bồn chồn góc núi 

Tình yêu có từ hai ta 
Chẳng đủ gần mà giận dỗi 
Nhà xa, mặt trận càng xa 
Gặp nhau lần nào cũng vội 

Ngày mai chắc là nhiều nắng 
Nên sao giăng khắp trên đầu 
Ngày mai trấn miền ải Bắc 
Tựa lưng vào đêm sông Cầu.













NGUYỄN THUỴ KHA [16.808] Poeta de Vietnam

$
0
0

NGUYỄN THUỴ KHA 


Nguyễn Thụy Kha, nacido el 10/07/1949, en País Vinh Bao, Hai Phong, actualmente en Hoan Kiem District, Hanoi, Vietnam. Asociación de afiliación Vietnam Escritores (1990). Se graduó en Información en la Escuela Nguyen Dude Escritura de la Universidad. De 1972 a 1982 trabajó como ingeniero de información en el servicio militar. 

Libros que ha publicado: 

- Hương nắng tiếng chim (thơ, in chung, 1982) 
- Sóng nhà đêm biết tôi yêu (thơ, in chung, 1986) 
- Những giọt mưa đồng hành (thơ, in chung, 1987) 
- Mắt thời gian (thơ, 1988) 
- Lúc ấy - biển (thơ, 1989) 
- Văn Cao - người đi dọc biển (tập truyện, 1992) 
- Hàn Mặc Tử - thi sĩ đồng trinh (tập truyện, 1993) 
- Không mùa (thơ, 1994) 
- Một lần thơ trẻ (truyện ngắn, 1994) 
- Văn Cao - cuộc đời và tác phẩm (biên soạn, in chung, 1995) 





El vendedor de serpientes 
en el templo de la literatura

Esta es la segunda vez, desde que eres un soldado,
Que tienes algo en la mano que mata fácilmente.
Cinco serpientes se retuercen
En medio del pavimento; se retuercen como si estuviera hirviendo.

El soldado herido se sienta silenciosamente
Como en una emboscada del pasado.
Una diferencia: en vez de armas para dispararle al enemigo,
Tiene serpientes para vender, eso es todo.

Más allá de tu espalda y tu pasado sublime:
La estela del doctorado se cierne en inmortalidad.
Ante ti, la vida cambia velozmente;
No es un juego.
Podrías una vez ser voluntario,
Pero, ¿qué podrías hacer para vivir, día a día?

A tu alrededor tantos jóvenes soldados hoy
Listos a partir como una vez lo hiciste, con serenidad.
La gente suele hacer las cosas por una gran causa,
Más fácil que la pequeña preocupación.
Hay algo similar entre un rifle y una serpiente.
En tus manos ambos te ayudaron a mantenerte entero,
Entre tantas laceraciones y pérdidas.


Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena





Giờ tình yêu

Giờ ấy à không còn biết thời gian 
những chiếc hôn kéo dài không dứt 
vừa run rẩy lần hồn ký ức 
chợt cồn cào mong đợi xuân dâng 

Giờ ấy à không biết đến không gian 
ta đựng vào mắt nhau thân hình nhau sóng đổ 
và hẹp chật vòm trời rạn vỡ 
những chiếc hôn trôi tới thế kỷ sau 

Giờ ấy à không thù hận khổ đau 
Không động đất. 
Không chiến tranh. Lũ lụt 
những chiếc hôn hút hồn cạn kiệt 
giờ ấy à không còn biết ăn năn.

Nguồn: "Kiến thức ngày nay" xuân Quí Mùi 2003






Nỗi niềm Nguyễn Trãi

Tưởng nhớ Nguyễn Trãi 

Giàu nhất đời ông là cái nghèo 
Trăng thì sáng bụng thì lép kẹp 
Sông ơi sông chảy về đâu cho hết 
Nỗi niềm không vơi 

Chim sâm cầm hồn ai bay mềm trời 
Lời nhắc của người cha đã khuất 
Hoa cúc thơm dân dã tháng ngày 
Phần còn lại đất nước chưa chịu mất 
Nỗi niềm ấy người yêu thứ nhất 
Cho ông mơ mộng đời thơ 
Nỗi niềm cung đàn khuya khoắt 
Lửa nhen từng trang sách bình Ngô 
Đồng hành vào Lam Sơn tụ nghĩa dưới cờ 
Nỗi niềm ấy theo ông đuổi giặc 
Vẫn cái nghèo và nỗi niềm duy nhất 
Là người bạn cuối cùng 
Theo ông về ẩn dật 
Côn Sơn 

Hoa héo rồi nhưng cỏ còn tươi nguyên 
Gươm quyền thần quằn đi tội ác 
Giọt máu Ông cánh rừng nào cưu mang 
Cánh rừng không khuất phục 
Tru di làm sao những dòng thơ gieo hạt 
Cắm rễ vào nhân dân 
Vẫn nhân dân nước chảy dưới thuyền 
Nuôi dưỡng Ông với cái nghèo trong sạch 
Bỗng một ngày mọc trên mặt đất 
Sao Khuê

80-93








Người ơi dù năm tháng

Tình yêu như người lính 
Vắng xa lâu trở về 
Mấy hôm nay xao xuyến 
Dáng dịu dàng xưa kia 

Bối rối bên nhau đi 
Thì thầm bao câu chuyện 
Chỉ riêng niềm si mê 
Thì nói bằng im lặng 

Người ơi dù năm tháng 
Tuổi tác và lạnh lùng 
Xin thêm một lần nắng 
Bừng lên như đã từng...

Nguồn: Biệt trăm năm, NXB Đà Nẵng, 2004












LÂM THỊ MỸ DẠ [16.809] Poeta de Vietnam

$
0
0

LÂM THỊ MỸ DẠ

Lâm Thị Mỹ Da Nació el 18 de septiembre 1949 en el distrito de Le Thuy, provincia de Quang Binh, Vietnam, de padre chino, y madre vietnamita.

