NIKOLA ĐURETIĆ
Nikola Đuretić (nacido en Osijek, Croacia, 24 de Julio de 1949) es un escritor croata y editor. A la edad de cinco años se trasladó a Zagreb, donde se graduó en Estudios de Inglés y Literatura Comparada. Publicó sus primeros cuentos en la revista "Polet" en 1968. Desde 1975 hasta 1978 trabajó como editor en la publicación. En marzo de 1978 se exilió. Durante más de veinte años vivió en Londres, Reino Unido, donde trabajó como asistente de programa y productor senior de la BBC. Al retirarse de la BBC en 1999 regresó a Croacia. Es miembro de las Asociación de Escritores Croatas y Matrix Croatica. Durante años ha sido un miembro del Comité Organizador de los Zagreb Literarias conversaciones que presidió a partir de 2008 hasta 2011.
Obras
Đuretić ha publicado hasta el momento más de veinte libros de prosa, poesía, cuentos, ensayos y folletín. También tradujo obras de los más destacados escritores contemporáneos ingleses e irlandeses (Salman Rushdie, Penélope Lively, Julian Barnes, Kazuo Ishiguro, Ian McEwan, Baryl Bainbridge, Louis de Bernieres, Hugo Williams, Desmond Egan y otros).
Bibliografía
Cuentos y novelas cortas:
Vragolovi, 1974
Vrijeme bijelih dana, 1978
Suze Martina Jesenskog, 1997
Lovac sjena, 2010
Almanah smrti i nestajanja, 2011 (2013)
Almanac of Death and Disappearance, 2013
Poesía:
Kao zvuk otoka, 2006
Male smrti ptica, 2008
Gdje počinju ceste, 2009
Raspuko se nar, 2011
Osveta mimoza, 2011
Crtež vedrine, 2011
Jesenji prozor, 2012
Lahor u šašu, 2012
Plinska lanterna, 2013
Zvuk tišine, 2014
Ždral od papira, 2014
Ensayos:
Kazališni putokazi i krajputaši, 1996
Albionske razglednice, 1996
Iskreno Vaš... zapisi s Otoka, 2004 (2011)
Između dodira - Bilješke za kroniku jednoga egzila, 2005
Zavičajni oblog, 2010
Nerazumni zapisi, 2013
Premios
"Duhovno hrašće" - Best book of poetry for year 2013
Commendation at the International haiku competition "Vladimir Devide", Japan, 2013
Commendation - Polish International Haiku Competition 2013
"Ksaver Šandor Gjalski" Award for the best book of prose for year 2012
Order of Danica hrvatska s likom Marka Marulića - for contribution to Croatian culture, 1998
"Marko Marulić" Award for the best first book of short stories, 1974
POEMAS DE NIKOLA ĐURETIĆ (TRADUCCIÓN AL CASTELLANO DE LA DRA. ZELJKA LOVRENCIC)
Del ciclo Alguna otra casa/Neka druga kuća
De la colección poética: Donde empiezan las carreteras/Gdje počinju ceste
8
Ya hace algún tiempo que te es claro
que cada vez más olvidas aquella oscuridad
y guardas sólo las imágenes claras,
las que has escondido en los bolsillos más profundos.
Cada vez más descuidas los primero cortes de la soledad,
y la infidelidad y el engaño que vendrán después
justificas con las guerras, con propia incredulidad
y con sus inquietudes de niña.
Falsedades e hipocresías de aquellos que
no te permitían olvidar que eres el eterno extranjero
hoy son sólo recuerdos que saludas
y sigues adelante en tu duro camino.
Ahora, cuando vas hacia allá como turista demente,
en tus maletas no hay enojo ni reacción.
Ahora eres otra vez el extranjero que
definitivamente encontró alguna otra casa.
(Del ciclo Breves secuencias sobre lo pasado/Kratki niz o prošlom)
4
No hay razón de que no estén juntos
dijiste a su padre presintiendo la mentira.
Ella no era algo que se podía ver,
algo redondo como una manzana,
claro como un roce en la noche.
Pero, estaba presente en cada paso,
asechaba detrás de las frases pronunciadas de paso,
escurría por las manos lavadas,
la agarrabas del plato con cuchara de plata
junto con la sopa fría.
Y fuiste sincero sin reserva o premeditación,
creías en posibilidad de co-existencia,
como hoy se suele decir.
Creías entonces en muchas cosas: en el amor,
a Dios, a la justicia y en la bondad de género humano,
creías que este mundo no es ni el final, ni el comienzo,
que siempre hay algo mejor que la soledad.
Creías también que la fe era mutua
y que no había razón para que no fuera así.
Pero, es el espejismo de los carriles que se juntan en la lejanía,
sólo ilusión óptica de cada punto inmóvil.
