Quantcast
Channel: POETAS SIGLO XXI - ANTOLOGIA MUNDIAL + 20.000 POETAS: Editor: Fernando Sabido Sánchez #Poesía
Viewing all 7276 articles
Browse latest View live

GUIDO GUINIZELLI [15.679] Poeta de Italia

$
0
0

Guido Guinizelli

Guido Guinizelli (a veces escrito Guinizzelli) (Bolonia, c. 1230 – Monselice, Padua, c. 1276) es considerado uno de los primeros y más influyentes poetas de su época en lengua italiana.

Hijo de un juez, Guinizello di Bartolomeo, siguió los pasos de su padre, y después de terminar sus estudios de leyes en Bolonia se dedicó a la abogacía, participando activamente al mismo tiempo en la vida política de la ciudad, dividida entonces entre güelfos y gibelinos. En 1270 fue nombrado podestá o magistrado a cargo de la ciudad de Castelfranco Emilia, pero cuando en 1274 vence el partido güelfo, Guinizelli, que era gibelino, tuvo que marchar al exilio, refugiándose con su mujer e hijo en Monselice, donde murió pocos años después.

Obra


Guido Guinizelli, "Al cor gentil rempaira sempre amore", Firenze, Biblioteca Nazionale

Está considerado entre los mayores poetas de su tiempo. Sus Rimas son el fundamento y el inicio de lo que Dante definiría después como Dolce stil novo ('Dulce estilo nuevo')nota 1 Esta fórmula fue creada por Dante Alighieri en el canto XXIV vv. 19-63 del Purgatorio de la La Divina Comedia por boca del poeta Bonagiunta Orbicciani, el cual, después de que Dante le ha expuesto sus propios principios poéticos, reconoce la diferencia que separa su aproximación a la temática amorosa —la propia de la escuela siciliana a la que pertenecía él— y aquella del estilo novo.

En la canción Al cor gentil rempaira sempre amore / Al corazón gentil retorna siempre amor (rempaira es palabra de origen provenzal, significa 'volver a casa, repatriarse') Guinizelli sostiene la afinidad que liga el sentimiento de amor con la nobleza del alma. La canción es un manifiesto poético del nuevo estilo, el cual supera la poesía del amor cortés y la provenzal, de las cuales quedan en su lírica sólo lejanos ecos. Guinizelli cantó al amor como principio de elevación y perfección moral, un amor que es virtud y nobleza individual del alma a imagen del orden natural de la creación, definiendo así los cánones estéticos de esta nueva escuela.


Al cor gentil rempaira sempre amore
come l'ausello in selva a la verdura;
né fe' amor anti che gentil core,
né gentil core anti ch'amor, natura.En corazón gentil se refugia siempre amor
como el pájaro de la selva en la espesura
no fue amor antes que gentil corazón
ni corazón gentil antes que de amor, su natura.


En una Italia centro-septentrional en la que crecía el sentimiento ciudadano y burgués (lo que se denominaría Età dei Comuni o «Edad de las ciudades») se vuelve esencial el concepto de la nobleza como dote espiritual más que como valor heredado; en la estrecha relación entre nobleza (gentileza) de ánimo y la capacidad de amar, el poeta introduce también la imagen de la mujer como ángel capaz de purificar el alma del amante, alejarlo del pecado y conducirle a la beatitud celestial. Ambos conceptos —nobleza y amor— recibieron así una mayor profundidad tanto filosófica como psicológica, delineando con más precisión los efectos del amor en el alma del enamorado.

El Dolce stil novo se centró en una poesía conceptual y formalmente rigurosa; en el plano del contenido, de hecho, trasciende el dato biográfico y concreto de la experiencia amorosa, característica típica de los toscanos, para hacerlo experiencia espiritual y moral, un medio para alcanzar la virtud; mientras, en el plano de la forma utiliza un lenguaje «dulce», privado de asperezas tanto fonéticas como conceptuales, para así adecuarlo a lo elevado de sus contenidos.

En el modelo lírico e ideológico de Guinizelli se inspiraron en Florencia un grupo de poetas, de los cuales los máximos exponentes fueron Guido Cavalcanti y Dante Alighieri; éste último, en algunas de sus composiciones juveniles y en particular en su Vida nueva profundizó en el análisis psicológico del sentimiento amoroso, acentuando el tema de la virtud salvadora de la mujer. El Dolce stil novo fue de nuevo retomado y reelaborado por Petrarca en su Cancionero, el cual se mantuvo como modelo dominante en la tradición lírica italiana y europea hasta finales del siglo XVII.




Al corazón gentil

Al corazón gentil acude siempre Amor
como el pájaro de la selva a la verdura;
ni hizo a Amor antes que a corazón gentil,
ni a gentil corazón antes que a Amor, Natura.
Que entonces como existió el Sol,
así pronto fue el esplendor luciente,
mas no antes que el Sol.
Y toma Amor en la gentileza el sitio,
tan propiamente
como en la claridad, el fuego, su calor.

Fuego de amor en gentil corazón se enciende
como virtud de la piedra preciosa,
pues de estrella no acude valor
antes que el Sol la haga gentil cosa;
luego que le ha quitado afuera
la vileza con su fuerza el Sol,
tiene valor la estrella:
así al corazón hecho por Natura,
elegido, puro, gentil,
mujer a guisa de estrella lo enamora.

Amor arde deste modo en corazón gentil,
como fuego en lo alto de la antorcha:
esplende a su gusto, claro y sutil;
no de otra guisa, tanto es fiero.
Y si la burda naturaleza
enfrenta Amor como agua al fuego,
caliente, porque es fría,
Amor a gentil corazón se allega,
como al preciado sitio
del diamante en la dureza de la roca.

Se da el Sol al fango todo el día,
aunque es vil, pero no pierde calor el Sol.
Dice el hombre: "Por mi raza soy gentil":
es como el barro; el Sol  como gentil valor;
que no debe dar el hombre fe
a que gentileza sin corazón exista
con debida dignidad,
y si no hay virtud en el corazón,
como rayo en el agua
y en el cielo estrellas y esplendor.

Esplende en la inteligencia del cielo
Dios creador más que en nuestros ojos, Sol:
juicio oye a su factor más allá del cielo,
y el cielo deseando, a Él obedece;
y como sigue, al primero,
del justo Dios beato cumplimiento,
así en verdad debería obrar deseo
la mujer bella que en la mirada enciende
por gentileza el talento
que le será siempre obediente.

Señora, Dios me dirá: ¿Qué presumiste?",
siendo mi alma de Él delante.
El cielo pasaste y hasta Mí viniste
y diste en vano amor a Mí en semblante:
que a Mí convienen laudes,
y a la reina del dominio digno
por quien cesa el fraude".
Dirle podré: "Tiene semblante de ángel
que fuese de tu reino;
no ha sido una falta que la amase. 




amor me asalta y no le importa

Vuestro hermoso saludo y la gentil mirada
que lanzáis cuando os encuentro me asesinan;
Amor me asalta y no le importa
si hace daño o merced,

pues me atraviesa el corazón con una flecha
que además lo corta y divide en partes:
no puedo hablar, porque ardo en grandes penas
como uno que ve su muerte.

Me pasa por los ojos como el trueno
que hiere a través de la ventana de la torre
y rompe y destruye lo que encuentra adentro;

quedo como estatua de cobre
por donde no corre vida ni espíritu
y sólo ofrece figura de hombre.

Guido Guinizelli, Bolonia, c. 1230- Monselice, Padua, a.1276
en Poesía Medieval Italiana, Antología bilingüe, Selección, traducción y notas: Oreste Frattoni, Centro Editor, Buenos Aires, 1978




Lo vostro bel saluto e 'l gentil sguardo
che fate, quande ve' ncontro, m' ancide;
Amor m' assale, e già non ha reguardo
s' elli face peccato, o ver mercide;

chè per mezzo lo cor me lancia un dardo
ched oltre in parti lo taglia e divide;
parlar non posso, chè in gran pena io ardo
si como quello che soa morte vide.

Per li occhi passa, come fa lo trono,
che fèr per la finestra de la torre,
e ciò che dentro trova spezza e fende.

Remagno como statua d' ottono,
ove vita nè spirto non ricorre,
se non che la figura d'omo rende.





Con gran disio pensando lungamente

Con gran disio pensando lungamente
Amor che cosa sia,
e d’onde e come prende movimento,
diliberar mi pare infra la mente
per una cotal via,
che per tre cose sente compimento,
ancorch’è fallimento
volendo ragionare
di così grande affare;
ma seusami che eo sì fortemente
sento li suoi tormente, - ond’eo mi dogli
E’ par che da verace piacimento
lo fino amor diiscenda
guardando quel ch’al cor torni piacente;
ché poi ch’om guarda cosa di talento,
al cor pensieri abenda,
e cresce eon disio immantenente;
e poi dirittamente
fiorisce e mena frutto;
però mi sento isdutto,
l’amor crescendo fiori e foglie ha messe
e vèn la messe - e ’l frutto non ricoglio.
Di ciò prender dolore deve e pianto
lo core inamorato,
e lamentar di gran disaventura,
però che nulla cosa a l’omo è tanto
gravoso riputato,
che sostenere affanno e gran tortura,
servendo per calura
d’essere meritato;
e poi lo su’pensato
non ha compita la sua disianza,
e per pietanza - trova pur orgoglio.
Orgoglio mi mostrate, donna fina,
ed eo pietanza chero
a vo’, cui tutte cose, al meo parvente,
dimorano a piacere. A vo’ s’inchina
vostro servente, e spero
ristauro aver da vo’, donna valente;
ché avvene spessamente
che ’l bon servire a grato
non é meritato.
Allotta ch ’l servente aspetta bene,
tempo rivene - che merta ogni scoglio.




Donna, l'amor mi sforza

Donna, l’amor mi sforza
ch’eo vi deggia contare
com’eo so ’nnamorato,
e ciascun giorno inforza
la mia voglia d’amare:
pur foss’eo meritato!
Sacciate in veritate
che sì pres’è ’l meo core
di vo’, incarnato amore,
ca more di pietate,
e consomar lo faite
in gran foch’e ’n ardore.
Nave ch’esce di porto
con vento dolze e piano,
fra mar giunge in altura;
poi vèn lo tempo torto,
tempesta e grande affano
li aduce la ventura;
allor si sforza molto
como possa campare,
che non perisca in mare:
così l’amor m’ha colto
e di bon loco tolto
e miso a tempestare.

Madonna, audivi dire
che ’n aire nasce un foco
per rincontrar di venti;
se non more ’n venire
in nuviloso loco,
arde immantenenti
ciò che dimora loco:
così ['n] le nostre voglie
contr[ar']aire s’accoglie,
unde mi nasce un foco
lo qual s’astingue un poco
in lagrime ed in doglie.

Grave cos’è servire
signor contra talento
e sperar guiderdone,
e mostrare ’n parere
che sia gioia ’l tormento
contra su’ oppinione.
Donqua si dé gradire
di me, che voglio ben fare,
e ghirlanda portare
di molto orgoglio ardire:
che s’eo voglio ver dire,
credo pingere l’aire.

A pinger l’air son dato,
poi ch’a tal sono adutto:
lavoro e non acquisto.
Lasso, ch’eo li fui dato!
Amore a tal m’ha ’dutto,
fra gli altri son più tristo.
O signor Geso Cristo,
fu’ i’ però sol nato
di stare innamorato?
Poi madonna l’ha visto,
megli’è ch’eo mora in quisto:
forse n’avrà peccato.





Lo fin pregi' avanzato

Lo fin pregi' avanzato,
ch'a lo meo cor sarrea,
a ciò come sarrea,
ch'ell' ha ogne valore
inver' me comprovato?
Per fin amor sarrea,
ché a dir non sarrea
tutto quanto valore:
per ch'e' noll vorrea dire,
perché m'incresce dire,
ché non posso 'l meo core
dimostrare finero,
acciò che non finero - la mia vita.
Finare mi convene,
ch'e' mi son miso a tale
che non dice mai tale,
anzi mi fa orgoglianza;
com' om che pinge bene
colora viso tale
che li conven mal, tale
è soffrire orgoglianza:
per che a me convene
soffrir ciò che avene,
ma eo voglio soffrire
tutto lo meo penare,
per ch'e' non ho penar - lungia stagione.
La sua beltà piagente
e 'l fin amor ch'è puro
inver' me che son puro,
in lei tutt' ha piagenza;
regn' a pregio valente
e valor che non pur'ò
dire sì alt' o puro,
tant' ha vera piagenza
già per cui lo meo core
altisce in tal lucore
che si ralluma come
salamandra 'n foco vive,
ché 'n ogne parte vive - lo meo core.
D'un'amorosa parte
mi vèn voler ch'è sole,
che inver' me più sòle
che non fa la pantera,
ched usa in una parte
che levantisce sole:
ché di più olor s'ole
su' viso che pantera.
Anche in vo' i' spero
merzé che non dispero,
perch'è 'n voi pietate,
fin pregio, bon volere,
per ch'è a voi voler - lo meo cor pare.
Radobla canoscenza
che 'n voi tuttora mira,
ché chiunqua vo mira
non ha consideranza;
m'avete ben saccenza
che chi voi serve e smira
non pò fallir, se mira
vostra consideranza:
per ch' eo non arò fallo,
perch' eo dimori 'n fallo,
ch'è già lunga speranza
in voi d'amor ch'eo v'aggio,
ch'e' non credo, s'e' v'aggio, - altro venire.






COMPIUTA DONZELLA [15.680]

$
0
0

Compiuta Donzella

XIII siglo, Italia
Es el seudónimo de una mujer florentina que vivió en el siglo XIII de la que se han conservado tres sonetos.


quiere darme marido por la fuerza

En la estación en que el mundo se viste de hojas y florece
aumenta la alegría de todos los amantes delicados:
van juntos a los jardines mientras
los pájaros cantan dulcemente:

toda la gente despreocupada se enamora
y cada uno se adelanta para servir,
y cada damisela está contenta;
tan sólo para mí abundan la tristeza y el llanto;

es que mi padre me ha creado un conflicto
y me sume a menudo en fuerte dolor:
quiere darme marido por la fuerza.

Como eso no me gusta ni lo deseo
vivo atormentada a toda hora.
Por esto no me alegran las flores ni las hojas.

Compiuta Donzella, Florencia, a. 1294
en Poesía Medieval Italiana, Antología bilingüe, Selección, traducción y notas: Oreste Frattoni, Centro Editor, Buenos Aires, 1978


Alla stagion che il mondo foglia e fiora

Alla stagion che il mondo foglia e fiora 
Accresce gioia a tutti i fini amanti: 
Vanno insïeme alli giardini allora 
Che gli augelletti fanno nuovi canti: 

La franca gente tutta s'innamora, 
Ed in servir ciascun traggesi innanti, 
Ed ogni damigella in gioi' dimora, 
A me m'abbondan marrimenti e pianti. 

Chè lo mio padre m'ha messa in errore, 
E tienemi sovente in forte doglia: 
Donar mi vuole, a mia forza, signore. 

Ed io di ciò non ho disio nè voglia. 
E in gran tormento vivo a tutte l'ore: 
Però non mi rallegra fior nè foglia.




Dejar querría el mundo y Dios servir...

Dejar querría el mundo y Dios servir,
y alejarme de toda vanidad,
ya que veo crecer y subir
locura y villanía y falsedad,

y aun juicio y cortesía sucumbir
y el fino precio y toda la bondad:
por lo que no quiero marido ni sir,
ni estar en el mundo por mi voluntad.

Recordado que todos se visten con el mal,
de cada uno me siento desdeñosa
y hacia Dios mi persona se encamina.

Mi padre me vuelve cavilosa,
pues de servir a Cristo me desvía:
no sé a quién quiere darme por esposa.

Versión de J. Aulicino

Nota
Compiuta Donzella es, se supone, el seudónimo de una dama florentina no identificada. Se da su existencia por cierta pues aparece mencionada en manuscritos de poetas de su época, entre aquellos, una carta de Guittone d'Arezzo (c.1235-1294) en la que el poeta le expresa su admiración. Se conservan solo tres composiciones suyas, de acuerdo con el códice vaticano 3793: A la stagion che 'l mondo foglia e fiora, Lasciar vorria lo mondo e Dio servire y Ornato di gran pregio e di valenza. Se la considera la primera poeta italiana.


Lasciar vorria lo mondo e Dio servire

Lasciar vor[r]ia lo mondo e Dio servire
e dipartirmi d’ogne vanitate,
però che veg[g]io crescere e salire
mat[t]ezza e villania e falsitate,

ed ancor senno e cortesia morire
e lo fin pregio e tutta la bontate:
ond’io marito non vor[r]ia né sire,
né stare al mondo, per mia volontate.

Membrandomi c’ogn’om di mal s’adorna,
di ciaschedun son forte disdegnosa,
e verso Dio la mia persona torna.

Lo padre mio mi fa stare pensosa,
ca di servire a Cristo mi distorna:
non saccio a cui mi vol dar per isposa.




Bajo el nombre de la Compiuta Donzella di Firenze se conservan tres composiciones poéticas en el cancionero Vaticano lat. 3793 que, supuestamente, designaría a una poetisa del siglo XIII de la que no conservamos noticias. Precisamente por ello, es también difícil precisar si la rúbrica hace referencia a un nombre auténtico, a un pseudónimo, o a un senhal, dado que el adjetivo ‘compiuta’ es un término utilizado en las alabanzas morales de la dama, dentro de la lírica amorosa, para hacer referencia a una dama dotada de todas las cualidades(2). Pero además de la ambigua referencia con la que se rubrican las composiciones, otros textos recogidos en el mismo cancionero parecen aludir a ella, como los sonetos de Maestro Torrigiano Esser donzella di trovare dotta (PST; 45.4) y S’una donzella di trovar s’ingegna (PST; 45.5) o las composiciones que forman parte de la tenzone entre la Compiuta donzella con otro autor: Gentil donzella somma ed insegnata y Perc’ogni gioia ch’è rara è grazïosa (PDI, p. 436-437)(3). Otra canción en la órbita de las anteriores es una composición de dudosa atribución, Gentil donzella, di pregio nomata(4). El texto, que desarrolla el tópico de la alabanza a la dama, contiene en el exordio una referencia que parece remitir claramente a nuestra protagonista: né si compiuta de tutto valore (PDII, 474, v. 4).