Trabajó en Ty culturales Quang Binh de 1978 a 1983, Nguyen Du Escuela de Escritura. Más tarde trabajó como reportera, editora de la revista Song Huong (de Unión Artes Literarias Thua Thien - Hue). Asociación de Escritores de Vietnam Hue, miembro del Consejo Ejecutivo de la Asociación de Escritores de Vietnam Key III, los miembros del Consejo de la poesía de Vietnam Asociación de Escritores - Lam Thi My Da comisionada del Comité Ejecutivo Artes Literarias Thua Thien Hombre V. bloqueo Ella vive actualmente en la ciudad de Hué, Thua Thien - Hue. Su marido, Hoang Ngoc Phu Tuong es también un escritor, poeta, famoso en Vietnam.

En 2007 fue galardonada con el Premio Estatal de Literatura y Arte.

OBRA PUBLICADA:

Trái tim sinh nở (thơ, 1974)
Bài thơ không năm tháng (thơ, 1983)
Danh ca của đất (truyện thiếu nhi, 1984)
Nai con và dòng suối (truyện thiếu nhi, 1987)
Phần thưởng muôn đời (truyện thiếu nhi, 1987)
Hái tuổi em đầy tay (thơ, 1989)
Mẹ và con (thơ, 1994)
Đề tặng một giấc mơ (thơ, 1998)
Hồn đầy hoa cúc dại (thơ, 2007)





Un cielo en el cráter de una bomba

Tus amigos dijeron que tú, hacedora de carreteras,
tenías tanto amor por nuestro país, que corriste
por el sendero aquella noche, agitando tu antorcha
para salvar al convoy, llamando a las bombas a caer sobre ti.

Pasamos por el lugar donde moriste,
tratábamos de imaginar a la joven que habías sido una vez.
Amontonamos piedras sobre la tumba estéril,
añadiendo nuestro amor a una creciente pila de piedras.

Miré hacia el centro del cráter
donde habías muerto, y vi el cielo en un charco
de agua lluvia. Nuestro país es tan bondadoso:
agua del cielo lava el dolor.

Ahora descansas en la tierra profunda,
serena como el cielo que reposa en el cráter.
De noche tu alma se derrama,
brillante como las estrellas.

Me pregunto, ¿Será que tu piel suave
se ha convertido en cúmulos de nubes blancas?
¿Podría ser que cuando pasamos aquel día,
no era el sol, sino tu corazón abriéndose camino?

El sendero de la selva lleva ahora tu nombre;
los cielos alcanzan tu muerte y la tocan;
Y nosotros, que nunca vimos tu rostro,
lucimos cada uno un rastro de ti, brillando en nuestras mejillas.

Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena



Tuổi anh

 Một bài thơ viết cho anh
Viết cho một thoáng mong manh tuổi người
Nhẹ rơi kìa hạt sương rơi
Thời gian đếm tuổi gửi vào hư vô
Đời qua nhanh có ai ngờ
Giật mình ngoảnh lại ngẩn ngơ tuổi mình
Thoáng vừa mới đứa trẻ xinh
Theo con diều với bầy chim nô đùa
Vườn xanh dáng mẹ về trưa
Con gà đất gáy cơn mưa bảy màu
Mịt mù trong khoảng bể dâu
Tuổi người một chấm biết đâu kiếm tìm
Chỉ còn đây một trái tim
Trẻ trung nồng ấm của mình cho ta
Không mệt mỏi, chẳng cỗi già
Qua bao tuổi vẫn thiết tha yêu người
Mai kia tóc trắng mây trời
Tuổi anh sâu nặng một đời trong em

Từ khóa: Gia đình, Tình yêu, Vợ chồng




Ngày hôm qua – Ngày hôm nay

 Ngày hôm qua như ngày hôm nay
mặt trời mọc phía Đông
lặn ở phía Tây
tôi ngồi giặt đống chăn màn năm cũ
khe khẽ hát bài ca
giai điệu của riêng mình

Bóng nắng đi qua tôi
cánh chuồn đi qua tôi
qua tôi, qua tôi
mặt trời và bóng tối
ngày hôm qua đâu rồi ?

Nhịp điệu đều đều
chiếc đồng hồ tíc tắc
ta tự sát bằng thời gian
không màu, không vị, không đớn đau !

Ngày hôm qua đâu giống ngày hôm nay
sao từng ngày chẳng có gì thay đổi
ta vượt lên ta
như mặt trời vượt qua bóng tối

Số phận cay nghiệt ơi
cuộc sống dịu dàng ơi
thời gian một đời người không lặp lại
một ngày đi qua
một ngày ta dần mất ta
từng chút, từng chút một…

Từ khóa: Hôm qua, Thời gian




Khoảng trời – hố bom

 Chuyện kể rằng: Em, cô gái mở đường
Ðể cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương
Cho đoàn xe kịp giờ ra trận
Em đã lấy tình yêu Tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa
Ðánh lạc hướng thù, hứng lấy luồng bom…

Ðơn vị tôi hành quân qua con đường mòn
Gặp hố bom nhắc chuyện người con gái
Một nấm mồ, nắng ngời bao sắc đá,
Tình yêu thương bồi đắp cao lên…

Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em
Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ
Ðất nước mình nhân hậu
Có nước trời xoa dịu vết thương đau.

Em nằm dưới đất sâu
Như khoảng trời đã nằm yên trong đất
Ðêm đêm, tâm hồn em tỏa sáng
Những vì sao ngời chói, lung linh.
Có phải thịt da em mềm mại, trắng trong
Ðã hóa thành những làn mây trắng
Và ban ngày khoảng trời ngập nắng
Ði qua khoảng trời em
Vầng dương thao thức
Hỡi mặt trời, hay chính trái tim em trong ngực
Soi cho tôi
Ngày hôm nay bước tiếp quãng đường dài?

Tên con đường là tên em gửi lại
Cái chết em xanh khoảng trời con gái
Tôi soi lòng mình trong cuộc sống của em

Gương mặt em, bạn bè tôi không biết
Nên mỗi người có gương mặt em riêng.

(1972)









BẾ KIẾN QUỐC [16.810] Poeta de Vietnam

$
0
0


BẾ KIẾN QUỐC

Bế Kiến Quốc nació el 19/05/1949, nativo de Hanoi. Graduado en Hanoi rama de Literatura. Afiliado en 1981 a la Asociación de Vietnam Escritores. Se desempeñó como jefe de la revista Artes poesía semanal. Murió en el año 2002.