Y hoy cuando intercambian ocasionales correos electrónicos,
se felicitan cumpleaños, éxitos en el trabajo y los Años Nuevos,
de vez en cuando te preguntas cómo están sus padres
(los tuyos hace mucho tiempo no están aquí)
a su padre, ya enfermo de cáncer,
de nuevo repetirías la misma frase de siempre
y no sabrías decir que ha ocurrido ni por qué
aquel oscuro presentimiento está todavía presente.
(Del ciclo Cinco piezas fáciles/Pet lakih komada)
TODO ES SUERTE, Y CUANDO
(Sve je sreća, i kada)
todo es suerte, y cuando
sales del baño con el
peine de hueso en la mano
y cuando ducho a tu hijo enfermo
(“Sólo no me des a un hospicio”, dice
a todavía vivo recuerdo horror de sus años verdes)
todo es suerte, y cuando
tu hija y yo pasamos
Charing Cross de camino
a los sitios que hace tanto
adopté
(pedazos de recuerdos tallados
en las pupilas de alguna, ya envejecida existencia)
y mientras escribimos postales
y enviamos emociones rojizas
first class, que terminarán
apoyadas al florero de cristal
en la vitrina del rincón
y eso es suerte
y la gata Meli de color gris-marrón
y el almuerzo dominguero
y las roscas de vainilla de tu mamá
la llamada inesperada del hermano
aquel programa de televisión algún día
y los libros que todavía no he escrito
todo es suerte y cuando…
(Del ciclo Del aquel lado de agua/S one strane vode)
NARANJA
(Naranča)
Ella es África.
También Adriático,
mientras resplandece con su corteza
que muerde la más negra oscuridad.
Y el pensamiento se alegra al verla
y dice: ¡ mira la naranja!
Sobre el platillo de porcelana
Su C alta
en rebanadas sueña su
fuente primaria, meridional.
Ella es la emoción del invierno.
Y la Navidad que está en la puerta.
EL SILENCIO
(Tišina)
El silencio no es - nada.
Él no es algo redondo.
A veces es un suave zumbido.
Luego de nuevo el latir del corazón,
pito en los oídos.
El silencio está lleno de bordes agudos.
(Del ciclo Astillas/Krhotine
ES ABRIL Y….
(Travanj je i…)
Es abril y
la encantada copa del cerezo,
la casa de pájaros pintada en verde,
hogar del placer y la abundancia.
Pensarás: El Señor fue generoso
con sus amigos emplumados.
Y la bóveda de aguamarina se
llena de pensamientos ligeros.
Edad nueva de la clorofila
responde con notas argentinas
y Dios, cantando,
sonríe satisfecho.
Y los sentimientos humanos
acompañan a las mariposas.
LA PRIMERA NIEVE
(Prvi snijeg)
Desde la pieza caliente
Que huele a canela
el crepúsculo junto a la ventana
es un intruso.
Si no hubiera grandes
emplumadas motas,
que lentamente se hunden
a través de
del óleo oscuro
¿cómo sabríamos
que los ángeles celestiales,
es os diablillos jubilosos
esta noche juegan con
sus almohadas?
Iz zbirke Kao zvuk otoka
PARTITURA ZA PJESMU I LUTALICU
Zabraviti prozore čvrsto
i škure, ako postoje
obraniti se od naleta dana
(kao što se Englez štiti od kiše,
a beduin od jare)
napokon, kao što se Slaven
(bezuspješno)
brani od melankolije.
Razbacati riječi
po uglovima sobe
zagrepsti noktom
po ravnoj plohi sjećanja
-neki to posve krivo zovu dušom
osluhnuti disanje stvari
(ritam kozmičkog pulziranja,
sasvim obične krvi
i morskog valovlja za maestrala
posve je isti)
zagledati se u ugao zaboravljene slike
upaljen zalazećim suncem
uhvatiti ćuh lahora
između dlana lijeve ruke
i krila prhnule ptice
i napokon skupiti razbacane riječi
i oduzeti im sva značenja
(osim jednoga ili dva).
Ali iznad svega
zabraviti prozore čvrsto.
I škure, ako postoje.
Wimbledon, 1979
KAO ZVUK OTOKA
U čokot skvrčeno
izvire sjećanje iz srži kostiju
kao zvuk otoka
što diše glasno u srpnju.
Površina vode
namiguje srebrom
i bogovi s visina isto tako
ili je to jedno.
Kako se čini jednostavnim putovati
kada toplina kaplje u otvorena usta dana.
Daljina i prostranstva
riječi su tek
što mogu biti izgovorene
na stotinu načina.
Svod razumije galebove
dok nesputanom srećom pune moju glavu
u kojoj se gnijezdi srpanj
od lavande, maestrala i carceja.