Además de estas alusiones en el corpus poético, Guittone D’Arezzo dirige una carta en prosa a una “soprapiacente donna, di tutto compiuto savere, di pregio coronata, degna mia Donna Compiuta, Guitton, vero devotissimo fedel vostro, de quanto el vale e pò, umilemente se medesmo racomanda voi”. (Margueron 1990: 87).

Tras la salutatio de la misiva, frate Guittone recomienda a la Compiuta el servicio a Dios: “Or dunque, gentile mia Donna, quanto el Signor nostro v’ha maggiormente allumata e smirata a compimento de tutta preziosa vertute più ch’altra donna terrena, e cusì più ch’altra donna terrena dovete intendere a Lui servire e amare de tutto corale amore e de pura e de compita fede.” (Margueron 1990: 88).

Todas estas referencias han llevado a la crítica, en un principio, a entablar un debate y centrar su atención en la cuestión de la autoría debido, como decíamos, a la ambigüedad del nombre y a la falta de pruebas documentales que avalen la existencia de una mujer trovadora. Algunos estudiosos se han apoyado en argumentos tan débiles, para demostrar su realidad, como la feminidad de los textos o, al menos, consideran su poesía como idealmente característica de una mujer real (Bertoni 1910: 101), (Chiari 1954: 5). Otros autores declaran improbable su existencia, dado el contexto histórico italiano medieval, muy distinto al de la Provenza, además de aducir como argumento la falta de referencias históricas explícitas a esta autora (Borgognoni 1891: 163). Otros estudios, sin afirmar abiertamente una autoría femenina, presuponen que detrás de la rúbrica hay una mujer, cuando critican la técnica rudimentaria de la composición y ponen en entredicho su formación comparándola a la de una “scolaretta in età puberale” (Crespo 1988: 222). Más recientemente, los estudios han focalizado su interés en el análisis de tipo textual, que demuestra la estrecha relación entre los dos sonetos atribuidos a la Compiuta Donzella hasta el punto de ser interpretados como una dúplice composición que desarrolla en el primer soneto el tópico primaveral que invita al amor, al tiempo que la protagonista sufre dolor y penas por el deseo del padre de casarla a la fuerza, mientras que el segundo soneto manifiesta su auténtico deseo de servir a Dios, enmarcándolos en el contexto guittoniano de rechazo al amor cortés y mundano a favor del amor espiritual (Carrai 1992: 207-213). Steinberg pone el énfasis en la función de estas composiciones dentro del códice, apuntando a una intención paródica o jocosa por parte de los compiladores del manuscrito, que han incluido los textos estratégicamente, junto con otros poemas pertenecientes al código de la canción de mujer, al final de cada uno de los cuadernos “come risposta e come critica alla tradizione cortese costituita dalle poesie che inmediatamente le precedono” (Steinberg 2006: 15). El estudio plantea la interesante hipótesis de un orden dialógico y narrativo entre los poemas pertenecientes a la lírica “alta” y las composiciones escritas en voz femenina que cuestionan la autenticidad del código cortés expresado, en los textos de los primeros autores del vulgar italiano, que ocupan el espacio más amplio del manuscrito.

Dejando a un lado la estéril cuestión de si la rúbrica se corresponde con una dama real o es el pseudónimo de un autor, nos parece más interesante centrar nuestro trabajo en el análisis interno de los textos puestos en boca de una voz femenina y abordar el estudio de las composiciones enmarcándolas en el contexto románico, en relación con otras tradiciones medievales en las que la focalización narrativa corresponde a una voz femenina. No incluiremos en este estudio el soneto en tenzone, que desarrolla el tema del servicio amoroso dentro del código cortés y que se aleja, por tanto, del motivo que sirve de inspiración a las otras dos composiciones.

Corpus

Las tres composiciones que le son atribuidas son tres: A la stagion che ‘l mondo foglia e fiora, Lasciar vorria lo mondo e Dio servire y Ornato di gran pregio e di valenza, esta última dentro de una tenzone (PDI, p. 434-437). 
El primero de los sonetos A la stagion che ‘l mondo foglia e fiora desarrolla en el exordio el tópico del locus amoenus y el cliché literario del buen tiempo y la estación primaveral, utilizado como contrapunto a su estado de ánimo ya que mientras los amantes corteses cumplen con el servicio amoroso a ella le embarga la tristeza y el sufrimiento ante la pretensión del padre de casarla contra su voluntad y no porque ponga reparos a un pretendiente concreto sino porque, simplemente, ante el cambio de estado: “non ho disio né voglia”:



A la stagion che ‘l mondo foglia e fiora
acresce gioia a tutti fin’ amanti:
vanno insieme a li giardini alora
che gli auscelletti fanno dolze canti;

la franca gente tutta s’inamora,
e di servir ciascun tragges’ inanti,
ed ogni damigella in gioia dimora;
e me, n’abondan marrimenti e pianti.

Ca lo mio padre m’ha messa ‘n errore,
e tenemi sovente in forte doglia:
donar mi vole a mia forza segnore,

ed io di ciò non ho disio né voglia,
e ‘n gran tormento vivo a tutte l’ore;
però non mi ralegra fior né foglia.
(PDI, I, 434)(5) 



La composición, desde el punto de vista de la focalización narrativa, la voz femenina perteneciente a una joven doncella que se opone a los deseos paternos, podría ponerse en relación con otras composiciones que forman parte del corpus lírico medieval de la canción de mujer, del que tenemos ejemplos en todas las tradiciones romances. Sin embargo, el tema del rechazo al matrimonio llama la atención puesto que en este código lo habitual es que, en las composiciones que tienen como protagonista a la muchacha soltera, el tema sea el del amor prohibido por parte de la familia, o por el contrario, el de la muchacha bramosa di marito. Suelen ser baladas que se presentan en forma de diálogo con la madre o el padre (PDI, p. 784). 

El segundo soneto, relacionado con el anterior a través de una serie de paralelismos lingüísticos y temáticos y de un mismo esquema métrico, ha de ser leído como continuación de la primera composición (Carrai 1992: 209-210):



Lasciar vorria lo mondo e Dio servire
e dipartirmi d’ogne vanitate,
però che veggio crescere e salire
mattezza e villania e falsitate,

ed ancor senno e cortesia morire
e lo fin pregio e tutta la bontate:
ond’io marito non vorria né sire,
né stare al mondo, per mia volontate.

Membrandomi c’ogn’om di mal s’adorna,
di ciaschedun son forte disdegnosa,
e verso Dio la mia persona torna.

Lo padre mio mi fa stare pensosa,
ca di servire a Cristo mi distorna:
non saccio a cui mi vol dar per isposa.
(PDI, II, 435).



El motivo desarrollado, que expone el argumento último del sufrimiento que manifiesta en la primera composición, tampoco se ajusta a las convenciones conceptuales de la canción de mujer, puesto que en este registro poético lo habitual es que la temática gire alrededor de tres ejes: el amor correspondido, el amor no correspondido y el amor prohibido. En esta composición la joven, ante los deseos del padre de casarla, muestra su rechazo al sexo masculino: c’ogn’om di mal s’adorna,/di ciaschedun son forte disdegnosa (II, 9-10), su desacuerdo con respecto al contrato matrimonial: ond’io marito non vorria né sire (II, 7) y su deseo de servir a Cristo, firme propósito que se plantea ya en el incipit y que volvemos a encontrar en el penúltimo verso del soneto, con la contraposición de la forma verbal vorria del inicio y el distorna que hace referencia a la oposición del progenitor: Lo padre mio mi fa stare pensosa,/ca di servire a Cristo mi distorna (II, 12-13).

Contexto románico

No hemos encontrado en el corpus de la canción de mujer en la lírica románica ningún texto que desarrolle los argumentos que hemos señalado. Tampoco por lo que se refiere a la homogeneidad formal estos textos coinciden con los rasgos característicos del código de la canción de mujer, puesto que la mayoría introducen procedimientos que se consideran “populares” si bien es cierto que en este código no faltan textos pertenecientes a la llamada “lírica alta”.

Aunque no faltan textos que forman parte del nivel áulico, y que pertenecen a los que podría determinarse “hegemonía del arte”, otros introducen procedimientos que se consideran […] “populares” como el paralelismo, la asonancia, el leixa-pren” entre otros, que obedecen al carácter eminentemente tradicional del código y que parecen indicar que la estructura tenía, al menos entre los siglos XII y XIV, una jerarquía y una funcionalidad diferentes con respecto a la estética cortés” (Lorenzo 1990: 271). 

Corrado Bologna, haciéndose eco de las dudas sobre la existencia de la autora, la menciona como un epígono tardío de las trovairtz provenzales (Bologna 1995: 450) y es que, en efecto, los rasgos señalados anteriormente vinculan de alguna manera los sonetos con esta tradición aunque, paradójicamente, esta perspectiva presupone admitir una autoría femenina, hipótesis, que como hemos expuesto al principio, no cuenta con los datos suficientes para ser sostenida con rotundidad. Pero veamos de que manera podemos relacionar estos sonetos con los textos compuestos por las trovadoras provenzales.

En la sociedad trovadoresca del sur de Francia entre los siglos XII y XIII, en la que florecen la cultura y la literatura corteses, un grupo de mujeres pertenecientes en su mayoría, a la aristocracia fueron no sólo objeto de representación en los poemas del gran chant courtois sino también objeto de escritura literaria. No son muchas las composiciones conservadas y faltan datos y noticias que ayuden a completar la biografía de muchas de ellas. La información con la que contamos es, en bastantes casos, indirecta, a través de menciones realizadas por sus coetáneos, por eruditos renacentistas o por las composiciones de los trovadores con los que mantuvieron correspondencia (Martinengo 1977: 44). Sin embargo, de algunas, conocemos directamente su biografía como es el caso de Azalais de Porcairagues, Castelloza, la condesa de Día, Lombarda y Tibors; de otras sabemos, al menos, los motivos que las llevaron a componer como Almucs, Clara de Anduza y Maria de Ventadorn, gracias a las vidas y razós que se encuentran intercaladas entre las composiciones recogidas en los cancioneros. (Liborio 1982: 144-152).

El lenguaje de estas mujeres y las situaciones que plantean son diametralmente opuestos a los de sus colegas masculinos. Se prefiere un estilo directo, un discurso más conversacional y no se idealizan las relaciones sobre las que escriben. Entre los temas que tratan: el lamento por la frialdad de un enamorado, la intercesión a favor de un amante que ha cometido un error, cuestiones de ética amorosa o asuntos de tema político, un grupo de composiciones expresan la petición de consejo, bien entre mujeres o bien hombres que acuden a la sabiduría femenina para resolver un entuerto amoroso. Dentro de este último grupo, contamos con una tensón en la que dos jóvenes piden consejo sobre su futuro a una mujer más experta o de mayor experiencia: 



Na Carenza al bèl còrs avenenz,
donatz conselh a nos doas serors,
e car saubetz mielhz triar la melhors,
conseilhatz mi second vòstr’escïenz:
pen r ai marit a vòstra conoissença,
o’starai mi pulcela? E si m’agença,
que far filhons non cuit que sia bos
e sens marit mi par tròp angoissós.

N’Alaisina Yselda, ‘nsenhamenz
prètz e beltatz, jovenz, frescas colors
conosc qu’avetz, cortisia e valors,
sobre totas las autras conoissenz;
per qu’ie us conselh per far bona semença
penre marit coronat de scïença,
en cui faretz fruit de filh glorïós
Retenguda’s pulcel’ a cui l’espós.

Na Carenza, penre marit m’agença,
mas far infanz cuit qu’es gran penitença,
que las tetinas pendon aval jos
e lo ventrilh es rüat e’nojós.

N’Alaisina Yselda sovinença
Ajatz de mi in l’umbra de guirença:
Quant i siretz prejatz lo Glorïós
Qu’al departir mi ritenga près vos.
(Rieger, 1991: 155).



No hay noticias sobre ninguna de las tres protagonistas de esta composición. Podemos deducir de la lectura del texto que dos damas jóvenes y pertenecientes a un ambiente noble y refinado, Alais e Iselda, (prètz e beltatz, jovenz, frescas colors/ conosc qu’avetz, cortisia e valors vv.10-11) se dirigen a Carenza, otra dama de mayor experiencia y sabiduría para consultarle sobre la conveniencia de tomar marido o permanecer vírgenes, porque si bien la presencia de un cónyuge no se rechaza abiertamente, la maternidad es vista como un lastre que sólo acarrea trabajos e inconvenientes, puesto que supone la deformidad del cuerpo y la pérdida de la lozanía. Carenza les propone tomar como marido a coronat de scïenza, que ha sido interpretado como una referencia a Cristo y la recomendación de una consagración a la vida espiritual (Rieger 1991: 157). 

Esta alternancia de interlocutores viene también marcada por un lenguaje en el que las frases elevadas y refinadas de la dama se codean con el registro más vivo y coloquial de las jóvenes doncellas. Podríamos decir que se trata de una creación ecléctica en la que se combinan tonos populares (que las tetinas pendon aval jos e lo ventrilh es rüat e’nojós (vv. 19-20) con elementos de la canción amorosa(6). 

Conclusión

La crítica al matrimonio y el rechazo de la maternidad, junto con la presentación de la alternativa de la vida monástica y la consagración a Cristo, ponen de alguna manera en relación la tradición textual de las composiciones de las trovairitz con las composiciones atribuidas a la Compiuta Donzella, sean o no fruto del ejercicio literario de una mujer, ya que creemos que gravitan en la órbita de un mundo cortés en el que se reflejan, aún formando parte de un juego artificioso y convencional, otras sensibilidades y aspiraciones distintas a las funciones que tradicionalmente se le asignaban a las mujeres.

Steinberg cree que el debate que pretenden los compiladores del Vaticano 3793 y la función paródica que tal vez se esconda tras la atribución de los textos a una mujer quizás responda: “al disagio dei lettori e degli scrittori coevi, provocato dalle differenze fra una tradizione letteraria che assegna alla donna un ruolo di autrice e protagonista e le effettive condizioni storiche della società mercantile fiorentina, fra l’appropiazione di una poesia “in voce di donna” e la mancanza di un suo riferimento extratestuale.” Vid. (2006: 15).

Referencias bibliográficas

Battaglia, S., Grande Dizionario della lingua italiana, Torino, UTET, 1960.
Bogin, M., Les Trovairitz, Barcelona, laSal, 1983.
Bologna, C., “Poesia del centro e del nord” en Storia della letteratura italiana (dir. E. Malato), vol. I Dalle origini a Dante, Roma, Salerno, 1995, pp. 405-525.
Carrai, S. (a cura di), I sonetti di Maestro Rinuccino da Firenze, Firenze, Accademia della Crusca, 1981.
---, “Il dittico della Compiuta Donzella”, Medioevo Romanzo, XVII (1992), pp. 207-213.
Coluccia, R., (a cura di) Poeti siculo-toscani en I poeti della Scuola siciliana, (dir. C. Di Girolamo), Edizione promossa dal Centro di studi filologici e linguistici siciliani, Milano, Mondadori, 2008, vol. III.
Crespo, R., “La Compiuta Donzella”, Medioevo Romanzo, XIII (1988), pp. 203-233.
Contini, G., Poeti del Duecento, Milano-Napoli, Ricciardi, 1960, (2 vols.).
Liborio, Mª A., Storie di dame e trovatori di Provenza, Milano, Bompiani, 1982.
Lorenzo, P., La canción de mujer en la lírica medieval, Santiago de Compostela, Servicio de Publicaciones e Intercambio científico, 1990.
Lubello, S., (a cura di) “Maestro Torrigiano” in I Poeti della Scuola Siciliana, Milano, Mondadori “I Meridiani”, 2008, vol. 3.
Margueron, C., (a cura di) Guittone D’Arezzo. Lettere, Bologna, Commissione per i testi di lingua, 1990.
Martinengo, M., Las trovadoras poetisas del amor cortés , (trad. Rivera Garretas, Mª M.,-Martín Domínguez, S.), Madrid, Grafistaff, 1997.
Rieger, A., Trobairitz, Tübingen, Max Niemeyer, 1991.
Riquer, M. de, Los trovadores. Historia literaria y textos, Barcelona, Planeta, 1975, 3 vols.
Steinberg, J., “La Compiuta Donzella e la voce femminile nel manoscritto” Giornale storico della letteratura italiana, CLXXXIII, fasc. 601 (2006), pp. 1-31.

(Notas)
1 Este trabajo es una versión ampliada del estudio “Una voz femenina “insumisa” en dos sonetos del Trecento” publicado en Las revolucionarias. Literatura e insumisión femenina ed. de E. González de Sande y A. Cruzado Rodríguez, Sevilla, Arcibel, 2009, pp. 221-229
2 Cfr. S. Battaglia, Grande Dizionario della lingua italiana, UTET, Torino, 1960, (4) compiuto. Entre los poetas sículo-toscanos, Neri de’ Visdomini en la canción Lo mio gioioso core se dirige a la dama: “Gioia siete di Toscana/de le donne reina,/compiuta e fina di tutta valenza” (28.3; vv. 14-16). Cfr. Poeti siculo-toscani (ed. R. Coluccia) en I Poeti della Scuola Siciliana (dir. C. Di Girolamo), Centro di Studi filologici e linguistici siciliani, Milano, Mondadori, 2008, vol. III. (citaremos en el cuerpo del texto con la abreviatura: PST).
3 G. Contini considera las composiciones anónimas sin embargo, Stefano Carrai las atribuye a Maestro Rinuccino. Vid. I sonetti di Maestro Rinuccino da Firenze ed. de S. Carrai, Firenze, Accademia della Crusca, 1981, p. 118-124. Seguiremos para el corpus de la Compiuta Donzella la edición de G. Contini, Poeti del Duecento, Milano, Ricciardi, 1960, (2 t.). Utilizaremos la abreviatura PDI y PDII, para cada uno de los dos tomos respectivamente.
4 G. Contini incluye la composición en el corpus de Guido Guinizzelli pero indica que otros testimonios lo adjudican a Maestro Rinuccino. Vid. G. Contini, (a cura di) Poeti del Duecento, Milano-Napoli, Ricciardi, 1960, t. II, p. 474. S. Carrai lo atribuye claramente a Maestro Rinuccino. Vid. op. cit., pp. 123-124.
5 Seguimos la edición de G. Contini, (t. I) utilizando la abreviatura PDI. 
6 Esta intención irónica y la visión crítica del matrimonio o, al menos, de la maternidad, es algo que también ha sido destacado por la crítica y alguna autora, ha aventurado la conexión del texto con el fenómeno del catarismo, movimiento religioso, surgido en la Francia meridional y declarado herético por la ortodoxia cristiana hasta el punto de que el Papa Inocencio III va a promover la cruzada contra los albigenses a partir del año 1209. Esta doctrina que en su interpretación más extrema recomendaba la abstención de relaciones sexuales y mostraba un rechazo radical frente al matrimonio asignaba a las mujeres un importante papel ya que compartían con los hombres la función sacerdotal e incluso predicaban ante el público femenino. Vid. M. Martinengo, op. cit., p. 32.