Obras publicadas: 

Tác phẩm đã xuất bản: Những dòng sông (thơ, in chung, 1979), Chú ngựa mã sao (truyện thơ thiếu nhi, 1979), Dòng suối thần kỳ (truyện thơ thiếu nhi, 1984), Cuối rễ đầu cành (thơ, 1994). 




A Long, sacrificado en 1971

Tú, amigo mío, eres ahora el verde en los árboles,
El dorado en la luz del sol, el blanco entre las nubes, el rosa
del fuego,
El halo brillante alrededor de cada estrella.

De qué manera estás en cada grano de arroz,
En el espacio entre las gotas de lluvia, en la ondulación de la fila de
árboles,
Tras los duelos de la madre.

Dilo entonces, sólo dilo.
¿Dónde están las sombras de los árboles en fila?
Hay un momento, cuando el mundo entero está desierto;
Sentado solo, observo nubes en la luz del sol.






Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena






Mãi mãi ngày đầu tiên

 Cần những nhành hoa mới
Nở cho anh và em
Cần những tuần trăng mới
Đưa ta vào trời đêm…
Tình yêu không dừng lại
Không sa vào thói quen
Tình yêu luôn luôn mới
Như những ngày đầu tiên

Cần có những hờn dỗi
Để nhớ và để quên
Cần có những gặng hỏi
Để nghi ngờ hờn ghen!
Cần những bài ca mới
Để hát về niềm tin,
Cần những chiều ngóng đợi
Cả con đường chờ em…

Tình yêu không dừng lại
Không sa vào thói quen
Ngày qua rồi ngày tới
Tốt thêm và đẹp thêm
Tình yêu luôn luôn mới
Mãi mãi ngày đầu tiên…







Hoa huệ

 Hoa huệ trắng. Và bức tường cũng trắng.
Sao bóng hoa trên tường lại đen ?

Em đừng nhìn đi đâu nữa em
Anh không biết vì sao anh có lỗi
Nhưng mãi mãi vẫn còn câu hỏi:
Sao bóng hoa trên tường lại đen…






Bóc lịch

 Em cầm tờ lịch cũ
Ngày hôm qua đâu rồi
Ra ngoài sân hỏi bố
Xoa đầu em bố cười

Ngày hôm qua ở lại
Trong hạt lúa mẹ trồng
Cánh đồng chờ gặt hái
Chín vàng màu ước mong

Ngày hôm qua ở lại
Trên cành hoa trong vườn
Nụ hồng lớn thêm mãi
Đợi đến ngày tỏa hương

Ngày hôm qua ở lại
Trong vở hồng của con
Con học hành chăm chỉ
Là ngày qua vẫn còn.





Tự nguyện

 Với xứ quê em – sống hết mình
Yêu em – yêu trọn cả lòng anh

Anh chậm mùa sen đến Tháp Mười
Dòng kinh đầy nước, lục bình trôi
Rặng tràm buông trắng chùm hoa mới
Chiếc xuồng ba lá dập dềnh bơi…

Nhịp sống bao đời nay vẫn vậy
Mà anh thì gấp, bởi từ lâu
Đã mong tới gặp dòng sông ấy
Sông của niềm vui, của nỗi đau…

Chen chúc xe đò, anh cũng chen
Xe lam ba bánh đường gập ghềnh
Có khi tắc ráng luồn kinh rạch
Anh muốn đi sao được khắp miền.

Hòa tiếng cười vang nghiêng mặt sóng
Xuồng cắt lúa đụng xuồng rước dâu…
Để rơi nước mắt trong im lặng
Nghe kể Long Hưng một thuở nào…

Thao thức canh khuya nhhững khóm bần
Mái dầm đâu khẽ dưới vầng trăng
Đèn ai trong lá xanh không ngủ
Có nỗi niềm chi chưa nói năng…

Cao Bắc phà sang sông lộng gió
Tiền Giang dào dạt nắng đôi bờ
Phù sa dư dật nuôi đồng lúa
Nuôi những anh hùng dám ước mơ.

Cảm nhận đầy tràn mọi giác quan
Lòng anh mê mải với miền Nam
Những loài cây mới, tên hoa mới
Giọng nói quê hương quá dịu dàng.

Những khúc dân ca tình láy luyến
Ướt mềm câu hát, ý sâu xa
Mù u xin hãy vì anh chín
Điệu lý qua cầu anh được qua.

Cách mạng bao nhiêu chuyện nhiệm mầu
Nhân dân – ấm nóng nắng trời cao
Má ơi, xin được làm con má
Giữ vẹn lòng ta có trước sau…

Mối tình thứ nhất cùng Nam Bộ
Yêu hết mình luôn, sống hết mình
Bông sen đang hẹn mùa sen nở
Ôi xứ quê này – xứ của anh!…

Sa Đéc, 18-7. Sài Gòn 19-7-1984










LÊ THỊ MÂY [16.811] Poeta de Vietnam

$
0
0


Lê Thị Mây

El nombre real de Lê Thị Mây es Phạm Thị Tuyết Bông, nacida el 02.04.1949 en An Mo, Zhao Long, Trieu Phong, Quang Tri, Vietnam,  ahora vive en Thuy Truong, la ciudad de Hue. Fue miembro del Partido Partido Comunista de Vietnam y miembro de la Asociación de Escritores de Vietnam (desde 1982). Después de terminar la escuela secundaria, Le Thi  participó con jóvenes voluntarias contra los americanos en la guerra de Vietnam. Después de la liberación, trabajó como periodista desde 1970.

Ha publicado:

Những mùa trăng mong chờ (thơ, 1980); Tặng riêng một người (thơ, 1990); Một mình (thơ, 1990); Trăng trên cát (truyện ngắn, 1987); Giấc mơ thiếu phụ (thơ, 1996)...



Lo anhelado, temporadas iluminadas por la Luna

Tu carta habla de un regreso
Mientras la luna promete ascender.
En las alturas, las flores son fragantes,
Las nubes empiezan a lucir una tierna pasión.

La luna temprana se inclina al pasar.
Bombas sacuden la luna creciente,
Explotan el barco en la distancia
Entre verdes montañas rugosas.