Komiža, 1980.
Iz zbirke Male smrti ptica
KRALJEVSKI GAMBIT
gledamo se tako moj usud i ja
s vremena na vrijeme
dok vani zimska večer
i sjeverac s Medvednice igraju
s jučerašnjim novinama na dva mala
i ja oprezno otvaram kraljevski gambit
od ovih teških bjelokosnih misli
u toj posljednjoj sudbonosnoj igri
i veli mi on, onako sveznajuć i drzak:
ti si na potezu, ali pazi što radiš
što takneš to i makneš
i ja zbunjen oklijevam
samo šutim i nastojim predvidjeti
njegov sljedeći lukavi trik
MARE PANONICUS
(Prema Seamusu Heaneyu)
odavna presušilo dno
panonskoga mora
i mi neutješni ravničari
cijeloga života osluškujemo
njegove uporne valove
priče riba i jecaje utopljenika
u šumornim granama jablanova
06. prosinca
Kad se primaknu blagdani
u gradskom oku vrcne iskra
i trg se rasvijetli
bijelo i razdragano.
Prijatelje se tada pozdravlja
osmijehom i podignutim šeširom
a kuća miriše na vaniliju
i svježe oprane stolnjake
kao ti kada se budiš
i veliš: kad će taj snijeg?
Sveta tri kralja
Sada kada uklonili smo sav sjaj,
složili svjećice i pogasili prskalice,
lomimo ti ruke zelene
i slažemo ih u kutiju pomno.
Već pomalo umorni od sreće,
spremamo je u mrak ormara
za dogodine,
ako Bog da.
Iz zbirke Gdje počinju ceste
Mogao bih i ja
Mogao bih i ja,
kada bih to htio,
složiti mozaik od suharaka misli
i nešto maltera duha,
što kao larve vodenbube
izranjaju iz dubine neke
prozirne i tanke glazbe
mogao bih složiti tu kuću od karata
i ne trepnuti okom.
Ako bih se jako potrudio,
mogao bih i ja
da me ne bude stid.
Tišina
Tišina nije - ništa.
Ona nije nešto okruglo.
Katkada ona je blagi zuj.
Onda opet pulsiranje srca,
pištanje u ušima čak.
Tišina je puna oštrih bridova.
Riječi
Pljušte sa svih strana
kao proljetna kiša - raznobojna.
Mrmore, zuje, vrpolje se, okreću,
pa onda šobonje, brbore i šute.
A kada udariš šakom o stol,
razbježe se kao crkveni miševi
i sakriju u svim
mračnim kutovima knjiga.
One bolje u boljima,
one druge u drugima.
Jesenji prozor
SUTRA
1.
sutra kada budeš zagledan
u onu daleku obalu
onkraj bešćutne rijeke
za tobom će ostati
samo zarasli putovi
i neke strane adrese
što podsjećaju na
Hitchcockove filmove
ili tv serije o ostarjelu
istražitelju nejasnih smrti
2.
sutra kada budeš zagledan
u ono nešto što mjera je
našeg ovostranog postojanja
koračat ćeš tiho pokraj
toga otvorenog balkona
s kojega se neće vidjeti
ni dijete ni naranča
s kojega će i daleki vlak
iza zida od crvene opeke
biti posve nevidljiv
3.
sutra, kada budeš spreman
znaš da nećeš znati
ostavljaš li išta smisleno
i je li te stari pas
uopće prepoznao
na kućnu pragu koji si
prekoračio prerano
da bi mirna srca mogao reći:
laka vam noć, ravničari
INVENTURA
sve svoje ratove slažem
po boji i blizini
spremam ih u kutije
plave i nevidljive
u svakom ostavih ponešto
nadu u ovom posljednjem
kad pronađete ovo travnato tijelo
zapišite: Ovdje počiva veteran
KORAČAJTE TIHO
kada usnem
snom mirisnim
od zvijezda i
slavonske javorovine
koračajte tiho
pokraj mojega prozora
iza kojega će
bezimeni neki ljudi
spaljivati sve moje
još nenapisane knjige
kada usnem
snom mirisnim
od zvijezda
koračajte tiho
Iz zbirke Raspuko se nar
Usnio haiku.
Jutrom ga zapisujem
- san u trostihu.
Haiku na platnu.
Procvali lopoči
Slave Raškaj.
Hladne kišne kapi.
I šumsko se jezero
naježilo.
Badnja večer.
Djeca mirišu na
jabuke i cimet.
Prhka hostija.
U jednom zalogaju
pojeden je Bog.
Mrak se razlio
ih hangara smrti.
Ovčara pamti.
Raspuko se nar.
U njegovoj nutrini
tisuću srca.
.