MERLINA ACEVEDO [15.684]

$
0
0

Merlina Acevedo 

Poeta nacida en la Ciudad de México en 1970. Su legado se desarrolla, principalmente, en la música, el ajedrez y la pintura.
Recientemente, representó a México en los primeros Juegos Mundiales de deportes mentales de Beijing.

En materia gráfica, Merlina Acevedo ha participado en numerosas exposiciones individuales y colectivas de países como México y Estados Unidos. Actualmente, combina la fotografía, la impresión digital y grabado en sus obras.





El ave lloró ya dañada
y seria, sola, ave llagada.
Nueva usaba sus alas,
usaba suave una daga.
Lleva a los aires ya,
dañada. Y oro llévale.



*



Adiós amor a soledad, es ayer
eso ya ido, esa desolada negrura,
ese desear urge, nada lo seda,
se odia. Yo seré ya seda de los
aromas, o ida.



*



LUZ

Arómase el alba,
halo al azul alza,
halo al azul aloja,
bajo la luz a la ola.
¡Haz la luz! ¡A la ola
háblale! Es amor azul.



*



SECA NADA

¡Ve nevar allá cada copo!
¡Cómo caes, ave insonora!
Raro llora, raro nos nieva.
Sea como copo, cada
callar; ave, nevada naces.



*



Adán, ¡a leer!, ¿cómo crearte?
Soy Dios, eres amor a Eva.
Amasaré: serás ama, ave,
aroma, seres, ¡oíd!
¡Yo sé traer! ¿Cómo creé la nada?



*



Adán no caía con nada.
Yo soy Eva, yo ese día caí.
¡Deseo y ave yo soy!
¡Adán no caía con nada!



*



De si me trago risas, es amargo,
lo sé. La sal yo seré, sed ahora.
Pero reparo: ha de ser eso y la sal
eso logra, mas es así rogarte mi sed.



*



¿Anita lava lo ajeno como coneja o lava la tina?



*



Amar: tal eco no cesa,
y amar, desear es amor.
aroma será ese drama
Ya se conoce la trama.



*



MAIN 
A man is a sin, made us sin.
A devil trap apart lived, an issue.
Damn! Is a sin. A man I am.



*



—¡A Tomar!
—¿Eso dota?
—Salí, Absolut ya tomé, mota.
—¡ Y tú los bailas a todos!, ¿era mota?



*



—Yo sí te domaré, vas a ver.
—Adoro ser poseído.
—Di eso preso.
—Rodaré, vas a ver.
—Amo de ti soy.



*



Ave, una niña de sal,
soñará mares de sal.
Amará desear. Ámala.
Sed es al amar. A ese dar
ama, la sed ser, amar
años. La sé dañina, nueva.



*

—¡A tu poeta pateo, puta!
—¿Eu?
—¡Que a tu poeta pateo, puta!



*



¿Ajo con raja, Bart?
¡A trabajar así, Lisa!
Yo, Homero ledo,
Marge, ¡Negra Modelo!,
¡remo hoy!,
Así Lisa raja, Bart.
¡A trabajar!, ¡no coja!



*



YO HARTO

Ella hoy ya iba sola, ya rota.
Es rara, pero reparar se atora,
ya lo sabía y yo hallé otra hoy.



*



—8+1= Seis.
—¡No! ¡Si se ve un nueve!
—Un nueve sí son si es 1+8 






Palíndromos y aforismos de Merlina Acevedo 
    
Una colección de palíndromos y aforismos que detonan ideas a través de una breve sentencia y gráficos, es lo que ofrece el libro Relojes de arena/Peones de Troya (Editorial Axial), de Merlina Acevedo.

Merlina Acevedo es una poeta nacida en la Ciudad de México en 1970. Su legado se desarrolla, principalmente, en la música, el ajedrez y la pintura.
Recientemente, representó a México en los primeros Juegos Mundiales de deportes mentales de Beijing.

En materia gráfica, Merlina Acevedo ha participado en numerosas exposiciones individuales y colectivas de países como México y Estados Unidos. Actualmente, combina la fotografía, la impresión digital y grabado en sus obras.

Cabe señalar a este respecto que un palíndromo (del griego palin dromein, volver a ir hacia atrás) es una palabra, número o frase que se lee igual hacia adelante que hacia atrás. Si se trata de un número, se llama capicúa. Habitualmente, las frases palindrómicas se resienten en su significado cuanto más largas son.

Por su parte Se suele llamar aforismo a una sentencia breve y doctrinal, por lo que comparte características con otros dichos y sentencias que también pueden considerarse aforismos y que provienen de distintas épocas y culturas.

La palabra aforismo proviene del griego ἀφορίζειν, ‘definir’, y es una declaración u oración concisa que pretende expresar un principio de una manera sucinta, coherente y en apariencia cerrada.

El término “aforismo” fue utilizado por primera vez por Hipócrates como una serie de proposiciones relativas a los síntomas y al diagnóstico de enfermedades. El concepto fue aplicado después a la ciencia física y, posteriormente, generalizado a todo tipo de principios.

En la actualidad se considera que, gracias a Twitter y otros servicios de microblogging, con su limitación de espacio para escribir, este estilo de escritura está viviendo un inesperado renacimiento, en este sentido Acevedo se ha caracterizado por utilizar este género de manera magistral en su cuenta social @MerlinaAcevedo.

Asimismo cabe señalar la distinción entre “aforismo” y “axioma”, siendo los primeros el resultado de la experiencia, mientras que los axiomas son verdades obvias que no requieren una comprobación.

Los aforismos han sido utilizados frecuentemente en aquellas disciplinas que carecían de una metodología de estudio o un método científico, como la agricultura, la medicina, la jurisprudencia y la política.

Merlina Acevedo, una artista e intelectual de nuestro tiempo que nos cautiva con ráfagas de inspiración provenientes de lo más profundo de poética magistral, sin duda, una autora imprescindible.

Jorge Iván Garduño / EfektoNoticias



Mujer cuervo

El ave lloró ya dañada
y seria, sola, ave llagada.
Nueva usaba sus alas,
usaba suave una daga.
Llama: el ave lloró amor
azul, el ave llora risas,
ella era vil, así sacaba sus ojos:
usaba casi saliva real,
lesa, sí, raro, llévale luz,
aroma, oro llévale.
Ama llagada, nueva usaba sus alas,
usaba suave una daga.
Lleva a los aires ya, dañada,
y oro llévale. 




Oda

La luz aroma: será mar.
¡Es el alba! Halo a la luz
azul alza, pase azul alado.
Tenues, somos sal, olas:
seré sed, arena.

¡Me une toda la luz a la ola!
¡Cómo calo al azul alado!

Tenue manera de ser:
es luz, aroma será esa playa
y al pasear es amor azul,
sal, ¡olas somos a la mar!

Es de sed: eres ondulada,
de la sed, eres la sed,
esa luz azulas.

El ameno pétalo alado, oda,
la luz aroma. ¿Será mar?
¡Es el alba! Halo al azul alado,
tenue se divide,
se une toda la luz a la ola,
habla: le será mar.
Es amor azul, alado, oda.

La ola te pone mal,
esa luz azúlase.
De sal seré, de sal, edad, alud,
¿No seré de sed? ¿Será mala?

Somos sal, olas, luz,
aroma será esa playa
y al pasear es amor azul.
Seré sed, arena.

¡Me une toda la luz a la ola!
¡Cómo calo al azul alado!

Tenue manera de ser: es sal.
Olas somos. Se une toda
la luz a esa paz.
La luz azul a la ola
habla. Le será mar:
es amor azul alado. ~




Luz azulada, mal llamada luz azul


 I.  Amar deseo, no ese drama.

II. Yo de mí seré si me doy.

III. Yo sí me domaré, vas a ver: amo
de mí soy.

IV. Yo sí me di, él no.
Su sabor de sal lamería.
Yo, ida por amor,
aroma, ropa di.
¿O ya iré mal?,
¿la sed roba su son?
Leí: de mí soy.


V. Aire soñó, ternura:
ese desear
un retoño sería.



VI. Amar: tal eco no cesa,
y amar, desear es amor.
Aroma será ese drama,
ya se conoce la trama.


VII. Odio: ese deseo ido.


VIII. ¿Amar? Daré odio. Ese deseo
ido era drama.


IX. ¡Odio ese drama!
La desairé.
Salí absorto:
¡no coge,
pausa su apego,
con otros baila!
¿Sería sed al amar?
¿Deseo ido?


X. Ódieme, heme ido.


XI. Se va la niña de mí, dañada
y seria, sola, ave llagada.
Nueva ave, una daga lleva
a los aires: ya daña.
Dime: ¿dañina la ves?


XII. Adán, ¡a leer! ¿Cómo crearte?
Soy Dios, eres amor a Eva.
Amasaré: serás ama, ave,
aroma, seres, ¡oíd!
¡Yo sé traer! ¿Cómo creé la nada?



XIII. Si es ajeno, cojo:
como cae, doy.
Si es ajeno, cojo
como coneja.
¡Ajeno cómo cojo,
coneja! ¡Seis!
¿Yo de a cómo cojo, coneja?
¡Seis!



XIV. ¿Sí es seis? Son:
uno, con uno,
con uno, con uno,
con uno, con uno.
Con unos, sí: es seis.



XV. –¿Será pares o non?
–Un uno no será pares.



XVI. Yo seré solo soledad,
eso dañado, la levedad.
A nadie soporto, yo soy otro;
poseída nada devela lo dañado.
Seda de lo solo seré, soy.



XVII. Oí. No me di. Me suplicó.
Dócil puse mi demonio.



XVIII. –Ama como pocas.
–¿Sacó pomo?
–Cama.



XIX. Ama ya ser puta:
es edad y negocio, oí.
Cogen y da; desea
tu presa
y ama.



XX. Sabia tú, para puta ibas. ~




Peones de Troya

De niños todos fuimos inmortales.

El tiempo todo lo cura a destiempo.

La vida es un juego de ajedrez con caballos de Troya.

Lo breve se aproxima a lo infinito.

La ola fue el primer signo de interrogación.

El mar es la pregunta a todas las respuestas.

La lluvia es la onomatopeya del silencio.

La soledad es un lugar donde no existe el silencio.

El silencio solo lo conozco de oídas.

La soledad convierte al espejo en una lupa.

El espejo está al margen de la realidad.

El espejo es una prisión portátil.

Somos el sueño de un dios dormido en sus laureles.

La sandía llora lágrimas negras.

Nadie sabe lo que no sabe hasta que tiene que inventarlo.

Todo cabe en un silencio, si se sabe incomodar.

El amor es un perchero en el que colgamos los sentimientos que no sabemos dónde poner.

A todo se acostumbra uno, menos a ser feliz.

El amor propio siempre se enamora de la persona equivocada.

Mi otro yo bebe para ahogar la pena ajena.

Tuve los nervios de punta, hasta que aprendieron a bailar.

El pesimismo exagerado es optimismo en su más pura expresión.

El hubiera es lo que va quedando de nosotros.

Preocúpate cuando no tengas con quién jugar solitario.

En la silla vacía hay un ausente.

Escribo lo que no me cabe en la cabeza. 






ARUN KOLATKAR [15.685] Poeta de India

$
0
0

Arun Kolatkar

(1 Noviembre 1932 – 25 Septiembre 2004). Nació en Kolaphur, India, escribió en inglés y maratí. Su primer libro de poemas en inglés, Jejuri, le conquistó el premio Commonwealth Writers’ Prize en 1977.  Su obra, Bhijki Vahi, le hizo ganar el Premio de la Academia Literaria. Sus otros libros en inglés incluyen Sarpa Satra (2003) y Kala Ghoda Poems (2004). Trabajó como publicista y obtuvo varios premios como diseñador gráfico.




 El sacerdote

 Una ofrenda de talón y cadera
en el frío altar del muro de la alcantarilla
el sacerdote espera.
 ¿Acaso tarda un poco el ómnibus?
se pregunta el sacerdote.
¿Tendrá en su plato puran poli[i]?
 Con un veloz encogimiento de testículos
al tacto de la toscamente cortada piedra, empapada de rocío
gira su rostro en el sol 
 para mirar al largo camino que serpea fuera de vista
con la irregularidad 
de la línea de la fortuna en la mano de un muerto.
 El sol agarra la cabeza del sacerdote
y da una palmadita en su mejilla
familiarmente como el barbero del pueblo.
 El poco de nuez de betel
que se vuelve una y otra vez en su lengua
Esto funciona.
El ómnibus no es más que una idea en su mente.
Es ahora un punto en la distancia
 Y bajo su holgazana vista de lagartija
comienza a crecer
con lentitud igual que una verruga en su nariz.
 Con ruido sordo y una sacudida
el ómnibus cae en un bache y cruje al pasar al sacerdote
y pinta sus ojos de azul.
 El ómnibus da vuelta en círculo.
Se para dentro de la estación y permanece
en suave ronroneo ante el sacerdote.
 Una mueca felina en el frente
y un peregrino vivo, listo para comer,
agarrado entre sus dientes.
es como un mantra.

_______________________
Otro país. 
Arundhathi Subramaniam, poeta, ensayista y compiladora




MANOHAR

La puerta estaba abierta.
Manohar pensó
que sería un templo más.

Miró adentro
preguntándose
qué dios iba a encontrar.

Se giró rápidamente
cuando un ternero de ojos grandes lo miró.

No es otro templo, 
se dijo,
sino un establo simplemente.

_________________________ 
Traducción: Germain Droogenbroodt - Rafael Carcelén
de: “Twelve Modern Indian Poets”, Oxfort University Press




EL ESTE COMO PROFESIÓN
Por AMIT CHAUDHURI


Sobre el tema de la desfamiliarización, quizá sea útil analizar Jejuri, la famosa
secuencia de poemas escrita por Arun Kolatkar y publicada en 1976.

De hecho, el extrañamiento se convierte, una vez más, en forma de distancia cultural, y las notas en un relato sobre la alienación; un relato, de hecho, de incertidumbre semiarticulada pero profunda sobre qué constituye, en el lenguaje, el asombro poético,
la ciudadanía, la nacionalidad, y de qué modo estas categorías mantienen una tensión entre ellas. Abundan los ejemplos, pero daré sólo dos. 

El primero se refiere a la nota que pone a «The Doorstep» [«El umbral»], un poema
suficientemente breve como para citarlo en su totalidad:

Eso no es un umbral,
Es un pilar a su lado.

Sí.

Eso es lo que es.




That’s no doorstep. 
It’s a pillar on its side. 

Yes. 

That’s what it is.



«Heart of Ruin» [«El corazón dela ruina»], el poema que precede a «The Doorstep» en la secuencia de Kolatkar. Como nos dice Raykar –y ésta es la información que da tanta utilidad a su libro y, puesto que carece de parangón, lo hace imprescindible–,el poema es «una descripción detallada del entonces descuidado templo deMaruti, en Karhe Pathar». 

Desde los primeros versos, Kolatkar nos ofrece unretrato del estado de abandono del mismo, casual pero apasionado: 


El tejado se cae sobre la cabeza de Maruti.
A nadie parece importarle.

Y mucho menos al propio Maruti. 



Así cataloga Kolatkar la energía alborotada de la escena, al igual que el asombrado descubrimiento que hace de ella:


Una perra sin raza ha encontrado un lugar
para ella y sus cachorros

en el corazón de la ruina.
Quizá le guste más un templo así.

La perra te mira con cautela
Tras una entrada tapada por las tejas rotas.

Los cachorros parias se tambalean sobre ella.
Quizá les guste más un templo así.

El cachorro de la oreja negra se ha alejado demasiado.
Una teja suena bajo sus pies.

Basta para provocar el terror en el corazón
de un escarabajo pelotero

y hacerlo correr en busca de refugio
a la seguridad de la caja de recaudación rota

que no ha tenido oportunidad de salir
de debajo del peso aplastante de la viga del tejado.

Lentamente, el narrador concluye, y la frugalidad de Kolatkar con las comas le resulta útil en una frase en la que la segunda mitad no es ni una ampliación lógica ni una contradicción de la primera:


Al no ser ya un lugar de oración este lugar
es nada menos que la casa de dios.





The Bus 

The tarpaulin flaps are buttoned down
on the windows of the state transport bus.
all the way up to jejuri.

a cold wind keeps whipping
and slapping a corner of tarpaulin at your elbow.

you look down to the roaring road.
you search for the signs of daybreak in what little light spills out of bus.

your own divided face in the pair of glasses
on an oldman`s nose
is all the countryside you get to see.

you seem to move continually forward.
toward a destination
just beyond the castemark beyond his eyebrows.

outside, the sun has risen quitely
it aims through an eyelet in the tarpaulin.
and shoots at the oldman`s glasses.

a sawed off sunbeam comes to rest gently against the driver`s right temple.
the bus seems to change direction.

at the end of bumpy ride with your own face on the either side
when you get off the bus.

you dont step inside the old man`s head. 






An Old Woman 

An old woman grabs
hold of your sleeve
and tags along.

She wants a fifty paise coin.
She says she will take you
to the horseshoe shrine.

You've seen it already.
She hobbles along anyway
and tightens her grip on your shirt.

She won't let you go.
You know how old women are.
They stick to you like a burr.

You turn around and face her
with an air of finality.
You want to end the farce.

When you hear her say,
‘What else can an old woman do
on hills as wretched as these?'

You look right at the sky.
Clear through the bullet holes
she has for her eyes.

And as you look on
the cracks that begin around her eyes
spread beyond her skin.

And the hills crack.
And the temples crack.
And the sky falls

with a plateglass clatter
around the shatter proof crone
who stands alone.

And you are reduced
to so much small change
in her hand. 