Vuelves con tu morral,
Tierra y cielo se comprimen juntos.
Tiemblo con alegría
Como la luna ascendiendo al mediodía.

Juntos en la temporada de la luna,
Yo, joven como el cielo;
Tu abrazo, tan dulce,
Plena canción de cuna en los labios.

Mañana te despediré,
La luna agachada como las cabezas curvadas del grano.
Noche tras noche, miles de estrellas
Vierten fuego en el corazón.
Anhelo, estoy anhelando
La gracia lunar..., el rostro,
Cada mañana lleno, siguiéndote
Desciende al camino para combatir al enemigo.


Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena




Đám cỏ xanh

Đấy đám cỏ nơi ngả ba
em buồn nhiều cỏ biết là đợi anh
Nỡ nào bứt cọng cỏ xanh
em đau chợt trút cho thành đau cây

Quá giờ hẹn ai qua đây
cỏ gầy cũng ngóng từng giây, nhận người
em buồn nhiều cỏ bớt tươi
đêm tối lắm, chỉ sao cười yêu nhau

Anh lỡ hẹn, gió về đâu
Nỡ nào bứt cỏ cho nhàu ban mai
em buồn nhiều cỏ khóc ai
giọt sương ấy có đất đai nhận rồi

Lỡ hẹn bóng không còn đôi
em như con dế không rời cỏ xanh.

Nguồn: Tuyển tập thơ "Tình bạn tình yêu" xuất bản năm 1987






Khế vườn Vĩ Dạ

Hai quả khế thôi em mang đến
Thỏm thẻm anh ăn mãi khen ngon
Em hái nơi vườn bên Vĩ Dạ
Khi buổi hoàng hôn trăng đã tròn
Anh ăn một quả dành một quả
Phải còn hạnh phúc để cho nhau?
Biết mai lưng lẻo còn khi đói
Chút quả đời cây chân mấy màu?
Thỏm thẻm anh ăn em lặng lẽ
Âu yếm nhìn anh thoáng ước ao
Mai dẫu được vườn trồng toàn khế
Anh hái cho no nỗi ngọt ngào!
Hai quả khế vườn bên Vĩ Dạ
Trong mơ chíu chít cả vòm sao...

Nguồn: Báo Tiền phong, số ngày 5-1-1988





Những mùa trăng mong chờ

Thư anh tin ngày về
Cho vầng trăng hẹn mọc
Trong ngần cau hoa thơm
Mây chớm màu tha thiết

Trăng non nghiêng qua rồi
Bom rung vầng trăng khuyết
Xô thuyền trong xa xôi
Giữa gập ghềnh núi biếc

Anh khoác balô về
Ðất trời dồn chật lại
Em tái nhợt niềm vui
Như trăng mọc ban ngày

Gặp nhau tròn mùa trăng
Em trẻ như bầu trời
Vòng tay anh đằm thắm
Giầu lời ru trên môi

Mai lại tiễn xa nhau
Vầng trăng cong chẽn lúa
Ðêm đêm chín ngàn sao
Rỏ vào tim giọt lửa

Mong chờ em mong chờ
Vầng trăng xinh ... gương mặt
Sáng sáng đầy theo anh
Suốt chặng đường đánh giặc.







Tình yêu

Thế nào là tình yêu
Em cũng không biết nữa

Từ bao giờ anh đến
Cát mềm không dấu chân
Chỉ khí trời và lửa
Và mây trôi tần ngần

Chỉ có anh và em
Như trăng vùi trong cỏ
Vừng ánh sáng lăn qua
Giọt nước mắt và gió

Sao rắc đầy lên mặt
Cây vặn dáng lưng thon
Chỉ khí trời và lửa
Và vòng tay ôm tròn

Cái vòng tay như quả
Mỗi ban mai nảy mầm
Và trái đất lại trẻ
Như em và như anh

Mỗi ban mai nảy lá
Nở sinh hai con người
Và trái đất lại trẻ
Trong tình yêu muôn đời






NHỮNG TẤU KHÚC TRÊN SÓNG

1.

Sấm rỉ rền anh có nghe
Anh có nghe những rỉ rền đang cháy

Trong mắt em
Những lời ca tắt lặng

Cái im lặng của đỏ từ mặt biển
Cái im lặng của đêm trên tóc em
Cái im lặng của tình yêu vụt biến
Sấm rỉ rền khóc trái tim em


2.

Phiến đá đen trũi
Lưng con trăng chạm xuống
Làm thức tỉnh
Những chiếc hôn
Nức nở
Triền miên

Những chiếc hôn
Không phải của tình yêu nồng thắm
Những chiếc hôn tuyệt vọng

Vì tình yêu đã mất
Trong nóng bức mặt trời
Vì nỗi cô đơn trầm ngâm của đá



3.

Hãy đếm
Những giọt nước rỏ vào thùng gỗ
Của con suối đem cho

Những giọt mồ hôi
Của vừng trán
Rỏ xuống đá
Rỏ vào đáy mặt trời
Những giọt máu
Rỏ xuống môi của sóng

Cơn khát của đảo
Hãy đếm
Những giọt nước
Từ một cơn mưa đã tắt


4.

Một chút bọt sóng
Tan biến vào cát
Tan biến
Vào những thớ đá đen chũi

Không thể kiếm tìm
Chỉ còn lại
Mơ hồ hơi muối
Nơi nụ hôn
Cay đắng của con người




5.

Chiếc hôn em
Xanh tái
Chuyển màu hồng rực
Sa xuống đáy đại dương
Mặt trời
Sa xuống
Sa xuống
Ai biết khi nào
Hạnh phúc đến và đi

Hạnh phúc
Sa xuống
Sa xuống
In làn môi thắm đỏ lời ca
Của làn da
Trời xanh và nước




6.

Cái khoảnh khắc
Như hút nước
Dại cuồng
Sửng sốt
Làm tan biến thân thể em
Vào khói thuốc
Và lời anh nóng bức

Cái khoảnh khắc
Của nước
Và lửa
Làm nên sương mù
Vây bọc
Hai trái tim vốn thường ngày mỏi mệt



7.