Scratch 

What is god
and what is stone
the dividing line
if it exists
is very thin
at jejuri
and every other stone
is god or his cousin

there is no crop
other than god
and god is harvested here
around the year
and round the clock
out of the bad earth
and the hard rock

that giant hunk of rock
the size of a bedroom
is khandoba's wife turned to stone
the crack that runs right across
is the scar from his broadsword
he struck her down with
once in a fit of rage

scratch a rock
and a legend springs 





The Reservoir 

There isn't a dropp of water
in the great reservoir the peshwas built.

There is nothing in it.
Except the hundred years of silt. 





Traffic Lights 

Fifty phantom motorcyclists
all in black
crash-helmeted outriders
faceless behind tinted visors
come thundering from one end of the road
and go roaring down the other
shattering the petrified silence of the night
like a delirium of rock-drills
preceded by a wailing cherry-top
and followed by a faceless president
in a deathly white Mercedes
coming from the airport and going downtown
raising a storm of protest in its wake
from angry scraps of paper and dry leaves
but unobserved by traffic lights
that seem to have eyes only for each other
and who like ill-starred lovers
fated never to meet
but condemned to live forever and ever
in each other's sight
continue to send signals to each other
throughout the night
and burn with the cold passion of rubies
separated by an empty street. 





The Horseshoe Shrine 

That nick in the rock 
is really a kick in the side of the hill. 
It's where a hoof 
struck 

like a thunderbolt 
when Khandoba 
with the bride sidesaddle behind him on the blue 
horse 

jumped across the valley 
and the three 
went on from there like one 
spark 

fleeing from flint. 
To a home that waited 
on the other side of the hill like a hay 
stack. 







AGHA SHAHID ALI [15.686] Poeta de India

$
0
0

Agha Shahid Ali 

(1949-2001). Nació en Delhi, India, obtuvo un doctorado en lengua inglesa por la Universidad Estatal de Pensilvania y una maestría en artes por la Universidad de Arizona. Fue poeta y traductor. Entre sus libros se incluyen The Half-Inch Himalayas, A Nostalgist’s Map of America  Poems, The Country Without a Post Office y Call Me Ismael Tonight.

BIBLIOGRAFÍA

Poesía

Bone-Sculpture, Writers Workshop (Calcutta, India), 1972.
In Memory of Begum Akhtar and Other Poems, Writers Workshop (Calcutta, India), 1979.
The Half-Inch Himalayas, Wesleyan University Press (Middletown, CT), 1987.
A Walk Through the Yellow Pages, Sun/Gemini Press (Tucson, AZ), 1987.
A Nostalgist’s Map of America, Norton (New York, NY), 1991.
The Beloved Witness: Selected Poems, Viking Penguin (New Delhi, India), 1992.
The Country Without a Post Office, Norton (New York, NY), 1997.
Rooms Are Never Finished, Norton (New York, NY), 2001.
Call me Ishmael Tonight: A Book of Ghazals, Norton (New York, NY), 2003.
The Veiled Suite: Collected Poems, Norton (New York, NY), 2009.

Otros

T.S. Eliot as Editor, University of Michigan Research Press (Ann Arbor, MI), 1986.
(Translator) The Rebel’s Silhouette: Selected Poems, by Faiz Ahmed Faiz, Peregrine Smith (Salt Lake City, UT), 1992.
(Editor) Ravishing Disunities: Real Ghazals in English, afterword by Sara Suleri Goodyear, University Press of New England (Hanover, NH), 2000.

BOOKS

Contemporary Poets, sixth edition, St. James Press, 1996.




El país sin oficina de correo

Me llevan por el Paraíso en barca por un río de Infierno:
fantasma exquisito, es de noche.
El remo es un corazón que rompe las olas de porcelana.

Soy todo lo que perdiste. No me perdonarás.
Mi recuerdo sigue interponiéndose en tu historia.
No hay nada que perdonar. No me perdonarás.
Escondí mi dolor, incluso de mí mismo: sólo a mí mismo lo revelé.

Hay que perdonarlo todo. No puedes perdonarme.
Si al menos hubieras podido ser mía de algún modo,
¿qué no habría sido posible en este mundo?


Cita preliminar de Salman Rushdie, Shalimar el payaso
Trad. Miguel Sáenz
Barcelona, Mondadori, 2005




Gacela

 La única lengua de pérdidas que queda en el mundo es el árabe.
Estas palabras me las dijeron en una lengua no árabe.
 Ancestros, me han dejado una parcela en el cementerio familiar.
¿Por qué debo mirar en sus ojos para hallar oraciones en árabe?
 Majnun, con sus vestidos rotos, todavía llora por Laila[i].
Ay, tal es la locura del desierto, su loco árabe.
 ¿Quién escucha a Ismael? Aun ahora él grita:
Abraham, arroja tus cuchillos, recita un salmo en árabe.
 Desde el exilio Mahmud Darwish le escribe al mundo:
Todos ustedes pasarán por entre las fugaces palabras del árabe.
 El cielo está atónito, se ha tornado un techo de piedra.
Te digo que debe llorar. Así que arrodíllate, ora que llueva en árabe.
 En una muestra de miniaturas, una caligrafía tan delicada:
¡Estampados de Cachemira atados al cabello de oro del árabe!
 El Corán profetiza un fuego de hombres y piedras.
Bien, ahora todo se ha hecho realidad, como fue dicho en árabe.
Cuando Lorca murió, dejaron los balcones abiertos y vieron:
sus casidas trenzadas en el horizonte en nudos del árabe.
 La memoria ya no está confusa, tiene una patria.
Dice Shammas[ii]: parcele cada confusión en un gracioso árabe.
 Donde hubo casas en Deir Yassein, verás densos bosques.
Ese pueblo fue arrasado. No quedan trazas de árabe
 Yo también, ay Amichai, vi los vestidos de hermosas mujeres
y todo lo demás, al igual que tú, en muerte, hebreo y árabe.
 Me piden que les diga lo que Shahid significa.
Escuchen: quiere decir “El amado” en persa, “testigo” en árabe. 

Otro País
 Arundhathi Subramaniam, poeta, ensayista y compiladora





A Pastoral

on the wall the dense ivy of executions 
—ZBIGNIEW HERBERT

We shall meet again, in Srinagar,   
by the gates of the Villa of Peace,   
our hands blossoming into fists   
till the soldiers return the keys
and disappear. Again we’ll enter
our last world, the first that vanished

in our absence from the broken city.   
We’ll tear our shirts for tourniquets
and bind the open thorns, warm the ivy   
into roses. Quick, by the pomegranate—
the bird will say—Humankind can bear   
everything. No need to stop the ear

to stories rumored in branches: We’ll hear
our gardener’s voice, the way we did
as children, clear under trees he’d planted:
“It’s true, my death, at the mosque entrance,
in the massacre, when the Call to Prayer
opened the floodgates”—Quick, follow the silence—

“and dawn rushed into everyone’s eyes.”   
Will we follow the horned lark, pry
open the back gate into the poplar groves,   
go past the search post into the cemetery,   
the dust still uneasy on hurried graves
with no names, like all new ones in the city?

“It’s true” (we’ll hear our gardener
again). “That bird is silent all winter.
Its voice returns in spring, a plaintive cry.   
That’s when it saw the mountain falcon   
rip open, in mid-air, the blue magpie,   
then carry it, limp from the talons.”

Pluck the blood: My words will echo thus   
at sunset, by the ivy, but to what purpose?   
In the drawer of the cedar stand,
white in the verandah, we’ll find letters:   
When the post offices died, the mailman   
knew we’d return to answer them. Better

if he’d let them speed to death,
blacked out by Autumn’s Press Trust
not like this, taking away our breath,
holding it with love’s anonymous
scripts: “See how your world has cracked.
Why aren’t you here? Where are you? Come back.

Is history deaf there, across the oceans?”
Quick, the bird will say. And we’ll try
the keys, with the first one open the door
into the drawing room. Mirror after mirror,   
textiled by dust, will blind us to our return
as we light oil lamps. The glass map of our country,

still on the wall, will tear us to lace—
We’ll go past our ancestors, up the staircase,
holding their wills against our hearts. Their wish
was we return—forever!—and inherit(Quick, the bird
will say) that to which we belong, not like this—
to get news of our death after the world’s.

(for Suvir Kaul)

 "A Pastoral" from The County Without a Post Office.





Ghazal

Feel the patient’s heart 
Pounding—oh please, this once— 
—JAMES MERRILL

I’ll do what I must if I’m bold in real time.   
A refugee, I’ll be paroled in real time.

Cool evidence clawed off like shirts of hell-fire?   
A former existence untold in real time ...

The one you would choose: Were you led then by him?   
What longing, O Yaar, is controlled in real time?

Each syllable sucked under waves of our earth—
The funeral love comes to hold in real time!

They left him alive so that he could be lonely—
The god of small things is not consoled in real time.

Please afterwards empty my pockets of keys—
It’s hell in the city of gold in real time.

God’s angels again are—for Satan!—forlorn.   
Salvation was bought but sin sold in real time.

And who is the terrorist, who the victim?
We’ll know if the country is polled in real time.

“Behind a door marked DANGER” are being unwound
the prayers my friend had enscrolled in real time.

The throat of the rearview and sliding down it   
the Street of Farewell’s now unrolled in real time.

I heard the incessant dissolving of silk—
I felt my heart growing so old in real time.

Her heart must be ash where her body lies burned.   
What hope lets your hands rake the cold in real time?

Now Friend, the Belovèd has stolen your words—
Read slowly: The plot will unfold in real time.

(for Daniel Hall)
NOTES: Yaar: Hindi word for friend.

Agha Shahid Ali, “Ghazal” from Rooms Are Never Finished.




H. MASUD TAJ [15.687] Poeta de India

$
0
0

H. Masud Taj 

(India, 1956). Arquitecto, poeta y calígrafo. Vive en Canadá. Su Domain of Inbetween está incluido en la Colección Especial de Poesía de la Universidad de Carleton. Aparece en el atlas de nueva literatura canadiense y en la antología Penguin de poetas indios contemporáneos.



 Libélula

 Mi cabeza
es una reunión de ojos;
sostengo demasiados puntos de vista.
 Mis pies
son cabellos dislocados;
lo provisorio nunca fue tan tenaz.
 Mi cuerpo
es una reticencia;
frágil tallo en un ángulo.
 Mis alas
son nostálgicas hojas;
la transparencia no hace fotosíntesis.
 Mi lengua
está en llamas.
no tengo nombre por el que vivir.

Otro país
 Arundhathi Subramaniam, poeta, ensayista y compiladora







Dragonfly

My head
Is a conference of eyes;
I hold too many points of view.

My feet 
Are displaced hair;
Tentativeness was never so tenacious.

My body
Is an understatement;
Fragile stem at an angle.

My wings
Are nostalgic leaves;
Transparency cannot photosynthesize.

My tongue
Is on fire;
I have a name to live up to.



Soul Animated: Review of Alphabestiary
Por Rajiv Trivedi

alphabestiary_coverIn his introduction, Barrie Poet Laureate Dr. Bruce Meyer informs us why this volume was conceived as an Emblem book. During early Renaissance, popular literary works featured elaborate woodcuts and these illustrations were accompanied by poems to present the idea, before the topic in question was discussed in detail. He says,



“Some of my reactions to the poems pointed me towards general ideas about the importance of symbols and iconography in English and European literature. Taj’s animals each project their own personality; their own sense of self-awareness, and their own unique identity.”

Oral poet from Ottawa, H. Masud Taj recalls his early childhood in Bombay, when a natural love for all God’s creatures was bolstered by tales of Panchtantra, Aesop’s Fables and characters from Disney. “It was but natural that Mickey Mouse, Bugs Bunny, Tweety and Donald Duck should express themselves as humans. Part the monitored movement of these graphic characters, part his training as Muslim, part design talent that led him to architecture, Taj is an accomplished calligrapher too.

The reader is also informed that this version of an emblem book can actually come alive in readers’ hands. The writers hold that a book fulfills its destiny in this manner. The “Horse” confesses that its movement is meditation and canter, mere foreplay:



When I break into a gallop
The circle of horizon
Begins to slip away,
As I touch down to beat
The world with my feet
So that it may spin.



As the words work up to a frenzy, one can feel the power that can kick away the inertia and force the earth to roll. Yet Taj’s horse is not merely a muscular creature. It is a manifestation of essential energy that gives rise to physical phenomena.



At the twitch of my nostrils
Stars flicker away.
Each time I turn my head
Swirling my mane, spiraling off galaxies,
I watch the universe change.



One wonders if it is the science he practices in manipulating spaces to encompass living creatures that grants him the unique vision, which has ability to blur the familiar into sharpness of hitherto unknown idea. Sixteen million colours fail to shake the zebra from its perfection of black and white:



I am the bipolar icon in black and white;
The black centre around which whiteness swirls
The white shroud concealed in darkness.



Yet, it is not only this sense of transcendence that ‘Emblem Book’ comes alive. Alphabestiary from Exile Editions is a bridge not only between human and animal world, between East and West; it is also a conduit between physical paper-print books and virtual e-books. Unfortunately in a world filled with Apps, the major players are yet to integrate QR reader in their OS. However, if you are patient enough to hunt out one from available selection, your QR reader would lead you to author readings from text, author discussions on the writing process and their insights into creative process in play. For those less adventurous, a page is devoted to listing URLs that would connect the reader to these video clips.

Integrity, continuity, flow etc. have classically been the requisites for ideal appreciation of art. It was logic-oriented Poe who could not help transporting his methodology for designing tales of mystery and imagination, to domain of poetry. As expected, it leads to a narrow morbid area. Even as I was enchanted by the perfect logic of his thesis, I never expected to find practitioners to come up with more poems like The Raven. The integrity of a poem lies beyond connected images or narration. Poetry of Taj is more about discovering buried synapses that connect sensate and the inanimate.

In a recent conversation, he confided that spaced reactions and experiences hoarded over time, present themselves in sharp clarity and he is able to write the poem down in his calligraphic hand in a single sitting of ten to forty five minutes. A long poem took him around four months to conceive and four hours to pen. Even though I was half-tempted to ask if the weight and flow of his strokes affected the poem, I killed the thought. I knew that there is little relationship between his creating a poem and writing it down on paper. For the oral poet, it is the weight and timbre of sound that works as contributing factor. The calligrapher, distinct from the poet is equally a receiver-creator who makes visual-tactile response to the poem in his head. In a way Taj through calligraphic presentation of poem makes it a blend art-form like Ghazal, where the listener never truly realizes the source of transportation — literary image or the musical note.

It is in such a backdrop of multiple expressions that Bruce Meyer boldly contributes with short prose pieces. As the original thinker who conceived the whole project of putting it up as an emblem book, the burden he shouldered gradually unfolds as he writes a counter-piece to poem. The mixing of literary genres has been attempted earlier with varying results. As I went from poem to essay, often going back to some lines, I kept being reminded of Milan Kundera. I was always conscious that in emblem book there were two different minds, the output created in different geography and time; that such a collaborative work faces far different challenges than a single author experimenting with modes of expression. What I perhaps unconsciously yearned for was the cohesive expression that remains unblemished even as Kundera breaks form.

It took Firefly to warm Bruce up. The Professor of English responded in best way possible to Ant, Bull, Cat, Dragon, Elephant bringing imagination and scholarship together with brevity and wit but the poet Bruce Meyer held his speech. To the “Nostrils are a flaring/ Twin black hole system/ Snorting last flares/ Of collapsing suns” we have Bruce’s observation on Bull:
Yet for all the connotations of rebirth that are associated with the bull, it is also linked to the haunting Western image of the god who must die every spring in order for the world to be reborn, both spiritually and vegetatively.

Taj’s “I am as large as memory” Dragon attracts its ancestry in literature – Tiamet surfacing in pagan religions, wounds Beowulf and symbolizes evils of Catholicism in Spenser’s The Faerie Queene. It gives rise to supportive myth of dragon-slayer but there is little in the short text to balance the poetic imagination:



No myth can last the cycle of my breath;
No fire in the breasts of your armoured knights
No glints of steel in their hand can withstand
The force of my breath, my acidic saliva,
The blaze in my eyes.



He is moved by the plight of one who “Celebrates the excess / Of memory / With the memory / Of excess” but is now on verge of extinction and “must be preserved because… its absence would create an enormous hole in nature that our imaginations cannot fill.” Bruce ends this piece with: “This is something to remember. This is something one cannot forget.” The emphasized antonym of imperative readies the reader to look out for twin strands of poetry disguised as verse and prose.

Back to Firefly, the first poet introduces paradox of burning without passion, glowing without heat; subjectivity succumbing to objectivity to retain its essence, the eternal flame. The second responds with a moving childhood experience with fireflies that leads to a cardinal truth:
I captured one in a glass jar… (hoping) it would glow in the night… It did not. Once it was taken out of its place, its light went out. It had no one to speak to, and I believe it died of loneliness or from its inability to serve the purpose for which it was created – to share the divinity of its flame of desire with other fireflies who understood what it was trying to say in the darkness. Language gives us hope only when we understand it and are able to reply to those who speak to us.

Indian aesthetics speaks of Nav-Rasa — the nine humours or emotional states. The poems in Alphabestiary showcase almost all. Yet, they do so in modern metaphor. The serpent in his Viper has the ability to use heat as sight: “Betrayal at 98. 6 degrees Fahrenheit” He eyes all life around as ‘micro-morsel’ or ‘meat-monumental’ relishing the ‘orgy of choices’:



I believe in consumer society.
For I am the consumer
You, the consumed.



The book may have its root in illustrated primers for children, but the poetic maturity of Bruce and Taj, intertwined as twin strands of DNA, brings home the truth that it is only through regaining the child within, we become wise. The book succeeds in rekindling appreciation for poetry as well as emphasizing the need to  push  the freeze button on an info-driven rush that comprises human life.  Intellectual query may at some point, lead one to reality of absolute loneliness, but listening to sounds and striving to learn the tongues of living beings we normally feel superior to, the realization would dawn upon us:
… that the sheep’s sense of togetherness points us to a lost, elegiac, pastoral place where we were once orderly, peaceful, and at peace with ourselves.

H. Masud Taj is an architect, calligrapher and oral poet whose poems get featured in anthologies of Indian poets (Penguin Books India 2002; Wespennest Austria 2006; Bloodaxe UK 2008; TLR USA 2009) as well as Canadian poets (Atlas 2007; Rogue Stimulus 2010). He is an Adjunct Professor of Architecture at Carleton University in Ottawa.

Bruce Meyer is the author of thirty one books of poetry, fiction, non-fiction, pedagogy and literary journalism including the national bestseller, The Golden Thread. Meyer is the inaugural Poet Laureate of the City of Barrie and a professor of English at Georgian College.





MENKA SHIVDASANI [15.688] Poeta de India

$
0
0

 

Menka Shivdasani 

(India 1961). Es miembro fundadora del Círculo Poético de Bombay que se inició en 1986. Sus libros incluyen Nirvana and Ten Rupees (1990) y Stet (2001). Junto a Anju Makhija tradujo Fissures and Freedon, antología de poesía de la partición sindi.



 Notas de bajo

 ‘¿Cómo tu pelo puede ser tan sedoso?’
el músico negro preguntó y ella,
entredormida, dijo que Hong Kong era todo suavidad
y a veces el lugar se metía en el pelo.
 Él era un profesional y jugaban
el uno con el otro, notas muy afinadas
sobre sedosa piel. ‘El problema’, dijo él
‘es que eres muy sensible’ y sacó música
de entre las cuerdas de guitarra en la cabeza de ella.
 Fue cuando llegó al bajo
que algo cambió.
Después, ansioso, preguntó, ¿También tú,
chica, también tú? Pues en un punto crucial
hubo silencios que él no esperaba.
 ‘Siempre yo vengo callada”, le dijo,
sin agregar, ‘Siempre me voy callada también’.

Otro país
 Arundhathi Subramaniam, poeta, ensayista y compiladora 







Why Rabbits Never Sleep

Lettuce is Nature's sedative, I read somewhere,
so at three a.m., I finally
decided to make a little salad.
There were cockroaches in the refrigerator
but I washed the vegetable well, then peeled
layer after layer, startling a sleepy worm
that had crawled indignantly from beneath the leaves.
But the pieces lay untidily, splashed across the plate,
like splotches of sun on the street;
so I tried another strategy - common, really,
any housewife-poet will know it.

I took a knife, its blade seductive in the dark,
and I chopped. The fragments, I noticed, as I yawned,
had begun to take the most extraordinary shapes.
Somewhere I recognised a bride,
her toenails turned to ash,
a mother-in-law and husband shut the door.
Another piece bore the face of a politician;
a third was a child with eyes wide open.
And why did the dish resemble
a wounded Hiroshima?

I went at it like the smiling Nazi
in a half-remembered film, who invited
his prisoner to lunch, then demonstrated
the art of cutting carrots.
"Chop, chop," he said, and as the slices fell,
still smiling, hacked the prisoner's finger off,
two actually, with the words, "Chop, chop,"
and another smile.

That night, I discovered the reason
rabbits never seem to sleep.





Tea Party

When you and I were about to break
there was no question of a fight
over who would take the cups
and who the saucers.

You spilled over with steam,
meniscus rippling with the slightest
touch; I, supine on the floor,
licked the milk once meant
for you. Both of us
were china at that point.

One of us had been to China too,
known the meaning of porcelain freedoms,
sniffed red guards. One of us
had known the sound of an alien tongue,
harsh and guttural as it came
from smiling mouths.

Our smiles were circular, yours and mine,
yours from the top of the tea
and mine below - two halves joined
together on separate rims. When we blew
at each other, the crockery
stayed firm, and who but you
and I would know the liquid moved?

No, there was no fight
over chipped white glass.
The pieces lay upon the kitchen floor.

And I - I've moved to tea parties
in other living rooms, balancing
alien porcelain on a frigid palm.








HOVHANNES GRIGORYAN [15.708] Poeta de Armenia

$
0
0

Hovhannes Grigoryan 

Nació en la ciudad de Gyumrí, Armenia en el año 1945. Publicó once libros de poesía. Su obra fue traducida al ruso y francés. Desde el año 2005 es Secretario de la Unión de Escritores de Armenia. Fue galardonado con distintos premios, entre otros, con el premio estatal de la República de Armenia en 2011 por el libro "Nunca mueras - éso es lo que te digo". Es autor de traducciones del ruso y  del español. Falleció en 2013.



EL PUEBLO

Acá las personas son minoría
y a veces (muy raramente) se las puede ver
caminando preocupadas entre la multitud de vacas, de ovejas
y se ríen solo cuando tratas
de hablar con ellas sobre la justicia.
Se mueren de risa cuando les mostrás
un árbol y decís - miren qué belleza
en el resplandor de la puesta de sol,
y prácticamente se caen al suelo muertas de risa
torciéndose, cuando les lees
unas cuantas líneas
de poesía clásica de amor
y de belleza
eterna.
En general, acá oscurece temprano.
Aquí cenan con la luz apagada,
y la oscuridad universal se restriega
con crujido de cucharas que rozan platos,
En general, las personas acá viven poco,
morir aquí se considera
un asunto serio, digno de machos,
y aunque el camino al cementerio es corto,
a toda costa tratan de alargarlo
andando por el laberinto de las casas y los patios.
Se acuestan en el ataúd con Jas caras preocupadas,
colocándose el gorro hasta Jas orejas.
Calladas. Calladas como una roca.
Y solo ante el pozo, cuando el cura
rascándose la espalda,
empieza, apurado, a hablar de la justicia, del amor
y de la belleza eterna
en la tierra y sobre todo en el cielo,
una sonrisa leve aparece
en las caras pálidas y peludas
y algo se dicen entre ellas
moviendo los labios imperceptiblemente ...
¿Qué dicen?
Ay, si fuera posible entenderles
entre el llanto fuerte de las mujeres, el cacareo de las 

gallinas
el mugido de las vacas
y los insultos caóticos de los perros...





Con una nueva línea

Nací por la mañana,
en una pobre mañana de Gyumrí.
Mi hermana, que nació conmigo, murió unas cuantas horas después,
cuando el sol de agosto hacía rato que había salido
y miraba indiferente a nuestra familia desconcertada
que se reía y lloraba a rabiar;
hoy nadie la recuerda en nuestra casa,
a mi hermana, a la que habían visto ¿cuánto? Sólo algunas horas
en una mañana medio hambrienta de postguerra...
Sólo yo no puedo olvidarla, y a veces
el dolor del pecho me despierta temprano en la mañana,
y tirado en la oscuridad, con los ojos húmedos
día tras día recuerdo de nuevo aquellos nueve meses
que vivimos juntos
el mejor período de nuestra vida...


Un idioma también es un incendio. 20 poetas de Armenia
Compilación: Mariné Petrossian
Traducción: Alice Ter-Ghevondian
Versión poética y prólogo: Ana Arzoumanian
Alción Editora, 2013.







ՆՈՐ ՏՈՂԻՑ

Ծնվել եմ առավոտյան շուտ,
Գյումրվա մի աղքատիկ առավոտ:
Ինձ հետ ծնված քույրս մահացել է մի քանի ժամ հետո,
երբ օգոստոսի արևը վաղուց արդեն դուրս էր եկել
և անտարբեր նայում էր մեր մոլորված ընտանիքին,
որը մեկ խնդում և մեկ լալիս էր սրտակեղեք:
Հիմա մեր տանը ոչ ոք չի հիշում նրան,
Քրոջս, որին ի՜նչ էին տեսել, ընդամենը մի քանի ժամ՝
Ետպատերազմյան մի կիսաքաղց առավոտ…
…Միայն ես չեմ կարողանում նրան մոռանալ, և երբեմն
Վաղ առավոտյան արթնանում եմ սրտիս ցավից,
և թաց աչքերով մթության մեջ պառկած
օր առ օր վերհիշում եմ այն ինն ամիսները,
որ միասին ապրել ենք
մեր կյանքի լավագույն շրջանում…



ՀԱՅԱՍՏԱՆ

Սա իմ երկիրն է – չափերով այնպիսին-
որ կարող եմ վերցնել հետս,
թե մի հեռու տեղ գնամ:
Փոքրիկ՝ ինչպես ծերացած մայր,
Փոքրիկ՝ ինչպես նորածին զավակ
իսկ քարտեզի վրա
ընդամենը արցունքի մի կաթիլ…
Սա իմ երկիրն է – չափերով այնպիսին,
որ ազատորեն տեղավորել եմ սրտիս մեջ,
որ չկորցնեմ հանկարծ…




ՆԱՄԱԿԸ, ՈՐԸ ՔԵԶ ԵՐԲԵՔ ՉԻ ՀԱՍՆԵԼՈՒ

Ամեն ինչ բաժանված է արդեն,
և աստղերը, և արևը, և լուսինը:
ես գլխահակ եմ գալիս քեզ մոտ,
և ամաչում եմ սարսափելի,
որովհետև ամեն ինչ բաժանված է ու նվիրված:
Եվ այս բառերը՝ օտար արևներ,
և մերկ ծառերը, և քո կարոտը
անչափ տխուր են, անչափ հուսահատ,
որովհետև այս նամակը երբեք քեզ չի հասնելու,
որովհետև նորից քեզ փնտրելու եմ ամենուրեք,
գլխահակ քայլելու եմ նույն փողոցներով,
որովհետև ես սարսափելի ուշացած սիրահար եմ,
որովհետև ես ոչինչ չունեմ քեզ նվիրելու, որովհետև
ամեն ինչ բաժանված է ու նվիրված:
Փողոցներում, որտեղ դու հիմա չկաս, գարուն է
և մարդիկ քայլում են ոչ մի փոփոխություն չնկատելով:


Փողոցներում, որտեղ հիմա դու չկաս` գարուն է
և մարդիկ քայլում են ոչ մի փոփոխություն չնկատելով:
Քաղաքում, որտեղ դու չկաս,
չգիտես թե ինչու տոն է այս սովորական օրով,
և խմբերով աղջիկներ են անցնում
գույնզգույն շորեր հագած`
ոչ մի փոփոխություն
չնկատելով…
Իսկ նվագախումբը դուրս է ցայտում ամենաանսպասելի
անկյուններից
իր ետևից տանելով հրոսակախումբը`
ցնծությունից խելակորույս երեխաների –
ամբողջացնելով գարնան պատկերը կանաչավուն:

Ի՜նչ հեշտ է սիրել այն ամենն, ինչ հեռվում է,
և ինչ բավականություն` պատկերացնել այն, ինչը
չես տեսնում…
Բայց ամենահեշտը քեզ մոտ տխրությունն է ստացվում,
Օ, ինչքան ես վարպետացել դու այդ ասպարեզում:
Փիլիսոփայելու համար դու ընտրեցիր երեկոն
և սկսեցիր քեզ որոնել այնտեղ, ուր չկաս ինքդ,
և հայացքդ թափառեց փողոցներով,
մարդկանց մեջ,
սրճարաններում,
և հոգնությունից արցունքոտվեց հայացքդ`
ոչ մի փոփոխություն չնկատելով:

Իսկ նվագախումբն արդեն երկինք է բարձրանում,
իր ետևից տանելով ցնծությունից ոչինչ չնկատող
հրոսակախումբը երեխաների…

Ինչ հեշտ է մոռացվում նա, ով հեռվում է,
և ինչ ծանր է ընդունել այս տխուր միտքը,
երբ ինքդ ես հեռվում




ՀՈԳԵՀԱՆԳԻՍՏ
Դու այս դատողությունը կհամարես պարզունակ:
Թող այդպես լինի:
Վինսենթ Վան Գոգ

Ամեն անգամ ինչ-որ բան կորցնելիս ես հիշում եմ քեզ.
Ամենադժվարը քեզ կորցնելն էր-ես ոչինչ չէի հիշում,
Իսկ հիմա նույնիսկ թերթ կարդալիս ես ապահով եմ`
Ոչ ոք չի խոցի ինձ թիկունքից:

Այդ ե՞րբ էր`առաջին անգամ վառեցին գրքերը…
Կիսամերկ մարդիկ էին վազում փողոցներով,
Ցեխաջրի մեջ լողում էին վարդերը,
և ոսկեզօծ կառքեր էին սուրում երջանկությունից խելագարված:

Ամեն անգամ ինչ-որ բան գտնելիս ես կորցնում եմ քեզ,
Ամենահեշտը քեղ գտնելն էր-ես ոչինչ չէի հիշում:

***
Դժվար է երջանկությունը պահել երկու ձեռքերով,
երբ աչքերիդ մեջ արցունքի կաթիլներ կան:

Իսկ անտառը կամաց-կամաց սափրվում է երկրի երեսից,
Կապիկներին մարդ դառնալուց զատ ուրիշ ոչինչ չի մնում.
Անխելք կենդանիներ,զգում եք ձեր անխոհեմ քայլը`
Դուք վեպերի հերոսներ կդառնաք,
Դուք վերարկուներ կհագնեք,
Ինտրիգներ կսարքեք,
Կիսիրահարվեք և կխորտակվեք վերջնականապես:
Ես երգում եմ այս երգը ամենավերջին անգամ:
Իսկ վաղը գուցե պատերազմ սկսվի.
Կապիկները վառվելով `թիթեռների թեթևությամբ
կթափեն ծառերից,
և կիսամերկ մարդիկ կվազեն փողոցներով:

Դժվար է երջանկությունը պահել երկու ձեռքերով,
երբ աչքերիդ մեջ արցունքի կաթիլներ կան…

***

Առաջին սերը – անվերջ մոռանում ես նրան.
ցերեկները չես կարող հիշել, որովհետև դու
զանգում ես հեռախոսով, որովհետև քեզ
զանգում են հեռախոսով, որովհետև ինչ-որ
թղթեր ես ստորարում, որովհետև քեզ ինչ-որ
թղթեր են ուղարկում` ցերեկները դու ծերանում ես
աննկատ, և երեկոյան դու ծերանում ես աննկատ
և միայն գիշերը, երբ թևիդ ժամացույցն արձակելով
դնում ես սեղանին` հիշում ես առաջին սերդ, որը
չի ծերացել բոլորովին:
Դու գիտես, հազարավոր պատեր այն կողմ
նա ապրում է իր կյանքը, և դու
ապրում ես քո կյանքը, թեև արձակել ես
թևիդ ժամացույցն ու դրել ես սեղանին,
և վայրկյանները մրջյունների պես դուրս վազելով
ժամացույցից, հեռանում են քո կյանքից, կորչելով
սեղանին թափթփված գրքերի ու թղթերի արանքում:
Դու գիտես, հազարավոր պատեր այն կողմ գիշեր է:
Եվ հանգած են լույսերը: Ճիշտ այսպիսի մի լուսին
կախված է լուսամուտից և անտարբեր նայում է
նրան, ում կորցրել եմ վաղուց, ում մոռանում եմ
ցերեկները և երեկոյան մոռանում եմ դարձյալ,
և միայն գիշերները, երբ մնում եմ մենակ, հանում եմ
թևիս ժամացույցը, դնում եմ աչքերիս առաջ
և անձայն լալիս եմ անցնող կյանքիս համար,
և արցունքները կորչում են
սեղանին թափթփված րքերի և թղթերի արանքում:



ԳԵՂԱՐՎԵՍՏԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑԱՌՈւՄ ԿԱՆԱՆՑ
ԳԱՂՈւԹՈւՄ

Աշուն է: Բանտարկյալների համար ոտանավոր կարդալու
լավագույն ժամանակը:

Ճերմակ ներկած դահլիճում հավաքված էին գույնզույն
լաչակավոր մարդասպաններ, գողեր, ավազակներ…
Մի խոսքով, սովորական կանայք, որոնց կարելի է
հանդիպել ամենուրեք` փողոցներում, թատրոններում,
տոնավաճառներում, և հատկապես, ընտանեկան
հաճելի մթնոլորտում` հարազատներով շրջապատված:
Ոևորված խոսում էի անկախությունից, ազատությունից,
բազմակուսակցությունից և հարաբերություններից միջազգային:
Նրանք ծափահարում էին խանդավառ և հետո խնդրեցին ինձ`
սիրային բանաստեղծություններ կարդալ, որոնց մեջ
խոսք չլիներ անկախության և հատկապես ազատության մասին:

Աշուն է: Բանտարկյալների համար սիրային և հատկապես
բաժանման բանաստեղծություններ կարդալու
լավագույն ժամանակը:

Եվ ահա, սեր իմ, ես հիշեցի քեզ և կարդացի մեր կարճատև
հանդիպման և երկարատև բաժանման, հեռավոր աշնան մասին,
երբ ծառերը սովորականից շուտ տերևաթափվեցին, և ես
թեթև հանված հանկարծ խորացա ձյուն ու ձմեռվա մեջ
և այլևս չվերադարձա…: Հուզմունքից խզված ձայնով
կարդում էի, և արցունքները գետի պես հոսում էին
աչքերիցս, և հանկարծ նկատեցի, որ բարձր, ձայնը
գլուխները ցած, առանց ամաչելու լալիս են նաև
գույնզույն լաչակավոր մարդասպանները, գողերը,
ավազակները…: Սովորական կանայք, որոնց, արդեն
գիտեք` որտեղ կարելի է հանդիպել…

Աշուն է: Առանց ամաչելու: Բարձր: Ձայնը լգուխը գցած
լաց լինելու լավագույն ժամանակը:



ԾՆՆԴՅԱՆ ՕՐ

Չկարողացա այսօր տնից դուրս գալ, չէ որ այսօր
իմ ծննդյան օրն է: Ի~նչ տարօրինակ ու զարմանալի բան`
երկար տարիներ առաջ եղել է այդպիսի մի օր:
Եվ ինչ արած, սիրելի հյուրեր, դուք արդեն եկել եք, և ես
խորապես հուզված եմ, խորապես ազդված և շփոթված:
Ահա, իմ հին լուսանկարները, սիրելի հյուրեր, բարեկամներ
թանկագին, հիացեք ինչքան ուզում եք, չէ որ ամբողջ
օրը մերն է: Ահա, այս մեկը, ես` ընդամենը երեք տարեկան:
Աջ կողքիս մայրս է ժպտում, ետևում քույրերս են
կանգնած ու ծիծաղում են, իսկ այս ուրախ տղամարդը
հայրս է: Իսկ այստեղ արդեն մեծ եմ, եկեղեցու պատի
տակ: Աջ կողքիս – մայրս է, աղավնին ձեռքին, ետևոււմ –
քույրերս են կաննած աղավնիներով, իսկ այս
տղամարդը± – հայրս է, առանց աղավնու, բայց ամբողջովին
արյան մեջ կորած: Իսկ այս մեկում շատ ավելի փոքր եմ,
հիվանդ եմ, թույլ ու անօնական: Աջ կողքիս մայրս է
արտասվում, ետևում հեկեկում են քույրերս, իսկ դեմքը
մազակալած այս տղամարդը հայրս է: /Իսկ հիմա բոլորս
առողջ ենք, սիրելի հյուրեր, և միայնակ ենք բոլորս,
բարեկամներ թանկագին/: Ես այսօր չկարողացա տնից
դուրս գալ, ինչ-որ մեկն ամուր փակել էր դռները,
և պատուհաններն էր մեխել ամուր ու վարագուրել,
և ես պառկած եմ սենյակի ուղիղ կենտրոնում
իմ հյուրերի հետ `
աջ կողքիս աղավնիներն են, ետևում` ծիծաղը,
իսկ արցունքը դանդ