Mỏm đá đen
Anh và em
Ngồi đợi trăng lên

Từ trong ngực anh
Ngực em
Nâng cao lên
Trước sóng dồi
Chiếc hôn

Vừng trăng
Giữa hai gương mặt




8.

Nỗi e sợ ngại ngùng
Trong sóng vỗ ngày đêm
Buốt nhức
Vì đâu không biết nữa
Bao giờ nỗi ngại ngùng e sợ
Từ bỏ em
Tắt tiếng sóng già nua
Từ bỏ em
Như từ bỏ trái tim trẻ dại

Biết còn tình yêu không
Khi nỗi ngại ngùng
E sợ
Tắt lặng ra đi
Khi nỗi buốt nhức của niềm lo âu chấm dứt




9.

Chim yến ríu rít
Nỗi buồn hoàng hôn
Trong hang sâu những chiếc tổ đợi chờ
Với đá ẩm dội hoà âm cuộn chảy

Cái yên tĩnh
Của đôi cánh tự do
Cuộn chảy
Anh và em
Một nửa là đêm một nửa là ngày
Cuộn chảy

Bằng sức mạnh của đêm
Nơi hang sâu những chiếc tổ đợi chờ
Lời có cánh
Máu trong tim
Cuộn chảy...




RỪNG SĂNG LẺ

Những cánh rừng săng lẻ ngấm độc da cam
Cây chết đứng
Hay rừng người vươn tay kêu cứu

Tro rộp đường thôn mảnh bom máu vỡ
Rễ cây sủng nước
Đá lì gan
Bầu trời im lìm tắt thở
Nước đầu nguồn lũ cuốn khăn tang

Bệnh máu trắng đất rền nhiễm độc
Cây hãy hồi sinh
Cây hỡi hồi sinh

Nhân dân vươn rừng cánh tay
Gọi sống
Máu hồi sinh cho máu dưới ngàn cây

Mùa mưa hành quân mùa khô chiến dịch
Rừng cánh tay
Rừng săng lẻ phủ ngàn mây…




THAO THỨC

Có khoảnh khắc về trước thời gian
Để bất chợt gặp lòng thao thức

Tôi là con của âm thầm người mẹ
Sau chiến tranh tựa cửa cô đơn
Giấu nỗi đau cho đất chín mùa màng
Con trai mẹ không ai không ra trận
Bao nhiêu năm mẹ gặt hái niềm tin
Có trong mắt cả bầu trời thống nhất
Con sông lành Bến Hải chảy qua tim

Tôi cũng trong âm thầm người vợ
Bên vừng trăng góa bụa khóc chồng
Núi Vọng Phu khuất sau Trường Sơn
Nước mắt chảy đá cũng mềm cả bóng
Nhưng không phải đợi chờ tuyệt vọng
Vừng trăng chia ly đối mặt với kẻ thù
Như bông súng lòng thủy chung đỏ thắm
Không đạn nào xuyên được trái tim yêu

Cũng là tôi trong âm thầm con trẻ
Đã mồ côi ngay từ nụ hôn đầu
Không có tuần trăng mật để hôn nhau
Đất chảy máu ra đời Thánh Gióng
Dấu gậy Trường Sơn hun hút mùa lau
Vừng dương đỏ mặt trăng vàng phút chốc
Hóa quả cà sức mạnh dân gian

Đất nước vừa trải qua cuộc chiến tranh
Làm thi sĩ vinh quang như thủ tướng
Nhưng tôi biết chẳng gì sung sướng
Vinh quang hơn làm mẹ một con người
Buồn vui đây nước mắt nụ cười
Lòng cháy bỏng những nỗi niềm cơm áo
Đất chảy máu đất chưa lành sẹo
Có ngọt ngào nào không trải nỗi đắng cay
Cây thiếu ngủ lá thâm quầng hạn đắng
Ngỡ tiếng cười cũng thiếu hôm nay

Ngựa sắt về trời tiếng hí mãi rung cây
Những người lính bây giờ là Thánh Gióng
Hai tay trắng, vết thương rất nặng
Đem âm thầm ủ vào đất quê hương
Dù đói cơm không ngảnh mặt quay lưng
Đi ngược lại bài ca cầm súng

Có khoảnh khắc nao lòng nghe lá rụng
Thi sĩ là tôi, là tôi trong tiếng trẻ mồ côi
Lo cơm áo hòa bình bằng nỗi đau đánh giặc
Những người lính thương mẹ già se thắt
Cày tim mình lên ngực đất hồi sinh...

1984





TRƯỜNG SA

Sóng và đảo trời và nước Trường Sa
Biên giới biển mênh mang
Mặt trời mọc làm chân cột mốc
Cho từng ngày Tổ quốc bình yên

Cây cau lớn từ đất liền ra đảo
Làm thân cờ lồng lộng cờ reo
Chính vì thế những mùa áo cưới
Miếng trầu têm rợp cánh hải âu

Sóng chân đảo bạc đầu rồi xanh lại
Xanh của trời của lúa nương dâu
Đá trong đá cổ sơ ngọn lửa
Trăng cơi trầu giữ bay bổng tình yêu

Sóng và đỉnh Trường Sa
Nhô đỉnh trái tim trong lồng ngực nước non cháy bỏng
Móng cầu vồng cõng rực cánh đồng hoa
Nòng súng thép khuất hình đá mặn
Lính thâu đêm ngửa mặt đếm tìm sao

Mỗi ngôi sao một lá cờ giữ nước
Phía đất liền xôn xao...

2001




NỤ CƯỜI THÀNH ÁNH SÁNG ĐÊM NAY

Yêu quá bạn bè giấc ngủ đêm nay
Đứa nằm nghiêng ngực hứng ngang luồng gió bể
Đứa vô tư gác chân lên bờ Nhật Lệ
Đầu gối cao trên gạch đá thành xưa

Tiếng ngáy vang phập phồng làn mưa
Ta kéo chăn đắp lên lô xô gạch vỡ
Trở lưng nghe bộn bề nỗi nhớ
Gương mặt người thân-thành phố-bom rơi!