ՍԻՐՏ

Հին բառերի մեջ ամենաշատը դու կարող էիր խաբվել,
Դու, թեև այնպես
Խնամքով ու հոգատար թաքնված էիր մարմնի
Ամենախորքում, ամուր ու ճկուն ոսկորներով ցանկապատված:
Դու, ամենանուրբն ու զգայունը ու նաև
Անհրաժեշտն ու խաբվածը բոլորից:
Դու ցանկացել ես տեսնել,
և աչքերը փակել են աչքերդ,
դու ցանկացել ես գրկել,
և ձեռքերը բռնել են ձեռքերդ,
իսկ ձեռքերը կախվել են խաչված` դատապարտված
ստրուկների նման` հին Հռոմի ճանապարհին:
Դու ցանկացել ես լսել,
և ականջները խուլ են ձևացել,
դու ցանկացել ես վազել,իսկ ոտքերը
տարել են քեզ բոլորովին ուրիշ ճանապարհով…
Դու անվերջ ինչ-որ բաներ ես ցանկացել,
Բայց քեզ խաճախ խեղդել են ծխախոտի ծխի մեջ
և կամ թմրացրել գինով և օղիով դաղել:
Դու,անզոր ու անօգնական,
Ինչպես երեխա`բարուրի մեջ փաթաթված:




ՎԵՐՋԻՆ ԽՈՍՔ

Կարծում եք հե՞շտ է ապրել
Երբ քաղաքը ուր ծնվել ես-չկա,
Իսկ դու շարունակում ես ապրել:
Կարծում եք հե՞շտ է հիշել,
Երբ մոռացումն է փրկություն-չկա,
Իսկ դու շարունակում ես հիշել:
Կարծում եք հե՞շտ է քնել.
Երբ ականջներդ լցված են ճիչերով,
Երբ աչքերդ արցունքով են լցված,
Երբ ուրախ պատկերները հիմա
Տեսնում ես միայն երազում-
Կարծում եք, հե՞շտ է արթնանալ…

***

Փողոցներով անցնում են կույր աղջիկներ:
նրանք գավազան ունեն ձեռքներին
և քայլում են քսվելով պատերին:
– Եթե դու ինձ սիրեիր,
ես քեզ կտայի քո կապույտ աչքերը:
Փողոցներում
առանց ամաչելու լալիս են բանաստեղծները,
նրանք գլուխները խոնարհել են,
իսկ կույր աղջիկները քայլում են
և չեն տեսնում նրանց:
-Ես քեզ կտայի քո կապույտ աչքերը,
և դու կտեսնեիր ինձ:
Փողոցներում
կամաց – կամաց իջնում են վարագույրները,
և կամաց – կամաց փակվում է բեմը,
և գլուխ տալով կամաց – կամաց
հեռանում են կույր աղջիկները,
և բանաստեղծներն են հեռանում,
և վարագույրը վերջնականապես իջնում է:

Վարագույրից այն կողմ լսվում է բարձրաձայն
հեծկլտոց.
վարագույրից այն կողմ
բոլորովին ուրիշ աշուն է:
ԱՇՈՒՆ

Նվագում էր դաշնամուր,
իսկ լուսամուտները բաց էին
և աշուն էր:
Տերևները գունատվում ու չորանում էին,
իսկ ինքը նվագում էր:

Իսկ հետո
Մեկ – մեկ սկսեցին
թափվել տերևները,
ինչպես գունատված բառեր,
ինչպես չորացած նոտաներ:

Ինձ թաղեցեք
վաղը չէ մյուս օրը-
անտարբեր խնդրում էր դաշնամուրը:



***

Հայրս ու մայրս
երկու վառվող մոմեր
երկու ձեռքերիս մեջ,
երկու հալվող մոմեր՝
հայրս ու մայրս:

Զգույշ քայլում եմ
տարիների մեջ,
թեթև շունչ քաշում:
Դեմքիս մի կեսը ցերեկվա մեջ է,
իսկ մյուս կեսը՝ գիշերվա մեջ:

Ահա մի քառորդ
ապրեցի այսպես:
Մեկ ուրիշ քառորդ –
և էլ չկամ ես,
և էլ չկամ ես:

Հայրս ու մայրս
երկու վառվող մոմեր.
ես մեկ ուրախ եմ
և մեկ էլ տխուր
նրանց լույսի տակ:

Երկու ձեռքերիս մեջ
երկու հալվող մոմեր՝
տաք ու գեղեցիկ
մոմե արցունքներ
ձեռքերիս վրա:



ԵՎԲՈԼՈՐԸՔԵԶԿԱՍԵՆ՝ՄԻԳՆԱ

Բանաստեղծն ուզում է լինել անհամեմատ բարի:
Բանաստեղծը սիրում է աշունը,
նա թափառում է փողոցներով
և հետո մտնում է հին սրճարանը,
սուրճ է վերցնում և սկսում ծխել:
Իսկ դրսում արդեն սկսում են վառվել լապտերները,
Իսկ կինոդահլիճներում հանգում է լույսը,
և ինչ-որ ժամանակահատվածում
մարդիկ անգործ նստում են և հուզվում են տեղի-անտեղի…
Բանաստեղծն ուզում է լինել ամենաշատ հոգնած
և նա հենվում է սրճարանի ապակուն:
Բանաստեղծն ուզում է լինել ամենաշատ բարի,
ևս մի բաժակ սուրճ է վերցնում
և վառում է ծխախոտ՝ բավականին հմուտ ձևով:
Փողոցով անցուդարձ են անում
վերարկու հագած հրեշտակները, նրանց քթերը
կարմրել են ցրտից,
և նրանք փռշտում են, և խաչակնքում արագ-արագ:
Հիմա արդեն ուշ է բավականին,
և բանաստեղծը բարձրացնում է գլուխը
և հոգնած ելնում է ոտի
և անհամեմատ բարի հրաժեշտ է տալիս բոլորին:
Դռան մոտ նա կախում է գլուխը,
կարոտով ու սիրով նայում է բոլորին և այդպես
կանգնում է այնքան, մինչև արցունքները չորանում են:
Ու գլուխը բարձր պահած դուրս է ելնում փողոց,
և հրեշտակները արագ-արագ շարք են կանգնում
և շարքով քայլում են նրա ետևից
աշնան համաչափ հեծկլտոցի տակ:











NANOR PETROSYAN [15.709] Poeta de Armenia

$
0
0

Nanor Petrosyan 

Poeta armenia nacida en Teherán, 1984.







varón, llorá tranquilo
si alguien te toma el pelo te protegeré

no soy más un enigma para vos
soy simple, soy como vos

no temas perder tu virilidad
no me golpees

¿no tenés calor así?
ponete la pollera tranquilo

podés equivocarte
es normal

sentate vos primero en el minibús
yo me quedo parada

mi cuerpo se parece al tuyo
y no es más lindo que el tuyo

y si te falta fuerza
decilo en voz alta


Un idioma también es un incendio. 20 poetas de Armenia
Compilación: Mariné Petrossian
Traducción: Alice Ter-Ghevondian
Versión poética y prólogo: Ana Arzoumanian
Alción Editora, 2013.




Un idioma también es un incendio es una antología que reúne a veinte poetas -hombre y mujeres- armenios de distintas generaciones, aunque todos los autores siguen vivos y trabajando en el presente. El libro es más allá de la elección que supone desde luego omisiones, un primer acercamiento a una poesía desconocida en nuestra lengua. Los poetas reunidos pertenecen de cualquier modo a un instante histórico muy preciso y que consiste en el tránsito del período soviético al horizonte democrático actual. Los poemas en general hacen uso de la primera persona y un registro de lo cotidiano como ocurre en este poema de Nanor Petrosyan (1984): 


“y la pereza se resbaló por la cara  
y me aparecieron grandes ojeras 
y me abracé a mi almohada suave y cómoda  
y estiré y encogí mis piernas bajo la manta tibia 

y se extendió mi sangre sin obstáculos por las venas 
y bostecé lentamente por largo tiempo 
y miré por entre mis párpados al reloj 
y por despecho a tus agujas llenas de entusiasmo, 
hoy no iré a trabajar.”




Հղումներ հեքիաթներին

հղում 1

Եդեմական ծաղկի առաջ կանգնած
Վերջին թերթիկն է
Որ հեսա հեսա
Պիտի ընկնի ցած

Քաղեմ
Հրեշս դառնա գեղեցկադեմ արքայազն
Պալատներում ոսկեպատ
Ինձ սիրի մինչ ի մահ

Չգիտեմ բայց
Ուզում եմ արդյոք
Այդ ամենին տիրանալ

Թե հրեշիս հետ
Տառապեմ
Թողնեմ ներսից ինձ մի լավ քերի
Որ արդեն թառամեմ`
Վերջին թերթիկի շորոր-օրոր
Ընկնելու սպասումից
Պառավեմ

Հը…?




հղում 2

Ես տեսնում եմ
Աղջկան ձգված առաջ
Ծառի ճյուղից
Պոկելիս` կախված սառույցը
Ու պատկերացնում
Թե ինչպես ա տաքացնում գրկում
Որ տեսիլքները
Ջուր դառնա, հետո` ցամաքի
Վաղվանից նոր <<իսկական>>-ը սկսվի:
(Ոչինչ որ մրսում եմ)

Ես տեսնում եմ
Աղջկան ձգված առաջ
Ծառի ճյուղին,
Որին չի հասնում:
Իմ սայլը դառնում ա դդմիկ:
Ես փողոցում նստած ողբում եմ,
Կոշիկի մի թայը ձեռքիս,
Վաղվանից նոր <<իսկական>>-ը կսկսվի
(Հիմակվանից արդեն իսկ մրսում եմ)




հղում 3

Գայլը փչում է դրսից իմ տնակը` քարե
Ես վախեր չունեմ ներսում,
Բայց դուրս գալս է արգելափակում,
Ինձ` բանտապատում:
-Գայլ, հեռացի’ր,- մեջքս անշարժ դիրքից ոռնում է,
-Ա~րև եմ ուզում,
Ա~րև,
Թմբլիկ մարմինս
Ցեխերում` թավալել
Եղբայրներիս հետ ճղճղոցով
Բակում խաղ անել:




հղում 4

Ասպետը պարզել է առաջ
Գարեջրի շիշը:
Ես ամոթից
Կզակս ուսիս մոտեցրել
Այտերս
Կաս կարմրացրել
Աչքերս
Մազերիս շերտից ներս եմ անցկացրել:

Պարզել է առաջ
Գարեջրի շիշը` ասպետը
Ես ամոթից
Մտածում եմ`
Ոնց վերցնեմ: Թու~
Գետինը բացվեր`
Մեջը մտնեի,
Մենակ թե չիմանար,
Որ ես կռնատ աղջիկն եմ` հեքիաթի:




ANAHIT HAYRAPETYAN [15.710] Poeta de Armenia

$
0
0

Anahit Hayrapetyan 

(ARMENIA) 
Nacida en 1981, en Nagorno Karabaj, poeta, periodista, reportera gráfica. Ordenadores Estudios y fotoperiodismo en Yerevan, medios de comunicación y periodismo en Dinamarca. Poesía Pública en revistas literarias, primer libro en 2002. Taboo, 2005 Premio a la Unión Literatura Escritores de Armenia joven. Periodista y reportera gráfica, trabajando para Eurasianet, sus fotografías aparecen en National Geographic Traveler (Armenia), Newsweek, etc. Ogoniok Premios internacionales importantes de fotografía para su obra.





Pancita

A la mañana muy temprano
con el olor de las sábanas
con el dolor interminable de mis piernas 
con el cerebro totalmente nuevo y vacío
y ella durmiendo impasiblemente todavía
me levanto me asomo al balcón como una sonámbula
desnuda
completamente desnuda

las barrenderas limpian las aceras cantando
no sé qué canción antigua
balcón terraza
si alguien decidiera mirar hacia arriba
yo con la panza grande
con las tetas grandes
donde ya se acumula leche
cubiertas de estrías rojas
a causa de estirarse tanto
con los pezones que se muestran
más allá de mi voluntad.

¡Me da lo mismo!
Mis amigas
siempre lo hacen
pechos al aire en la playa
en casa
en el balcón
en la vida
y hasta con la ropa puesta
yo sentía sus pechos

se sacude dentro de mi panza
palpo y adivino piernas manitos
mamá te quiere, gatita,
mamá te adora
quiere que nazcas
para jugar juntas
hace mucho que no juego

mi panza
ordenándola entre mis piernas de alguna manera
me siento frente a la computadora
llantos
amargos
con los pensamientos colgados de las orejas
de mis labios
entre mis manos
trato de escribir el poema de siempre.



Un idioma también es un incendio. 20 poetas de Armenia
Compilación: Mariné Petrossian
Traducción: Alice Ter-Ghevondian
Versión poética y prólogo: Ana Arzoumanian
Alción Editora, 2013.



LA MUNTELE ARARAT

el îşi aducea aminte – când să fi fost? – tânăr, 
plin de vise şi de simţire, 
călătorea de la erevan mai spre margine 
când fu aprins de o imposibilă iubire. 
y. charents


pas cu pas urcând pe ararat 
fir-ai afurisit fir-ai tu afurisit 
pas cu pas mai mult mi se înfundă 
sângele meu prin vene te poartă 
despre tine scriu cu obstinaţie 
de iubit nu iubesc


improvizaţiile lui duke ellington 
în camera cu pereţii strâmbi 
unde totul miroase a sex 
rufele întinse să se usuce 
papucii 
până şi cafeaua 
eu abătută 
tristă şi transparentă 
atât de lentă, feminină 
mi-am văzut mâinile febrile 
de parc-aş avea vreo patru ani 
dacă zici că sunt rea, tu eşti 
tu cu degetele încrucişate la spate 
ca dezlegare la minciuni 
pe când mă pregăteai pentru tine


eu te omor 
încep de la penisul 
căruia nu-i plac fecioarele


atoate-cunoscător, atoate-poftitor 
intelectual 
harnic şi câştigător 
întotdeauna ridicat 
semănătorul 
gata mereu de luptă pe viaţă şi pe moarte 
numai şi numai spre binele patriei 
înainteeeeee!


ai iubit 
hahahaha 
încă un număr în clubul zero 
în agitaţia mulţimii de melomani 
unde toţi ştiu totul despre toţi 
de parcă abia ţi-ai aduce aminte numele meu 
golul marcat


chiar pe muntele ararat 
am iubit 
corpul tău scurt îndesat 
transpirat 
degetele scurte 
ochii încrucişaţi 
aşa cum am iubit 
la fiecare metru al muntelui ararat 
multe alte penisuri tăiate 
nu te iubesc 
cum ciripitul încet ţi se stinge 
încă un pas înainte 
spre culmea luminoasă 
urc şi soarele este cu fiecare pas mai fierbinte 
sms-ul pe care mi l-ai trimis 
că sunt foarte slabă la ce fund 
că burta nu mi se manifestă 
că faţa mi-e senină 
şi fruntea expresivă 
că am ţâţe mici şi simpatice 
neatinse de buze şi guri 
că pe ea o doreşti, alpinista din mine 
fugară, proscrisă, 
pierdută, în paragină 
singură şi stearpă 
că în muzeul viking de mine ţi se face dor 
nu mă enervează 
că vârful nu se zăreşte 
norii s-au lăţit 
no să înnebunesc 
la patru mii de metri 
beau 
ceai din zăpadă de pe ararat topită 
noroc! 
fundul meu a ajuns pe planul al şaptelea 
şi nu supără pe nimeni 
că nevoile toaletei trebuie împlinite 
iar dis-de-dimineaţă 
pornesc la drum 
înainteeee 
spre piscul luminos


prin zăpezile muntelui ararat 
următorul pas 
fiecare pas puţin mai sus decât cel dinainte 
frigul e insuportabil 
sângele-n vine îmi duce voios bogatul conţinut de sms-uri 
siemens model cincizeci şi doi, furat din vechiul telefon 
anahit 
scrie 
am să-mi pierd minţile 
avansând atât de încet 
prin zăpezile muntelui 
aşa nu mai pot merge 
el, juma, se repede 
iar eu atât de uşoară că pot să şi zbor 
dar îmi simt greutatea tot mai mult 
respir greu 
abătută 
tristă şi transparentă 
atât de lentă, feminină 
văd în sfârşit piscul


atoate-cunoscător, atoate-poftitor 
intelectual 
harnic şi câştigător 
întotdeauna ridicat 
semănătorul 
gata mereu de luptă pe viaţă şi pe moarte 
numai şi numai spre binele patriei 
înainteeeeee!