Không biết bao đêm ta ngủ giữa trời
Mở mắt gặp sao, tay gác trán gặp hướng đi của gió
Mặt trời lặn vẫn ấm nồng hương đất hương cỏ
Tiếng mớ bạn bè nhắc công việc hôm qua

Đứa suốt ngày gỡ gạch tường nhà
Vạt áo đỏ bỗng thành lửa sáng
Đứa phá thủy lôi bàn tay cháy sạm
Vỏ bom lì mặt dấu tay ta

Ôi đêm nay nòng pháo phòng không vươn cao giữa đổ nát
phố nhà
Sau tháng năm ta trường kỳ đánh giặc
Ngọn lá ngụy trang pháo, ngụy trang xe, không bao giờ ta ngụy trang gương mặt
Nụ cười thành ánh sáng đêm nay.





LÍNH VÀ SÓNG

Tựa lưng đảo tạc nên ngày tháng
Tóc gió nồm gió ngã rung cây
Ngôi sao lính ẩn vào đời lính
Nỗi nhớ nhà chát mặn trên tay

Hồn nhiên mãi bến bờ ký ức
Móng cầu vồng sấm chớp cũng đi qua
Trăng lá lúa đi qua mùa gặt
Đáy trời nghiêng lưng đảo sóng gầm gà

Tết xa nhà đặt bàn tay lên đá
Vừng dương lăn qua đá trái tim
Mâm ngũ quả xoay bốn mùa kịp chín
Lá thư nhòe giọt mực nằm im

Tựa lưng đảo hồng hào gương mặt lính
Cờ Tổ quốc tung vệt nắng no buồm
Phút giao thừa dâng bài ca nhớ đất
Lính đảo nhớ bờ làm sóng ghé môi hôn...







Y PHƯƠNG [16.812] Poeta de Vietnam

$
0
0

Y PHƯƠNG

(24 de diciembre de 1948) es un escritor de Vietnam, del grupo étnico Tay, cuyo nombre es el nacimiento Hứa Vĩnh Sước.

Según documentos, nació el 24 de diciembre de 1948, en su casa en el pueblo de Le Hieu comuna Hieu Lang, distrito de Chongqing, provincia de Cao Bang, Vietnam, llamado Hứa Vĩnh Sước. 

Alistado en 1968, sirvió en el ejército hasta 1981, se trasladó a trabajar en el Departamento de Cultura - Información de Cao Bang.

Desde 1993, es presidente de la Literatura y Arte en Cao Bang, Miembro del Consejo Ejecutivo de la Asociación de Escritores de Vietnam. Sus poemas expresan la verdadera alma, potente y pura.

Obras 

Người núi Hoa (1982)
Tiếng hát tháng giêng (1986)
Lửa hồng một góc (1987)
Lời chúc (1991)
Đàn then (1996).
Thơ Y Phương (2002)
Nói với con






La línea defensiva de Khau Lieu

Maíz asado,
Agua de arroyo,
Un arma
Atada alrededor del cuerpo,
El cuerpo, atado alrededor de la montaña.

Esposa junto a esposo.
Padre junto a niño.
Amante junto a amante
Se fusionan en el paso,
En flores
Bajo la hierba.
La primera línea de defensa
Semeja hojas puntiagudas y afiladas,
Ojos brillantes como cuentas de vidrio,
Palmas teñidas de índigo,
Las espirales en la palma se tornaron flores de tela,
La palma, como un brote de jengibre, cincela la piedra

Una anciana madre, un niñito,
Pasan, llenos de añoranza
Por el arco de la calle del mandarín.


Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena








KHÔNG BAO GIỜ NHỎ BÉ…NGHE CON

(Về bài thơ “Nói với con” của Y Phương)

Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười

Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng

Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.

Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc

Người đồng mình thô sơ da thịt
chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục

Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con!

1980 





TÊN LÀNG

Con là con trai của mẹ 
Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ
Lần đầu tiên ôm tiếng khóc lên ba 
Lần đầu tiên sông núi gọi ông bà
Lần đầu tiên nhóm lửa trên mặt nước 
Lần đầu tiên sứ sành rạn nứt 
Lần đầu tiên ý nghĩ khôn lên 

Ý nghĩ khôn lên nỗi buồn thấm tháp 
Bàn chân từng đạp bằng đá sắc 
Trở về làng bập bẹ tiếng đầu tiên 

Ơi cái làng của mẹ sinh con 
Có ngôi nhà xây bằng đá hộc 
Có con đường trâu bò vàng đen đi kìn kịt 
Có niềm vui lúa chín tràn trề 
Có tình yêu tan thành tiếng thác
Vang lên trời
Vọng xuống đất 
Cái tên làng Hiếu Lễ của con.

Con là con trai của mẹ
Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ
Ba mươi tuổi từ mặt trận về
Vội vàng cưới vợ 

Ba mốt tuổi tập tành nhà cửa 
Rào miếng vườn trồng cây rau 
Hạnh phúc xinh xinh nho nhỏ ban đầu 
Như mặt trời mới nhô ra khỏi núi

Con là con trai của mẹ
Người đàn ông ở làng Hiếu Lễ
Mang trong người cơn sốt cao nguyên 
Mang trên mình vết thương 
Ơn cây cỏ quê nhà
Chữa cho con lành lặn

Y Phương tên thật là Hứa Vĩnh Sước sinh năm 1948 tại Trùng Khánh, Cao Bằng .
Thi phẩm: Tiếng hát tháng giêng (1986) , Thơ Y Phương (2002)






LƯU QUANG VŨ [16.813] Poeta de Vietnam

$
0
0

Lưu Quang Vũ

Lưu Quang Vũ (1948  - 1988), nació en Phu Tho, falleció en 1988 en un accidente de tráfico en la carretera 5. 

Lưu Quang Vũ escribió poesía desde que estaba en la escuela secundaria, al salir de la escuela secundaria, siguió escribiendo en el ejército y en los periódicos. 

En los años 60, algunos poetas reputados exclaman: la poesía necesita glamour ... Lưu Quang Vũ ha cumplido ese requisito.  