համար մեկ

երեք ընկերուհիներով հյուղակում ապրում ենք
մեկ էլ փոշու ամպ նկատեցինք
տեսանք բազմահազար ձիավորներ գալիս են դեպի մեզ
փախչելու տեղ կար
աստիճաններով պիտի ներքև վազեինք
հաստատ ոտքերի տակ կտային մեզ
հետ գնացինք հյուղակ
մեզ գրավեցին երեք ձիավոր
ընկերուհիներիս ձիավորները գեղեցկադեմ հաղթանդամ
ինձ բաժին ընկավ ամենագեշը
մի քանի անգամ փորձեցի փախչել
բան դուրս չեկավ
ընկերուհիներս շատ գոհ էին
երջանկություն գտան
ամենագեշը պարզվեց առաջնորդն էր
երբ հասկացա ինչքան է ինձ համար տանջվում
սկսեցի վարանել
փախչել թե մնալ այնուամենայնիվ




համար երկու

ինձնից մի քանի տարի փոքր տղա սիրահարվեց ինձ
ես երկար ժամանակ լուրջ չէի ընդունում
փորձում էի հասկացնել առանց վիրավորելու
վերջը շատ նեղացավ
մի քանի տարուց էլի եկավ
երբ որ մի քանի անգամ մի քանի տարուց հետո վերադարձավ
սկսեցի կասկածել
իսկ եթե իսկապես միգուցե բայցևայնպես այնուամենայնիվ
սատանան տանի պետք է փորձել



համար երեք

ամենակրկնվողը սա է
զանգերը հնչում են
ես մոռացած որ կիսամերկ եմ ու անկոշիկ
խելագարի պես վազում եմ` հանկարծ չուշանամ
հանկարծ չկարծի` չեմ գնալու
հանկարծ չհասնեմ
մայրս հետևիցս քողը բռնած վազում է
կոշիկներս գրկած վազում է
մայրս ինձ հավասար վազում է
ես արագ ոտքերս պոկում եմ
արագ արագ
տեսնում եմ` եկեղեցու պատի տակ հեկեկում է




համար չորս

բոլորին հավաքում եմ շուրջս
ու ասում որ կարող եմ ինձ գետնից պոկել
կենտրոնանում եմ
ու մարմինս իսկապես բարձրանում է
ամեն օր սովորում եմ մի քիչ ավելի վերև
մի քիչ ավելի վերև
թռչունի պես ճիշտ է հնարավոր չի լինի
պետք էլ չի




համար հինգ

իմ պատուհանից քո պատուհան
բան չի մնացել
էդ ճանապարհն էլ կանցնեմ
նվաղում եմ
երբ սկսում ես հանվել
շուտով ֆիլմ նայելու ժամանակն է
տունը կլցվի արհեստական երջանկությամբ
իսկ երջանկությունն այդպես էլ չի գա
ասելիք չունեմ
իմ պատուհանից քո պատուհան
մի պարան կկապեմ
լվացք կփռեմ
ինչ լավ է`
այստեղ երեկոյան պատուհանները չեն ծածկում ծանր վարագույրները
ու նրանց հետևում տեղի ունեցող արարները
լցնում են միայնության ժամերս
նվաղում եմ
երբ սկսում ես հանվել…




համար վեց

սպիտակը շատ է
էնքան շատ որ աչքերս կուրանում են
եղել ա` մթան մեջ գոռացել եմ
չէի պատկերացնում սպիտակից ավելի կվատանամ
բոլորի պատերը սպիտակ են
բոլորի առաստաղները սպիտակ են
բոլորի դռները սպիտակ են
ոտքս առաջ եմ դնում
էն մյուս ոտքս եմ փորձում առաջ դնել
մահճակալից ընկնում եմ




համար յոթ

հերթական թռիչքս է
բոլորը հավաքվել ինձ են նայում
զգում եմ ինչ-որ բան խանգարում է
զգում եմ ինչ-որ բան կիսատ է
ինքս ինձ ասում եմ`
պատկերացրու մենակ ես
պատկերացրու մենակ ես ու սիրելի
պատկերացրու սիրելի ես ու ցանկալի
պատկերացրու ցանկալի ես ու դատարկ
պատկերացրու դատարկ ես ու իմաստուն
կամաց կամաց բարձրանում ես վեր
պատկերացրու գետնից կամաց կամաց բարձրանում ես վեր




համար ութ

չի լինում ա մի հատ կատարինե ա լինում
չի լինում ա մի հատ գրիգոր ա լինում
չի լինում ա մի հատ մամա ա լինում
չի լինում ա մի հատ պապա ա լինում

չի լինում ա մի հատ ականջ ա լինում
մի հատ էլ խոզուկ
վերջ քնեցինք




համար ինը

ամեն օր գլուխս տարուբերելով ասում եմ`
սենց չի կարող շարունակվել
դու պետք է ինձ անընդհատ
ես քեզ սիրում եմ ասես
ես քեզ ամենաշատն եմ սիրում
աչքերիդ մեջ պիտի այրես մի քանի արեգակ
ու բանաստեղծություններ պիտի սովորես անգիր
շեքսպիր պիտի կարդաս ինձ համար շեքս-պիր
աչքերիդ մեջ լցնես մի քանի անձրև
ու լաց պիտի լինես իբր պատահաբար վերջում
ու ես խելակորույս քո գիրկը պիտի ընկնեմ




համար տասը

էդ սաղ հեչ դու էն ասա էսօր օրինակ քանի՞ հատ նոր գերմաներեն բառ ես սովորել

համար տասնմեկ

չի լինում ա մի հատ կատու ա լինում
գնում ա տատիկի տուն
-մամա մամա
իսկ ի՞նչ եղավ կովիկը
-կովիկին կերավ առյուծը
-ինչու՞
-սոված էր
-ես էլ եմ սիրում կովիկ ուտել




համար տասներկու

ապարները լցնում եմ մեքենայի մեջ
տանում թափում աղացը
էլի էլի էլի
միակ կին վարորդը արտադրամասում ես եմ
պղնձա-մոլիբդենա-հողախառը զանգվածը
հիշողություններիս մեծ քանակը հետը խառնած…
այս դաշտերով վազել էի
այս դաշտերում գառներ էի արածացրել
այս դաշտերում սիրել էի
այս դաշտերում ես իմ երազներն էի շաղ տվել
հիմա
դրանք
աղմուկով լցվում են աղացի մեջ
երեխաներս սոված չեն մնա
մերկ եմ
սին ու անպաշտպան
աղացի ատամները
առանց հաշվի առնելու իմ ցանկությունները
խժռում են ինձ
ես մանրանում եմ
դառնալու պարկերում թաղված հարստություն
երեխաներս մնացին առանց մեր
վախ
երեխաներս մնացին անտեր



համար տասներեք

քուրդ երեք ակտիվիստուհիների թաղումն է
պատուհանից տեսնում եմ` ուր որ է կանցնի թափորը
ուշագնաց փնտրում եմ լուսանկարչական սարքս
տեղադրում մոնոպոդի վրա ու կանգնում ամենալավ կետում
չգիտեմ ինչ երկիր է
չգիտեմ որտեղ եմ
չգիտեմ ինչպես այստեղ հասա
մայրս տղայիս ձեռքիցս խլում վազում է ներս
թափորն անցնում է
ես հիշում եմ որ ինչ-որ տեղ արդեն տեսել եմ այս լուսանկարները
լռության միջից հայացքները ինձ են շրջվում
վերջապես ընդունեք հայոց ցեղասպանությունը
գոռում եմ



համար տասնչորս

համար քսանմեկ տրամով գնացինք համար տասնմեկով հետ եկանք

համար տասնհինգ

իսկ դու թաբուն կարդացե՞լ ես

համար տասնչորս կամ երգ ոտքերի մասին

համար տասնվեց

թղթերը դասավորեց պայուսակի մեջ
հագավ կոստյումը
համբուրեց շուրթերս
ու հեռացավ
դանդաղ դուրս իջավ
գլուխը շրջեց աջ շրջեց ձախ
քայլերն ուղղեց դեպի կանգառ

համար տասնյոթ

նրա մարմինը բարակ էր ու սլացիկ
նա բազում երազանքներ ուներ
այն ժամանակ նա ամենասիրունն էր
ու շատ երիտասարդ
նրա մաշկը թարմ էր
ու ձայնը զրնգուն


համար տասնութ

հանկարծ հրդեհ է բռնկվում
երեխաներիս վերցնում եմ ձեռքիս
դեռ բավական հեռու է
կհասցնեմ ինչ-որ բան էլ վերցնել
շվարած շուրջս եմ նայում`
ինչը ինչը ինչն է կարևոր
մայրս արագ-արագ գրքի էջերն է թերթում
ձեռքերը փութալուց դողում են
մայրս արագ-արագ շորերն է քանդում`
երեխաները դուրսը չմրսեն
մայրս արագ-արագ ուտելիք է պատրաստում
նա ամեն ինչ գիտի
ինչ անեմ լուսանկարներիս հետ
ուր խցկեմ բանաստեղծություններս
հրդեհը ահագնորեն մոտենում է


համար տասնինը

չի լինում ա
մի հատ նուֆ-նուֆ ա լինում
նիֆ-նիֆ
նաֆ-նաֆ
գալիս ա ասում բարև
տուկ-տուկ
ասում ա բարև
ու փչում ա
փչում ա
վազում ա ասում ա բարև ու փչում ա
վազում են
փչում ա

համար քսան


KAREN KARSLYAN [15.711] Poeta de Armenia

$
0
0

Karen Karslyan

Nacido en Ereván (Armenia) en 1979.
Poeta, novelista, traductor y crítico literario, autor de dos libros «X կադր/վայրկյան» (2003) և «Գրողի ծոցը» (2010).

Sus trabajos se han publicado en los Estados Unidos, Gran Bretaña, Francia, Canadá, Australia, Rusia, Serbia, Georgia y publicado varias revistas literarias y antologías.




 
Quiero escribir versos

Quiero hacer versos
Ahora mismo
Quiero tanto
Tanto

Quiero tanto escribir versos
Que salvo querer escribir versos
No quiero nada
NADA DE NADA
Tanto que no quiero escribir versos
A lo largo de los años escribí tantos versos diferentes
Pero ninguno de ellos me reveló tantas ganas de escribir
Como ahora
Como ahora

Tanto
Tanto quiero escribir versos
Quiero quiero quiero
Con tanta fuerza quiero escribir versos
Además de las ganas enormes de escribir versos
No sé otra cosa

Por eso sólo escribo
Acerca de cómo
Insatisfecho
Ilimitable
Irresistiblemente
Sin cesar
Hasta morirme
Con un deseo bestial
Malsanamente
Perdiendo la mente
A perpetuidad
Simplemente
Quiero escribir versos

Un idioma también es un incendio. 20 poetas de Armenia
Compilación: Mariné Petrossian
Traducción: Alice Ter-Ghevondian
Versión poética y prólogo: Ana Arzoumanian
Alción Editora, 2013.





X Frames/Sec «X կադր/վայրկյան», 2003




ԳՐԱՊԱՀԵՍՏԱՄԱՍԵՐ

Բարև ձեզ կներեք ստորակետ ունե՞ք
Տարել են մի քիչ ուշ հանդիպեք
Բութ վերջակետ...
Ծ այ դա վերջին բազմակետն էր

Գրախանութներ մտան ու ժամանակները խառնվեցին իրար սնահավատ ընկերներն իրար կորցրեցին ճիժն առաջին գիրքն աչքերը փակ շոշափելով ընտրեց Նահապետ Քուչակ գրքում պատահական էջում 66-րդ հայրենը բացեց (666-րդը ցավոք չգտավ)


Մահալօքս ի վար կուգ'ի
           նայ տեսայ լաթեր լըւացած
Ի յայն լաթերուն միջին 
           լըւացած շապիկ մ'էր փըռած
Իր կուրծքն էր ղալէմ քաշած
           ու թեզնիքն էր մատնեհարած
Ատոր տէրն ի յի՛ս պիտէր
           զիս հազա՛ր դեկան դա գնած





VIVE LA JEUNESSE!

!Explosif!
Le centre de l'univers
La Révolution potentielle
Beaucoup du sexe intense
La plus belle et convulsive et experimentalle à la folie 
La plus enviable
La plus
DO IT




կնճռոտ ծառեր
անձր
ամորֆ թխպերի ջրե մազերում խցանվեց պսպղուն մայրուղուն բուտերբրոդված սև մեքենան
դուրս հեռու 
դեպիպեդ 
ուռեհ սրուդ
պոետի հոգին է անհագ 
դարեդար սնվում արագ, 
արագ ամենից այս արևի տակ 
թեքեմ աչքերս ու կորցնեմ ակնթարթ 
Հեյ, գրադարանավարներն ու գրավաճառներն ու գրողները ամենաբարեխիղճ բոզարածներն են 
աամեն պահ ընտրության առաջ ու հետևում 
ինչպես քաքը ոռաթշերի արանքում
ONE WAY
Խոհեմտությունն, այսպես, ամենքիս վախկոտ է դարձնում
Ինչպես կլինի ռուսերեն մասնակցել ընտրություններին = купить кота в мешке
Վերջապես ֆե՛ն, կամ հակառակը: Քամու մասին ֆի՛լմ ենք հանում:
Գոյությունն անց էություն
ինդետերմինիզմ
Էությունն անց գոյություն
ս պ յ ե ռ դ ա լ ա յ
Մի րոպե մի րոպե մի րոպե, իսկ ինչի՞ մասին է գնում խոսքը:
Քանի դեռ չի պարզվում՝ կյանքն ինքն ինչի մասին է, դժվար թե որևէ մեկը սրանից առավել խելքը գլխին պատասխան գտնի այդ հարցին:
0000000 տարի առաջ 00000000 տարի հետո, մեկ է. պատերազմը ամենախորաթափանց երաժշտությունն է:
Նիհիլիզմը ժխտողն ինքը նիհիլիստ է 
(դե հերիք թարթես. կարգին չի լինում կարդալ, ինքս ինձ աչքերումդ արտացոլված եմ կարդում, համն արդեն հանեցիր... չնայած` չէ, սա էլ իր համն ունի) 
Աչքերը տեքստի հայելին են
Ծամածռվել կամ հակառակը. սա երկիր է, ուր սոցիոլոգիական տվյալները ահ են ներշնչում առողջ բանականությանը: Հայաստանը ի ցնծություն համայն աշխարհի տապալված հսկայական Անասնաֆերմայի կտորտանքներից է, որոնք արդ վերամիավորվել են, արդյունքում՝ Անկախ Խոզանոցների Համախռնչյուն (ԱԽՀ)
ՏՈՒՆՍ, ՈՐՏԵՂ ՈՐ ԵՄ
Նայելիս կանացի գծագրումներին շվարած հիացքով, հանկարծ օրորվող Կենաց Ծառից գլխնիվայր կաթեց նրա շնչող մերկ մեջքի վրա, արևն ակնթարթորեն նկատեց այդ ու, նախանձախեղդ, իր շոշափուկներով սկսեց ներծծել պստլիկ ավազանը հեշտապշանքի՝ մրցելով հրաշասլաց մարմնի՝ նրբանկատություն քամահրող ծակոտիների հետ Դե ուրեմն հարց չի կարող լինել գերեզմանաքարի տեղահանության մասին: 
Առնվազն մարդ մնալու համար պետք է լինել ավելին, քան մարդ 
Արտասո՛ւք: Անձրևի մասին պիտի ֆի՛լմ հանենք: Լիքը: Միզախառը, թքախառը: 
Ամեն ծակում՝ ≈միմի աղջիկ, ամեն աղջկանում՝ ≈միմի ծակ, ամեն այդ ծակում էլ՝ ≈միմի տղա, որտեղ բոլոր գոյականները x են, իսկ կյանքը՝ իմպրովիզացիա կյանքի թեմայով 
ո՞վ է իմ վերջին ընթերցողը ապոկալիպսիսի փլատակների տակ 




DENISE BOUCHER [15.722] Poeta de Canadá

$
0
0


Denise Boucher

(Quebec, Victoriaville, Canadá  1935), periodista, libretista de canciones. En teatro, escribió Les fées ontsoif, un clásico de la dramaturgia feminista quebequense y  Les divines; en poesía, Cyprine, Paris polaroïd, Grandeur nature, À coeur de jour y Un joint universal.


RENACIMIENTO

por amar simplemente
muy naturalmente
sin considerarlo una estrella
ni una flor ni un árbol
ni un pasto ni una hierba
ni metafórica
ní montaña ni mi padre
pero por amarlo tanto
gano en sutileza
el rubio de sus ojos
una arruga de su boca
su mano en mí cintura
las sábanas de sus favores
el café de la mañana
las palabras que despedaza
para sonreír por los rincones
lo amo tanto
que guardé de usted
en un buen escondite
un mechón entero
que haré clonar
para hacerlo regresar
si usted alguna vez desapareciera




RODANDO

rodando
por la autopista
había pensado
en escribírselo
simplemente
ya estemos
en auto
o en esquíes
ya caminemos
adentro
o sobre ella
o contra ella
cuando del cielo
a la tierra
nos cae encima 
nos suaviza 
o nos fulmina 
nada se parece 
más al amor 
que la nieve

(Traducción: Lucía Dorin) 





Renaissance

à aimer simplement
tout naturellement
sans vous croire une étoile
ni une fleur ni un arbre
ni une herbe ni un foin
ni métaphorique
ni montagne ni mon père
mais à tant vous aimer
je gagne en finesse
la blondeur de vos yeux
une ride de votre bouche
votre main sur mes reins
les draps de vos bienfaits
le café du matin
les mots que vous dépecez
pour sourire dans les coins
je vous aime tant
que j'ai gardé de vous
dans une bonne cachette
tout un cheveu de vous
que je ferai cloner
pour vous faire revenir
si jamais vous disparaissez




en roulant

en roulant 
sur l'autoroute 
j'avais pensé 
vous l'écrire 
tout uniment 
que l'on soit 
en voiture 
ou sur des skis 
que l'on marche 
dedans 
ou sur elle 
ou contre elle 
quand du ciel 
à la terre
elle nous tombe dessus 
nous adoucit 
ou nous tempête 
rien ne ressemble 
plus à l'amour 
que la neige






WANG SUNG [15.723] Poeta de China

$
0
0

Wang Sung

Poeta china, esposa del comandante en jefe Liu Hsün (fines del siglo II, principio del siglo III). Veinte años después de haberse casado con ella, Hsün se enamoró de una hija del clan Ssuma de Shanyang, y como Wang Sung no le había dado hijos se divorció de ella. Cuando volvía a la casa de sus padres, Wang Sung compuso estos dos poemas. Liu fue funcionario de T'sao T'sao y murió asesinado.




CORTINAS DEL LECHO, DOS POEMAS    

1

Que ondulen las cortinas de mi lecho
y se curven para ocultar la lámpara encendida. 
Una vez las llevé conmigo;
ahora, regreso con ellas.
Encerradas en su caja,
¿cuándo volverán a abrirse?
                  


2

¿Quién dice que una mujer divorciada es mezquina? 

El amor de una divorciada se vuelve más intenso.
Llegas después de mil leguas, ¡no escupas en mi pozo!
Nadie más que tú ha manchado las cortinas 
                  [del lecho que una vez usaste. 
Mirar a lo lejos no me llevará lejos;
la duda y la vacilación no me harán avanzar.