Poesía:
- Hương cây (in chung với Bằng Việt)/ NXB Văn Học, 1968. 
- Mây trắng của đời tôi/ NXB Tác Phẩm Mới, 1989. 
- Bầy ong trong đêm sâu/ NXB Hội Nhà Văn, 1993. 
- Lưu Quang Vũ, thơ và đời/ NXB Văn Hoá Thông Tin, 1997. 
- Gửi tới các anh/ NXB Quân Đội Nhân Dân, 1998. 
- Những bông hoa không chết (in chung cùng phần Nhật ký)/ NXB Lao Động, 2008. 

Cuentos: 

- Mùa hè đang đến (truyện, 1983) 
- Người kép đóng hổ (truyện, 1984) 
- Một vùng mặt trận (truyện vừa) 

Ensayos y crítica: 

- Hồn Trương Ba da hàng thịt, 1981 
- Nàng Sita, 1982 
- Người trong cõi nhớ, 1982 
- Ngọc Hân công chúa, 1984 
- Tôi và chúng ta, 1984 
- Người tốt nhà số 5 
- Bệnh sĩ, 1988 
- Tin ở hoa hồng, 1986... 






Noche del solsticio de invierno; bebiendo con mis
tíos Lam y Khanh, hablamos de despedidas en
tiempos difíciles

Restos de incienso esparcido sobre el cristal.
Casa fría, techo alto, vela delgada,
Manta rota, estera raída, extrañas ropas,
Largas historias, noches desiertas, triste vino ebrio.

El viento ruge a través de ladrillos rotos.
Muere la gente, cuerpos inhumados en cráteres de bomba.
Los vivos llevan vidas precarias, sin hogar;
Vagando, niños enfermos duermen en la calle.

¿Qué trae esta catástrofe?
Demasiado nebuloso predecir el futuro.
Corrientes de sangre se vuelven ríos; cadáveres se apilan en
montañas,
Amigos devastados, espíritus desmoronados.

Los poemas de Khanh son tan tristes como el ánimo del país,
La gran poesía no sirve en tiempos difíciles.
En el antiguo jardín, los árboles se marchitan, toda ave muere.
¿Sigue aún aquí el músico de la caja de luna*?

Las historias sagradas se vuelven trivialidades.
Demonios astutos se engañan entre sí en todas partes.

Francia sagaz, rico Japón,
EE.UU. con muchas bombas aún, la maliciosa
Rusia en desacuerdo con China.
Vietnam tiene hambre, lleva una vida miserable;
La tierra se estrecha, desnuda con miles de dificultades.

Negra ciudad de hollín, noche de asombro.
Aviones enemigos hacen alaridos en lo alto.
Tres hombres amarillos beben sentados,
Sus rostros tristes como piedras en cuevas profundas.

No tenemos la bomba atómica,
Sólo pipas de agua para compartir.
Amamos la familia, amamos el país. Amamos a los amigos.
No lloramos pero nuestras gargantas se sofocan.

Finalmente, mañana, veremos partir a Khanh,
Caminos distantes cortados por bombas, barcos que no regresan,
Suben y bajan; ¿quién canta desde la ventana
La canción pacífica de las noches olvidadas?:
“Flores y hojas olvidan el tiempo que marchita.
Nubes blancas vuelan buscando compañía”.
Los viejos días eran seguros;
Niños cantaban sus canciones en la calle.
Jóvenes agarraban sus pipas de agua para ir al arado.
Ah hombre, ¿cuándo terminará la guerra?
Vamos a tomarnos un vaso más.
El fin de la guardia se demora.
El corazón semeja una luna afilada
Quemada en el cielo sin fin.

*Đàn nguyệt: Instrumento de dos cuerdas, con una caja esférica de
resonancia. 

Antología de poemas de Vietnam
Traducción de León Blanco,
con la colaboración de G. Leogena





Đêm đông chí uống rượu với bác Lâm và bác 
Khánh nói về những cuộc chia tay thời loạn

Nhang tàn lả tả rơi lưng cốc 
Nhà lạnh trần cao ngọn nến gầy 
Chăn rách chiếu manh quần áo lạ 
Chuyện dài đêm vắng rượu buồn say 

Gió hú ầm ào qua gạch vỡ 
Người chết vùi thân dưới hố bom 
Kẻ sống vật vờ không chốn ở 
Lang thang trẻ ốm ngủ bên đường 

Cơ sự làm sao đến nỗi này 
Mông lung không đoán được ngày mai 
Máu chảy thành sông thây chất núi 
Bè bạn tan hoang mình rã rời 

Thơ Khánh buồn như lòng đất nước 
Thơ hay đời loạn chẳng đâu dùng 
Vườn cũ cây tàn chim chết cả 
Người chơi đàn nguyệt có còn không 

Mọi chuyện thiêng liêng thành nhảm nhí 
Khắp nơi trí trá lọc lừa nhau 
Nước Pháp khôn ngoan nước Nhật giàu 
Nước Mỹ lắm bom mà cực ác 
Nước Nga hiềm khích với nước Tàu 
Nước Việt đói nghèo thân cơ cực 
Đất hẹp trụi trần vạn khổ đau 

Tối đen thành phố đêm lưu lạc 
Máy bay giặc rít ở trên đầu 
Ba thằng da vàng ngồi uống rượu 
Mặt buồn như sỏi dưới hang sâu 

Chúng mình không có bom nguyên tử 
Chỉ có thuốc lào hút với nhau 
Thương nhà thương nước thương cho bạn 
Không khóc mà sao cổ nghẹn ngào 

Thôi nhé mai này tiễn Khánh đi 
Đường xa bom phá tàu không về 
Lênh đênh ai hát ngoài song cửa 
Bài ca thanh bình đêm cũ 
“Hoa lá quên giờ tàn 
Mây trắng bay tìm đàn” 
Ngày xưa yên ấm quá 
Trẻ hát đồng dao trên phố 
Con trai xách điếu đi cày 
Con gái quang liềm gặt lúa 
Bao giờ hết loạn người ơi 
Cạn cùng nhau chén nữa 
Tàn canh là xa xôi 
Lòng như vầng trăng nhọn 
Chém giữa trời không nguôi.

Nguồn: Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi, NXB Hội nhà văn, 2010






Nửa đêm tới thành phố lạ gặp mưa

Tặng Nguyễn - Hải Phòng 

Nửa đêm tới thành phố lạ gặp mưa 
Những vòm cây cao và tối. 