(Traducción de Ruth Berg)




HSU LING [15.724] Poeta de China

$
0
0


Hsu Ling 

(507-583 d. J.)
Nombre de corte Hsiao-Mu, de Shantung. Su padre fue tutor de Hsiao Kang, y él llevó a Hsu Ling a la corte del príncipe. Disfrutó del mecenazgo del emperador, y se cree que éste le encomendó la compilación de los poemas de los Nuevos cantos.




EL LECHO

Soy en la corriente una isla cercada de luz
y la brisa ondula las aguas verdes.
Aunque no tan suave como el lecho del
            [capullo del gusano de seda
soy feliz con el azul de mi vestido.
hay motas de polvo en las mangas de seda
                        [de mi dama,
ricas fiaras sobre su lecho de marfil.
Ama, cuando bebas hasta muy tarde,
trae a tu amante a festejar aquí.

traducción de Ruth Berg




Prefacio de Hsu Ling a 
 Los nuevos cantos desde una terraza de jade

Ahora,
conquistadores de nubes y altos como el Sol,
hay palacios que Yu Yi jamás imaginó.
Sus mil portales, sus mil puertas
fueron alguna vez cantadas por Chang Heng.
En la terraza de discos de jade del rey Mu de Chou,
en la Casa de Oro del emperador Wu de Han,
hay árboles de jade con ramas de coral,
postigos de perla con marcos de carey,
y adentro viven bellas mujeres.

Estas bellezas
Son aristócratas de Wu-Ling,
elegidas para el harén imperial
entre las mejores familias de los Cuatro Clanes,
celebridades del serrallo.

También hay bellezas de Ying-Ch'uan y de Hsinshih,
beldades de Hochien y Kuanchin,
que desde mucho tiempo atrás han sido llamadas “graciosamente bellas”
y apodadas “sonrisas encantadoras”.

Hay damas semejantes del palacio del rey Ling de Ch'u,
cuyo talle grácil nadie, ha dejado de admirar;
o muchachas igualmente bellas del reino de Wei,
cuyas manos delicadas a todos maravillan.
Nuestras beldades conocen muy bien el Libro de los cantos,
son instruidas en los Ritos,
¡muy diferentes de la vecina del este, que arregla su propia boda!
y son agradables, refinadas,
iguales a Hsi Shih después de haber sido instruida.
Una beldad tenía un hermano que tocaba flautas,
y por eso ella estudió canto desde la infancia;
otra creció en Yang-O,
y desde el principio fue experta en la danza.
La nueva canción para laúd de otra
no esperó al poeta Shih Ch'ung.

La composición para laúd de otra dama
no dependió de Ts'ao Chich.
Una dama heredó su aptitud para la guitarra del clan Yang,
otra aprendió a tocar la flauta de la hija de Ch'in.

Parece que
cuando una favorita se hizo asidua en el Palacio de la Dicha Eterna,
la emperatriz Ch'en lo supo y se perturbó.
Y cuando una pintura mostró a una diosa,
en el Yen-Chih observaron con distante envidia.

La joven del este con sus sonrisas encantadoras
fue a servir el lecho real durante el cambio de Vestiduras.
Hsi-Tzu, frunciendo el entrecejo,
tuvo un lecho lujosamente cortinado.
Otra dama acompañó al emperador al Palacio Saso,
donde movió su talle al son de la Música del Remolino.
Eternamente feliz en el Palacio del Pato Mandarín,
una dama crea nueva música para los ritmos.

Una beldad peina su cabello en manojillos de rizos,
ve el reflejo de sus mechones laterales,
inserta hebillas de oro en la nuca,
fija una peineta enjoyada de través.
El negro Kohl de una ciudad del sur
acentúa sus cejas gemelas,
el rouge yen de un lugar del norte
da bello matiz a ambas mejillas.

También hay un divino joven en una cumbre montañosa
que compartió su droga con el emperador Wei
y uno con un fénix precioso en la cintura
que ofrece su calendario a Hsuanyan.
Las estrellas de oro rivalizan con el brillo de la estrella Wunu;
las lunas de almizcle compiten con la dulce luz de Ch'ang O.
De las seductoras mangas de un fénix resaltado
manó incienso del secretario Han.

Las largas faldas de la cola de la golondrina en vuelo
estaban destinadas a quedar atrapadas en el cinturón del príncipe de Ch'en

Aunque nunca se les hizo un retrato,
nuestras beldades nada envidian a esa dama cuyo retrato
pende en el Palacio de la Dulce Primavera.

Así, aunque estén muy lejos de ser diosas,
en nada se diferencian de aquélla que jugaba en la Terraza del Sol
Verdaderamente pueden ser llamadas
beldades que arruinan reinos y ciudades,
incomparables y únicas.

Además,
divino es su brillo,
exquisita su mente.
Aprecian soberbiamente la literatura,
son expertas en la destreza de la poesía.
Su tintero de colores
está junto a ellas todo el día.
Su caja de plumas
jamás está lejos de sus manos.
Las bellas piezas literarias que atestan sus gabinetes
no sólo hablan de los capullos de peonía.
Sus nuevas composiciones, versos tras versos,
son un gran avance sobre La oda a la vida.
Ya he descripto la belleza de nuestras damas,
y también he descripto su naturaleza dotada.

Y así,
a través de las espirales laberínticas de los palacios,
en las misteriosas alturas de los salones,
las llaves de la Grulla Escarlata imponen intimidad al alba,
los llamadores de bronce quedan en silencio al mediodía.

Antes de la hora de las Tres Estrellas
no se convoca a las damas para que traigan su edredón.
Hasta cinco días parece demasiado tiempo...
¿para quién peinarán su cabellera desprolija?
Lánguidas y ociosas, con pocas distracciones,
en plácida calma con muchas horas de ocio,
aborrecen la tardía campana del Palacio de la Dicha Eterna,
y están cansadas de la lenta flecha del tiempo del Salón Central

La dama de palacio no se deleita en el ocio;
dedica su tiempo a los últimos versos.
Pues la poesía puede
ser un substituto de la flor del olvido
y curar la enfermedad del tedio.

Sin embargo,
las obras famosas de otras épocas
y las composiciones artísticas de hoy,
depositadas en la Galería del Unicornio,
dispersas en la ciudad Hung,
no llegarán a nuestras beldades
si yo no las reúno.

Por lo tanto,
he escrito, consumiendo en mi lámpara
el aceite de medianoche,
blandiendo mi pluma hasta el alba.
He elegido cantos de amor,
diez libros en total.
No podrían compararse con las Odas ni los Himnos,
Pero responden a los altos niveles de los poetas de los Aires.

Después
estos libros fueron puestos en cajas de oro
y atados con hilos lujosos.

Mi libro será guardado en una caja de jade,
justo con Vasto Brillo: El arte de la inmortalidad,
y siempre estará debajo de una almohada bermellón.

Mi libro siempre se abrirá entre manos esbeltas,
después que nuestras damas terminen con sus cantos.
y hayan concluido la aplicación de sus cosméticos.

¡Adorables damas de Ch’i!
Siempre ayudarán a que las horas pasen más veloces.
¡Bellas sus plumas!
¡Bellas sus aromáticas cajas de cosméticos!

http://byricardomarcenaro.blogspot.com.es/2012/05/poesia-china-hsu-ling-507-583-d-j-los.html












LU CHI [15.725] Poeta de China

$
0
0


Lu Chi 

(261-303 d.J.) Nombre de corte Shih-heng, de Kiangsu. Fue patrocinado por el poeta Chang Hua en la corte Chin. Es famoso por su Poema en prosa sobre Literatura, una obra evaluativa sobre el lenguaje metafórico.




YO SUEÑO

El árbol bello crece a la luz del alba,
dura escarcha encadena sus ramas.
Su corazón constante, fiel a las estaciones, 
aunque el tiempo se vuelva frío no se marchitará. 
Una mujer adorable, tan lejos,
centellea en la niebla brumosa.
Más de una vez sueño mientras pasan los meses y los años, 
silbo largamente para atravesar los torbellinos. 
Estiro el cuello para escudriñar el horizonte 
como una flor que busca el sol.







RÍO SIN PUENTE

Luminoso y brillante Han de los destellos del cielo.
Radiantes sus pasos en el cielo.
El joven pastor se encamina al noroeste,
la tejedora vuelve los ojos al sudeste.
¡Qué sedoso su delicado semblante!
Sus brazos ondulan como blancas hebras.
Ella odia ese río sin puente,
lamenta este año que llega a su fin.
Se para en puntas de pie y anhela la dicha de la esposa. 
Destella él brillante, pero no puede vadear el río. 
Ella estira el cuello para contemplar la gran corriente. 
Arroyos gemelos de lágrimas, como húmedo rocío.







SUAVE Y DULCE HIERBA DEL RÍO

Suave y dulce hierba del río,
vívida lentejuela que a sus orillas crece.
La joven blanca y delicada
teje graciosamente bajo el alero.
Sus formas encantadoras deslumbran,
su rostro adorable es radiante.
Su amante vaga sin regreso.
Ella anida aparte, solitaria ala viuda.
A su cuarto vacío entra el gemido del viento.
A medianoche se levanta con un suspiro.



 traducción de Ruth Berg











T'SAO P'EI [15.726] Poeta de China

$
0
0

T’sao P'ei 

(187-226 d.J.) Nombre de corte Tzu-huan. Accedió al trono como primer emperador Wen tras la muerte de su padre, el fundador de la dinastía Wei. Patrocinó las artes. Escribió Ensayo sobre Literatura, una de las primeras obras de crítica literaria.





UN CABALLERO RECIÉN CASADO 
SE SEPARA DE SU ESPOSA

Recién casados
y debemos separamos de la noche a la mañana.
Los vientos fríos agitan la hierba de otoño, 
los grillos se lamentan un persistente coro.
Fría, fría una helada cigarra canta.
Canta la cigarra, abraza una ramita seca.
La ramita seca se mece, el momento vuela, 
de pronto un cuerpo se aleja.
No lamento que tu cuerpo se haya alejado, 
sólo lamento que los años y los meses 
hayan volado, incontables.
¿Cómo saber cuándo podremos encontramos? 
Querría que fuéramos dos gansos pardos, 
ala con ala, jugando a orillas del estanque de cristal.



traducción de Ruth Berg









FU HSÜAN [15.727] Poeta de China

$
0
0

Fu Hsüan 

(China 217- 78 d.J.) 

Nombre cortesano Hsiu-i, de Shensi. Gracias a su talento literario ascendió a la riqueza y accedió a la fama. Sirvió como canciller al emperador Wu, de la dinastía Chin. De su obra de cien volúmenes sólo sobreviven unos sesenta poemas, casi todos ellos canciones.




VERDE, VERDE HIERBA DE LA RIBERA

Es verde la hierba de la ribera
y largo el camino de diez mil leguas.
El juró volver del camino lejano
"cuando la hierba crezca en primavera".
La primavera llegó, la hierba ya no crece, 
por la promesa rota exhalo inaudibles suspiros. 
Conmovido por la naturaleza mi corazón 
                              [amante anhela, 
el sueño despierta una honda pasión.
Sueño que somos como patos mandarines 
planeando, ala con ala, entre las nubes. 
Cuando despierto, silencio, ya no veo tu rostro, 
tan remoto como Antares y Orión.
El río Lo y el río Amarillo son seguros, 
pero no tan seguros como el Monte Sung.
Las mareas crecientes nunca llegan a casa,
pasan las nubes fluctuantes para luego 
regresar .
Vientos tristes ensombrecen mi corazón amante, 
tan lejos, ¿quién podría saberlo?
Los planetas suspendidos no se detienen ni 
                                    [permanecen, 
veloces como caballos de carrera.
Aguzo el oído para escuchar tu eco, 
aparto la mirada, de mis ojos brotan lágrimas. 
Durante el tiempo de nuestras vidas no
      [tenemos esperanza de encontramos. 
Te veré allá abajo, en los Manantiales Eternos.


traducción de Ruth Berg



CHANG HUA [15.728] Poeta de China

$
0
0

Chang Hua

(China,  78-139 d.J.) Nombre cortesano Mao-hsien, de Hopei. Se elevó de la pobreza a la riqueza gracias a su talento literario. Fue ministro de estado de la dinastía Chin. Se convirtió en famoso erudito y fue designado tutor del heredero. Escribió el Tratado sobre la investigación de fenómenos, del que sobreviven al gunos fragmentos reconstruidos. Fue ejecutado por respaldar la causa de la emperatriz Chia, en contra del príncipe de Chao.




VIGILIA

La luna brillante fulge con claros rayos,
su luz ascendente ilumina una galería oscura 
Una persona recluida aún mantiene su vigilia 
                                    [nocturna, 
se vuelve y abre las cortinas del lecho vacío. 
Espera el amanecer con el cinturón atado,
se vuelven más escasas las dispersas estrellas 
                                    [matinales. 
Cuando el sueño abraza nuestras almas afines 
contemplo el rostro de mi amada:
sonrisa deliciosa, bonitos hoyuelos,
gracias gemelas en sus ojos y sus cejas. 
Cuando despierto mis largos suspiros son más 
profundos,
mi corazón abatido está triste y solitario.








ÚLTIMA DULZURA

Ociosa vago por el palacio de primavera, 
hago un alto junto a la verde orilla del lago. 
Lemas blancas con hojas de igual blancura, 
en plantas escarlata florecen pimpollos de 
                              [color herrumbre. 
Una suave brisa agita las banderas de los lirios, 
las olas ondulantes mecen al dulce loto. 
Reflejos gloriosos rielan en los bosques, 
esencias flotantes invaden las sedosas gasas. 
Un príncipe anda errante y no regresa, 
distante su camino, fuera de mi alcance.
¿Con quién saborearé la última dulzura?
Aún sigo sola y suspiro.

traducción de Ruth Berg







HSIEH T'IAO [15.729] Poeta de China

$
0
0

Hsieh T'iao 

(China,  464-499 d.J.) Nombre de corte Hsuan-hui, de Honan. Fue funcionario del emperador Ming. Más tarde fue encarcelado por no haber respaldado la rebelión de Tung-hun, y murió en prisión. Fue admirado por Li Po, y de su obra sobreviven alrededor de 150 poemas.




ENAMORADOS PARA SIEMPRE

Al ponerse el sol, ella se sienta junto a la ventana, 
el bello rostro arrebolado.
Los vestidos de danza están plegados, sin coser, 
torrentes de seda amarilla yacen cubiertos, sin 
                                          [tejer. 
Las libélulas cubren con sus alas las puntas de
                                          [la hierba, 
las abejas andariegas liban la corola de las flores. 
Se vieron una vez, se enamoraron para siempre. 
Ella ansía tener alas para remontarse con él.








CANTORA EN LA NOCHE, DOS POEMAS

                  
1

En un tocador de jaspe escucho el tintineo de los brazaletes, 
las esteras de jade se cubren de polvo fragante. 
Ordeno una joven de Loyang,
pido flautas de Chiangnan.
Plenos de amor sus movimientos lánguidos en la danza,
tan tierno su canto apasionado.
Si eres mi amor secreto, lo sabrás.
Los brazaletes de jade proclaman el tamaño de mi corazón.
                  


2

Los invitados de honor dan lustre a los cuatro asientos
Las bellezas encantadoras son dignas de mil monedas de oro. 
Las orquillas desprendidas se hacen eco 
de las rotas cintas del tocado, 
y los aros caídos responden a la pasión del laudista. 
Las cejas pintadas ríen ahora con todos,
los aromas penetrantes se adhieren a la solapa de un invitado. 
Entrada la noche, el regocijo se vuelve calma. 
Las cortinas de bambú están silenciosas y quietas.


traducción de Ruth Berg




SHEN YÜE [15.730] Poeta de China

$
0
0

Shen Yüe 

(China, 441-512 d.J.) Nombre de corte Hsiu wen, de Chekiang. Fue uno de los integrantes del grupo literario de Hsiao Yen. Tiene el crédito de haber clasificado los cuatro tonos del chino literario y de haber desarrollado un sistema de armonía tonal. Su poesía fue muy popular, y de ella sobreviven unos doscientos poemas.



SUEÑO CON UNA MUJER ADORABLE

Por la noche oigo suspiros prolongados
y sé que tu corazón recuerda.
Luego las puertas del Cielo se abren de par en par
nuestras almas se besan, yo contemplo tu rostro. 
Tú me ofreces una almohada del monte Wu, 
humildemente me sirves la comida.
Nos ponemos de pie y nos miramos; nos tendemos en la cama. 
Me despierto de golpe, te has ido de mi lado. 
¿Sabes si mi espíritu está herido?
Un torrente de lágrimas humedece mi pecho.






PRIMAVERA TEMPRANA

Bellas mujeres tomadas de la mano 
buscan señales de la primavera en el canino. 
El color de la hierba aún es tenue,
los bosques están desnudos.
¡Es inútil buscar capullos de ciruelo,
es tonto creer que habrá sauces!
Así que bien podría volver a casa
y susurrar mi pasión a una taza de vino.






LA RECUERDO CUANDO LLEGABA

La recuerdo cuando llegaba,
bella, subiendo los peldaños de la corte, 
excitada por el encuentro después de la separación.

Ansiosa por decir que me amaba.
Yo la miraba sin cansarme jamás,
la contemplaba y me olvidaba de comer.






LA RECUERDO CUANDO SE SENTABA

La recuerdo cuando se sentaba,
rígida frente alas cortinas de seda del lecho.
A veces cantaba cuatro o cinco canciones,
o tocaba dos o tres acordes.
Cuando reía no había quien la igualara, 
cuando se enfurruñaba era todavía más adorable.







LA RECUERDO CUANDO COMÍA

La recuerdo cuando comía,
su rostro sonrojado inclinado sobre el plato. 
Dispuesta a sentarse, pero demasiado tímida para hacerlo. 
Dispuesta a comer, pero demasiado tímida para hacerlo. 
Mantenía la comida en la boca como si no tuviera hambre, 
levantaba su plato como si se sintiera débil.






LA RECUERDO CUANDO DORMÍA

La recuerdo cuando dormía,
aunque una vez dormida luchaba por permanecer despierta. 
Para desvestirse no necesitaba que le rogara, 
cuando se tendía esperaba que la abrazara. 
Entonces se la veía nerviosa, todo encanto y pudor,
a la luz de la vela.



traducción y prólogo de Ruth Berg







Viewing all 7276 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>