Chúng ta đã gặp nhau chúng ta đã tới đây 
Tất cả chuyện này có vẻ gì không thực 
Đến bây giờ anh vẫn còn kinh ngạc 
Em 
Con tàu về cảng mưa đêm 
Ngã tư ngô đồng rụng lá 
Con sông mờ, thân cầu đổ 
Dãy nhà hoang ống khói âm thầm 
Một người lính mặc áo rộng lùng thùng 
Đẩy chiếc xe chở đạn 
Số tiền ít ỏi cuối cùng mua giấy mực 
Góc doanh trại bậc xi măng lạnh cứng 
Những bài thơ đầu tiên 
Những bài thơ ngày chưa có em 
Ngày đó em đâu? Mùa đông ấy mưa phùn 
"Hắn không có vẻ gì là thuỷ thủ nhưng hắn gợi cho người ta nhớ đến biển" 
Câu văn trong một cuốn sách cũ 
Quán rượu "Đô Đốc Bin-Bôn" 
Vị chúa tàu ngồi cô đơn trong tuổi nhỏ 
Thành phố những giấc mơ vời vợi 
Chim yến bay về bãi sú hoang 
Thành phố thời anh 17 tuổi 
Viển vông cay đắng u buồn. 

Đêm nay đi cùng em 
Những nén hương thắp dọc bờ Tam Bạc 
Đã bao mùa nước trôi bao người chết 
Thời gian như bà điên ngoài chợ Sắt 
Tóc trắng ôm hoa te tái mỉm cười 
Đám người bán máu xanh gầy 
Co ro chờ ngoài bệnh viện 
Những sự thật buồn cười mà khủng khiếp. 
Em tới làm gì, có phải đúng em không? 
Cảng đã rộng thêm những tàu mới những manh buồm. 
Con còng gió đã về với biển 
Hàng dương xanh loá mắt 
Chiếc dù mở đến mênh mông 
Màu da nâu lấp loáng không trung 
Vầng trán bàng hoàng xa thẳm 
Bỏ phường phố bỏ dòng sông anh tìm đến biển 
Dù muộn mằn dù tê dại bàn chân 
Trước mắt ta là khoảng vô cùng 
Mặt trời như cốc rượu nhớ mong 
Ta gửi lại muôn đời trên mỏm đá. 

Có lẽ nào em lìa anh lần nữa? 

Tàu chạy ngược chiều đêm, em thiếp ngủ 
Bánh sắt ầm ầm bão lốc lao đi 

Tàu lửa bay vụt sáng cánh đồng khuya 
Đất quằn quại, đá nghiến răng vỡ nát 
Đường ray bỏng rung lên đau đớn 

Nhưng con tàu đang chạy tới một vầng trăng.

Nguồn: Lưu Quang Vũ, thơ tình, NXB Văn học, 2002





Viết cho một câu chuyện cũ

Những bức tường đã chắn giữa đôi ta 
Em thân yêu, ngày xuân buồn bã ấy 
Anh âm thầm ra đi. 

Chúng mình đã chờ nhau, đã yêu nhau biết mấy 
Bao sớm mưa bay bao chiều nắng dậy 
Nhưng bức tường đã chắn giữa đôi ta 

Bức tường đầy trong cuộc sống xót xa 
Đã phủ kín bóng đen lên mặt đất 
Ta chẳng giữ khi hoàng hôn nắng tắt 
Giữa đời anh và gương mặt của em 
Một bức tường xa lạ đã dâng lên 

Một bức tường tăm tối nhọc nhằn 
Đâm tua tủa bao mảnh chai ti tiện 
Một bức tường trong suốt 
Ta nhìn nhau mà chẳng nói được gì 
Một bức tường ở ngay giữa mắt em 
Ở trên tay em, ở trên vầng trán 
Cùng bức tường của bao kẻ khác 
Anh cũng mang bức tường xám hồ nghi 

Trong buổi chiều tuyệt vọng ra đi 
Sẽ ra sao? Không cách nào cứu vãn 
Cố quên lãng, nhưng trời ơi, anh biết 
Có em đang đứng khóc ở đầu kia 
Có mối tình sau bức tường che 
Anh đã gửi bao niềm mong ước đẹp 
Anh làm sao anh làm sao sống được 
Thời gian qua, nỗi nhớ xé lòng thêm 
Nhưng giữa anh và gương mặt của em 
Đã sừng sững một bức tường ngăn cách.

1971 
Nguồn: Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi, NXB Hội nhà văn, 2010





Đáng lẽ

Trang sách ước năm xưa 
đã đến ngủ bao nàng tiên tuổi nhỏ 
chiếc ghế gỗ chơ vơ bên cửa sổ 
bao giấc mộng đến ngồi rồi lại ra đi 

Một trận mưa bất ngờ, một khung cửa thoáng qua 
một gương mặt chập chờn rồi vụt biến 
bao con tàu về ga bao con thuyền cập bến 
mà riêng em chẳng đến cùng tôi 

Em qua bao con đường, em gặp bao con người 
em cười nói giữa bao bè bạn 
em đặt chân lên bao thành phố khác 
mắt em từng in bao tấp nập hoàng hôn 
có thể em đã trú mưa cùng anh ở một ngã ba đường 
em đi qua cầu thang vô tư có khi còn hát 
có lúc em ốm đau mà anh chẳng biết 
em sống dưới mái nhà cùng thành phố với anh 
mà chẳng gặp nhau dù chỉ một lần 
em hay đâu anh khổ anh buồn 
anh chờ anh đợi 
nghĩ lại còn giận em lắm đấy 
em biết không những tháng năm dài 
anh như người con giai 
ở trong bài hát cũ 
đi tìm em phiêu bạt những dòng sông 
"một tin trông 
hai tin đợi 
ba bốn tin chờ 
sao chẳng thấy em" 

Bây giờ chúng mình đã có nhau 
khoảng thời gian còn lại 
Thương biết mấy vẫn còn chưa đủ 
lẽ nào anh lại trách em 
nhưng phải nói cho mà biết 
đáng lẽ chúng mình yêu nhau từ lâu.

Nguồn: Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi, NXB Hội nhà văn, 2010









Viewing all 7276 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>